= = = လူမ်ိဳးဘာသာကဲြျပားမႈအေပၚ အေျခခံသည့္ အေရးကိစၥလား၊ သည္ထက္ပိုေသးလား ? = = = (၁) KMS 25 JUL 2013 လူမ်ိဳးဘာသာကဲြျပားမႈအေပၚ အေျခခံသည့္ အေရးကိစၥလား၊ သည္ထက္ပိုေသးလား ? (ဘာသာျပန္) ၁၃ ဇူလိုင္ ၂၀၁၃ ေက ယုမ္း ေရးသည္။ တနဂၤေႏြေန႕ [ဇူလိုင္ ၇ ရက္]က ဗုဒၶဂယာ ဗံုးကဲြမႈမ်ားသည္ အမွန္တကယ္ပင္ ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးကိစၥ၏ အက်ိဳးဆက္ ျဖစ္သည္ဆိုလွ်င္ အိႏိၵယ ပိုင္နက္ စစ္ေျမျပင္ ျဖစ္မလာေစေရး အတြက္ နယူးေဒလီ အစိုးရအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ တို႕အား သံတမန္ေရးအရ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းရန္ သင့္ေတာ္သည့္ အခ်ိန္က်ေရာက္ျပီဟု ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ A sectarian affair, or more? • 13 Jul 2013 03:08 • Written by K Yhome If Sunday’s Bodh Gaya blasts were indeed a fallout of the Rohingya issue, it’s high time New Delhi engaged Myanmar and Bangladesh diplomatically to ensure that Indian territory does not become a battleground ဘုန္းေတာ္ၾကီး ႏွစ္ပါး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည့္ မၾကာမီက ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဗုဒၶဂယာ ေပါက္ကဲြမႈမ်ားအား စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈသည္ ေဆာင္ရြက္ဆဲ အေနအထားမွာသာ ရွိေသးျပီး ထိုဗံုးေဖာက္ခဲြမႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ မူစလင္မ်ား အၾကား လူမ်ိဳးဘာသာ ကဲြျပားမႈကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ျဖစ္ပြားသည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ တစံုတရာ ပတ္သက္မႈ ရွိမရွိ - ေသခ်ာက်နေသာ ေကာက္ခ်က္ တစံုတရာ ထြက္မလာေသးေပ။ သို႕တိုင္ေအာင္ - လြန္ခဲ့ေသာ တစ္ႏွစ္ အၾကမ္းဖက္မႈ ပထမဆံုး စတင္ျဖစ္ပြား ကတည္းက ရွိေနခဲ့သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႕အဖဲြ႕အစည္းခ်င္းအၾကား ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေဒသဆိုင္ရာ အရႈပ္အေထြးျပႆနာမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္ေျခကို တြက္ဆလွ်က္ - ဗံုးေပါက္ကဲြမႈမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ မူစလင္မ်ား အၾကမ္းဖက္တုိက္ခိုက္မႈႏွင့္ ဆက္စပ္လိုက္ၾကသည္။ သို႕ရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လူမ်ိဳးဘာသာကဲြျပားမႈကို အေၾကာင္းျပဳသည့္ အၾကမ္းဖက္မႈ ဆိုသည္မွာ မည္သည္ျဖစ္ေၾကာင္းကို ရွင္းလင္းေျပာၾကားျခင္း မေတြ႕ရသေလာက္ျဖစ္၏။ The probe into the recent Bodh Gaya blasts that injured two monks are currently underway and there is yet no definitive conclusion on whether the bombings have any link to the sectarian violence between Buddhists and Muslims in Myanmar. Even so, given the potential regional implications of Myanmar’s communal conflicts since violence first erupted in a year ago, links of the bombings were made to the Buddhist-Muslim violence in Myanmar but with little explanation on what the sectarian violence in Myanmar is about. ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားစုျဖစ္သည့္ ႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံ၏ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ သမိုင္းေၾကာင္းတြင္ အဆံုးရြားဆံုးေသာ လူမ်ိဳးဘာသာကဲြျပားမႈအေပၚ အေျခခံသည့္ အၾကမ္းဖက္မ်ားကို ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္။ ေျမာက္ဘက္ပိုင္းေဒသသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံႏွင့္ နယ္ခ်င္းစပ္လွ်က္ ရွိေသာ ကမ္းရိုးတန္း ျပည္နယ္ ရခုိင္ (ယခင္ အာရကန္)တြင္ (၂၀၁၂)ခုႏွစ္ ဇြန္လက လူမ်ိဳးဘာသာကဲြမ်ားအၾကား ျဖစ္ပြားသည့္ ေဒသတြင္း အဓိကရုဏ္းအျဖစ္ စတင္ခဲ့ေသာ အေရးကိစၥသည္ ယခုအခါတြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ မူစလင္မ်ား အၾကား လူအသိုက္အ၀န္းခ်င္း အၾကမ္းဖက္မႈ အျဖစ္သို႕ ႏိုင္ငံအႏွံ႕ ေရာက္ရွိေနခဲ့ျပီ ျဖစ္သည္။ အစိုးရ သန္ေခါင္စာရင္းအရ - အစၥလာမ္ဘာသာကို (ဆြန္နီ အမ်ားစုျဖစ္သည့္) လူ (၅) ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႕က က်င့္သံုးလိုက္နာျပီး လူ (၈၉)ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႕က ဗုဒၶဘာသာ ကိုးကြယ္ၾကရာ ႏိုင္ငံ လူဦးေရ သန္း (၆၀)နီးပါး အနက္ ေထရ၀ါဒ အစဥ္အလာက လႊမ္းမိုးလွ်က္ ရွိသည္။ Myanmar, a Buddhist majority country, has been witnessing one of the worst spells of sectarian violence in its recent history. What began as a localised sectarian riot in June 2012 in the coastal state of Rakhine (formerly Arakan) bordering Bangladesh to its north has now become a nationwide communal violence between Buddhists and Muslims. According to government census, Islam is practiced by about 5 per cent (mostly Sunni) and about 89 per cent follow Buddihism, predominantly of the Theravada tradition out of the nearly 60 million population of the country. သူတုိ႕ကိုယ္သူတို႕ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားဟု ေခၚသည့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ဘဂၤလီစကားေျပာ အသိုက္အ၀န္းက သူတို႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုေနၾက၏။ သို႕ရာတြင္ - ထို အဆိုကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ဗမာလူမ်ိဳး အမ်ားစုက လႊမ္းမိုးထားသည့္ ျမန္မာ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႕က အသိအမွတ္ မျပဳ သျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာတို႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူမ်ိဳးႏြယ္အုပ္စု (၁၃၅)မ်ိဳးထဲတြင္ မပါ၀င္ေပ။ ျမန္မာ အုပ္ခ်ဳပ္သူတို႕က ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွ “၀င္ေရာက္ေနထိုင္သူမ်ား”အျဖစ္ သေဘာထားျပီး ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိခြင့္ မျပဳဘဲထားရာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား သက္ေရာက္ျခင္းခံၾကရသည္။ A Bengali-speaking community, who called themselves Rohingyas, in the Rakhine State claim they are from Myanmar. However, this claim is not recognised by the Myanmar regime, dominated by the majority Burman who are predominantly Buddhist and hence Rohingyas are not in the 135 list of ethnic groups of Myanmar. The Myanmar regime regards the Rohingyas as “immigrants” from Bangladesh and are deprived of citizenship rights and subjected to various repressive measures. ရခုိင္ျပည္နယ္သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္သည့္ အမ်ားစု လူမ်ိဳးစု ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ မူစလင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ လူနည္းစု ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား အၾကား လက္ရွိ လူမ်ိဳးဘာသာကဲြျပားမႈအေပၚ အေျခခံသည့္ အဓိကရုဏ္းမ်ား ျဖစ္ပြားရာ ဗဟိုခ်က္ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံ၏ အျခားေသာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားတြင္ အရင္းအျမစ္မွ လွန္ပစ္လိုေသာ ဗုဒၶဘာသာ အင္အားစုမ်ားက ဦးေဆာင္သည့္ မူစလင္ဆန္႕က်င့္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ား ၾကီးထြားလာျခင္းေၾကာင့္ အေျခအေနမွာ ဆက္လက္၍ တင္းမာေနတုန္းပင္ ျဖစ္သည္။ ေသဆံုးသူ အေရအတြက္မွာ ယခုအခါ ရာခ်ီလွ်က္ရွိျပီး ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာသည္ အင္ဒိုနီရွား၊ မေလးရွားႏွင့္ အိႏိၵယ အပါအ၀င္ အိမ္နီးခ်င္းတိုင္ျပည္မ်ားသို႕ ထြက္ေျပးေနခဲ့ၾကသည္။ Rakhine State is the epicentre of the current sectarian riots between the majority ethnic Rakhine, who are Buddhists, and the minority Rohingyas, who are Muslims. The situation continues to remain tense due to the growing anti-Muslim campaigns led by radical Buddhist elements in different parts of the country. The death casualties are now in hundreds and several thousands have been fleeing the country to neighbouring countries, including Indonesia, Malaysia and India. ရိုဟင္ဂ်ာတို႕သည္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒႏွင့္ အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာဆိုင္ရာ အေတြးအေခၚ အယူအဆ မ်ားကို ဆက္လက္ ပံုသြင္းေနဆဲျဖစ္ေသာ သမိုင္းေၾကာင္းဆိုင္ရာ အေျခအေနသံုးရပ္၏ အက်ိဳးဆက္ မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ေဒသတြင္းရွိ အျခားေသာ ႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သို႕ပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႕အသိုက္အ၀န္းမ်ား ဆိုင္ရာ အေရးကိစၥျပႆနာမ်ားသည္ သမိုင္းေၾကာင္းတြင္ အေျချပဳေနေပသည္။ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေတာ္ အသစ္မ်ား ေပၚထြန္းလာျခင္း၊ က်ဥ္းေျမာင္းစြာ သတ္မွတ္ထားေသာ အမ်ိဳးသားလကၡဏာ ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံတို႕က ဤ ကာလၾကာရွည္ ျဖစ္တည္ေနခဲ့ေသာ အေရးကိစၥကို ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေရး အပိုင္းအတြက္ ခိုင္ခိုင္မာမာ အားထုတ္မႈမ်ား မရွိျခင္းတို႕က ရိုဟင္ဂ်ာ ျပႆနာဟု ယခု သိေနၾကရေသာ အရာကို စုေပါင္းဖန္္တီးခဲ့သည္။ (၁၈၂၀)ခုႏွစ္မ်ားတြင္ ဗမာလူမ်ိဳး တို႕က ရခုိင္ကမ္းေျမွာင္ေဒသကို - [အိႏိၵယ]တိုက္ငယ္မွ လူမ်ားအား ဤေဒသသို႕ ေရႊ႕လာရန္ ခြင့္ျပဳခဲ့သည့္ - ျဗိတိသွ်အိႏိၵယ [အစိုးရ]ထံ လက္လႊတ္ခဲ့ရသည္။ လြတ္လပ္ေရး ရျပီးကာလတြင္ နယ္နိမိတ္အသစ္မ်ား ဖန္တီးျခင္း ရွိခဲ့ေသာ္လည္း နယ္ျခားမ်ား၏ ျဖတ္သန္းေဖာက္၀င္ႏိုင္သည့္ သဘာ၀အေနအထားေၾကာင့္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ေသာ လူတို႕၏ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈမ်ား ဆက္လက္ ရွိေနခဲ့သည္။ The Rohingyas are casualty of three historical circumstances that continue to shape notions of nationalism and national identity. Like other countries in the region, the communal issue in Myanmar is rooted in history. The emergence of new nation-states; the narrowly defined national identity; and lack of concerted efforts on the part of Myanmar and Bangladesh to find a resolution to the long-standing issue have together created what is known as the Rohingya issue. In the 1820s, the Burmese ceded the Arakan coast strip to British India that allowed people from the subcontinent to move into the area. Post-independence period saw creation of new borders but given the porous nature of borders, the movement of people cross-borders continued. က်ဥ္းေျမာင္းစြာ သတ္မွတ္ထားသည့္ “အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာ”အေပၚ အေျခခံ၍ ႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းျဖစ္ေသာ ႏွစ္ဆယ္ရာစု အလယ္ပိုင္းက ဤေဒသတြင္ အသစ္ ဖန္တီး ျဖစ္ေပၚလာသည့္ အမ်ိဳးသား ႏိုင္ငံေတာ္မ်ားသည္ အေျခအေနကို ရႈပ္ေထြးေစခဲ့ေပသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၾကည့္လွ်င္ - အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာမွာ လူမ်ားစုတို႕၏ ဗုဒၶဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈ အေပၚ အေျချပဳထားျပီး မူစလင္ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားကို ဗုဒၶဘာသာအေပၚ အေျခခံေသာ လကၡဏာရပ္ကို ဆန္႕က်င္ေနသည္ဟု ျမင္ၾကသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္၍ [ျမန္မာ]ႏိုင္ငံ၏ ျပည္တြင္းေရး ျပႆနာသာျဖစ္သည္ ဟူေသာ ဒါကာ [ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရ]၏ ရပ္တည္ခ်က္ကို သေဘာက်လိုက သေဘာက်ႏိုင္ေသာ္လည္း ျပႆနာကို အျခားသူမ်ားအေပၚ ပံုခ်လဲႊဖယ္လိုက္သည့္ ၎၏ [ထမင္းရည္ပူလာ လွ်ာလဲႊ] မူ၀ါဒသည္ ျပႆနာေျဖရွင္းေရးကို အကူအညီမျဖစ္ေပ။ ဒါကာ [အစိုးရ]သည္ ၎၏ ကံအက်ိဳးေပးေကာင္းေနျခင္းအေပၚ တစ္လွည့္တစ္ျပန္ သက္ေရာက္မႈမ်ား ျဖစ္လာေစမည့္ ပိုမိုၾကီးမား၍ ပိုမို ရႈပ္ေထြးေသာ အေရးကိစၥ ျဖစ္လာေစရန္ [အထိ] ျပႆနာကို လ်စ္လွ်ဴရႈထားျခင္းထက္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္အတူ ျပႆနာကို ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းႏိုင္ေပသည္။ The newly created nation-states in the mid-twentieth century in the region, the task of nation-building based on narrowly defined “national identity” only complicated the situation. In the case of Myanmar, national identity was based on the majoritarian Buddhist culture and the Muslim Rohingyas were seen as opposed to the Buddhist-based identity. Although one can appreciate Dhaka’s position that the Rohingyas are Myanmar citizens and therefore an internal matter of the country, its hand-off policy towards the issue has not helped matters. Dhaka could taken up the matter with Myanmar rather than ignoring it to become a bigger and more complex issue that has returned around to affects its own well-being. မေျဖရွင္းဘဲ ထားသည့္ ဤသမိုင္းေၾကာင္းျဖင့္ - ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ (၂၀၁၀)ခုႏွစ္က ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္မႈမ်ား အစျပဳလိုက္ျခင္းက ကဲြျပားျခားနားေသာ အသုိက္အ၀န္းမ်ားအား တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခုအၾကား နာၾကည္းမႈ မ်ားကို ဖြင့္ထုတ္ရန္ လမ္းဖြင့္ေပးလိုက္သည္။ [ျမန္မာ]ႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံေရး လြတ္လပ္မႈ အဆင့္သစ္ တရပ္ဆီသို႕ ခ်ည္းကပ္၀င္ေရာက္ရန္ ဟန္ျပင္လိုက္သည္ႏွင့္ - လြတ္လပ္ေရးရစ ႏွစ္မ်ားကကဲ့သို႕ပင္ - အထူးသျဖင့္ - ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအား၊ ေယဘုယ်အားျဖင့္ - မူစလင္မ်ားအား ႏိုင္ငံ၏ အမ်ိဳးသားေရး လကၡဏာကို “ျခိမ္းေျခာက္မႈ”တစ္ခု အျဖစ္ ပစ္မွတ္ထားေသာ လက္ယာ၀ါဒီ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းၾကီးမ်ား ဦးေဆာင္သည့္ အားေကာင္းေသာ အမ်ိဳးသားေရးလႈိင္း တစ္ခု ျဖစ္လာသည္။ With this unsettled history, the initiation of political reforms in 2010 in Myanmar has provided space for different communities to vent their grievances against each other. As the country heralds into a new phase of political freedom, there is a strong nationalist wave led by the rightwing Buddhist monks targeting the Rohingyas, in particular, and Muslims in general, as a “threat” to the country’s national identity, akin to the post-independence years. မူစလင္ဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားျဖင့္ လက္ယာ၀ါဒီ ဗုဒၶဘာသာ အင္အားစုမ်ား ထြက္ေပၚလာျခင္းႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈကို ႏွိမ္နင္းရန္အတြက္ ျမန္မာအစိုးရ၏ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္စြမ္း မရွိမႈသည္ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာေလာကမွ ေ၀ဘန္မႈမ်ားကို ဖိတ္ေခၚသလို ျဖစ္ခဲ့သည္။ အေရးၾကီးသည္မွာ - လူအသိုက္အ၀န္မ်ားအၾကား မဆံုးႏိုင္ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားသည္ လမ္းခုလတ္ေရာက္ေနေသာ ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေရး လုပ္ငန္းစဥ္အျဖစ္ အားလံုးပါ၀င္ေသာ စနစ္တစ္ရပ္ ထူေထာင္ေရးအတြက္ အလြန္အေရးပါလွသည့္ ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးအရ ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေပါင္းစည္းမႈ အနာဂတ္လမ္းေၾကာင္းကို ျခိမ္းေျခာက္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ ျမန္မာအစိုးရသည္ ဘာသာလူမ်ိဳး မေရြး လူတိုင္း၏ အေျခခံ အခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ရန္ တာ၀န္ခံေၾကာင္း ျပသရန္လိုအပ္ေနသည္။ The rise of rightwing Buddhist forces with their anti-Muslim campaigns and the Myanmar government’s inability to curb violence have invited criticism from the international media. Importantly, the unending communal violence threatens the country’s future course of political reconciliation which is critical for the establishment of an inclusive system as the democratisation process stands at the crossroads. The Myanmar government needs to demonstrate that it is committed to protecting the fundamental rights of every person, irrespective of religion or ethnicity. ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးျပႆနာမွာ လ်စ္လွ်ဴရႈခံေနရသည့္ အေနအထားျဖင့္ရွိေနရာ ဤ အရႈပ္အေထြးမွ ထြက္ေပၚလာေသာ အျခား အေရးတၾကီး အလ်င္အျမန္ စိုးရိမ္ဘြယ္ရာမ်ား ရွိေနေပသည္။ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားအၾကားရွိ အစြန္းေရာက္အုပ္စုမ်ားသည္ သူတို႕၏ အေရး အေပၚ နားလည္စာနာၾကသည့္ ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္အုပ္စုမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈ ထူေထာင္ေနေၾကာင္း သတင္းပို႕ခ်က္မ်ားသည္ ျပီးခဲ့သည့္လမ်ားအတြင္းက အလွ်ံပယ္ရွိခဲ့သည္။ ဗုဒၶဂယာ ေပါက္ကဲြမႈမ်ား အေပၚ ပဏာမ သတင္းပို႕ခ်က္မ်ားက ပါကစၥတန္ အေျခစိုက္ အၾကမ္းဖက္အုပ္စု တစ္ခု ပါ၀င္ပတ္သက္ႏိုင္သည္ဟု အဆိုျပဳထား၏။ အေစာပိုင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ သံရံုးအား ခ်ိန္ရြယ္ရန္ ၾကိဳးစားခဲ့သည့္ လူႏွစ္ဦးအား [အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံ] ဂ်ာကာတာျမိဳ႕၌ ဖမ္းဆီးရမိခဲ့သည္။ ဤ [ရိုဟင္ဂ်ာ] အေရးသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ လက္ယာ၀ါဒီ ဗုဒၶဘာသာ အင္အားစုမ်ားအားတန္ျပန္ရန္ အစြန္းေရာက္ေသာ၊ အယူျပင္းထန္ေသာ အုပ္စုမ်ား ဖန္တီးျဖစ္ေပၚေစလွ်က္ ရွိသည္ဟူေသာ အခ်က္ကို ဤသည္တို႕က ျပသေနေပသည္။ As the Rohingya question in Myanmar hangs in a limbo, there are other serious and immediate concerns emanating from this conundrum. Reports about radical groups among the Rohingyas establishing links with global terror groups sympathetic to the cause are plenty in the recent months. Initial reports on the Bodh Gaya blasts have suggested that a Pakistani-based terror group could be involved. Earlier, the two men were arrested in Jakarta who had tried to target Myanmar’s embassy. This point to the fact that the issue is creating radical and desperate groups to counter the rightwing Buddhist forces in Myanmar. ေလ်ာ့က်မလာေသာ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈႏွင့္ အစြန္းေရာက္ေသာ ရပ္တည္ခ်က္မ်ား ရွိေနၾကသည့္ လူ႕အသိုက္အ၀န္းႏွစ္ဘက္လံုး၏ အစိတ္အပိုင္းမ်ားေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္သမား အဆက္အသြယ္မ်ား ရွိႏိုင္ေျခမွာ ၾကီးထြားလာႏိုင္သည္။ အစြန္းေရာက္ အုပ္စုမ်ားအၾကား ဆက္ႏႊယ္မႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို မွ်ေ၀ေရးမွာ ေဒသ၏ လံုျခံဳေရးႏွင့္ တည္ျငိမ္ေရးအတြက္ အထူးအေရးပါလွ်က္ ရွိေနသည္။ ဤ ပတ္၀န္းက်င္ အေနအထား အရ - မၾကာမီက ႏိုင္ငံျခားေရးရံုး အတုိင္ပင္ခံ အစည္းအေ၀း အတြင္း ရရွိခဲ့သည့္ အိႏိၵယႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတုိ႕ အၾကား ဗုဒၶဂယာ ေပါက္ကဲြမႈႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သတင္း အခ်က္အလက္ ေ၀မွ်ေရး သေဘာတူညီခ်က္ကို ဤ ရႈေဒါင့္မွေန၍ ၾကည့္ျမင္ရန္လိုအပ္ျပီး အစြန္းေရာက္ အုပ္စု အခ်ိဳ႕က စြပ္စဲြသက့ဲသို႕ ေဒလီ[အစိုးရ]၏ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ၾကံစည္လုပ္ေဆာင္မႈအျဖစ္ မျမင္ၾကရန္ လိုအပ္သည္။ The likelihood of these terror links may grow with unabated violence and sections in both sides adopting extreme communal positions. In this context, sharing of information on nexus between radical groups remains critical for security and stability of the region. The agreement to share information about the Bodh Gaya blasts between India and Myanmar during the recent Foreign Office Consultation meeting needs to be viewed from this perspective and not Delhi’s connivance with Myanmar as alleged by some radical groups. ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း၌ - လတ္တေလာ လိုအပ္ေနသည္မွာ သေဘာထားအလယ္အလတ္ရွိေသာ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းၾကီးမ်ား၏ အသံကို ၾကားရရန္ျဖစ္သည္။ မူစလင္ ဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈကို အားေပးေထာက္ခံေသာ (ဦး)၀ီရသူကဲ့သို႕ သေဘာထားတင္းမာသည့္ ဘုန္းၾကီးမ်ားက ဦးေဆာင္သည့္ အရင္းအျမစ္မွ လွန္ပစ္လိုေသာ ဗုဒၶဘာသာ လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ မတူဘဲ လႈပ္ရွားမႈကို ဆန္႕က်င္သည့္ ဘုန္းၾကီးမ်ားလည္း ရွိသည္။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကို ဆန္႕က်င္သည့္ (၂၀၀၇)ခုႏွစ္ ထၾကြမႈကို ဦးေဆာင္ျခင္းအတြက္ က်ယ္ျပန္႕စြာ ဂုဏ္တင္ျခင္းခံလာရသည့္ (ဦး) ဂမၻီရ သည္ ထိုသို႕ေသာ အလယ္အလတ္က်သည့္ အသံတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ မူစလင္မ်ားအၾကား တင္းမာမႈ ျမင့္တက္လာေသာေၾကာင့္ ခရစ္ယာန္ဘာသာကို သူတို႕၏ ယံုၾကည္မႈ ဘာသာတရားအျဖစ္ လုိက္နာသူ အမ်ားအျပားရွိသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူနည္းစု လူမ်ိဳးစုမ်ားက ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသားေရး လႈိင္းအသစ္သည္ လူမ်ားစု ဗုဒၶဘာသာ အသိုက္အ၀န္းႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ ေရရွည္ တုန္႕ျပန္မႈ [မည္သို႕] ရွိလာမည္ကို သတိၾကီးၾကီးထားလွ်က္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။ Inside Myanmar, the need of the hour is for moderate Buddhist monks to get heard. Unlike the radical Buddhist movement led by hardliner monks, such as Wirathu, who advocates anti-Islam campaigns, there are also monks who oppose the movement. Gambira, who became renowned for spearheading the 2007 uprising against the military regime, is one such moderate voice. As Buddhist-Muslim tension rises, the ethnic minorities of Myanmar, many of whom follow Christianity as their religion, would be watching with a sense of wariness as the new Buddhist nationalist wave will have long-term repercussions on its relations with the majority Buddhist community. ဗုဒၶဂယာ ဗံုးကဲြမႈမ်ားက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ လက္ယာ၀ါဒီမ်ားႏွင့္ ေတာင္အာရွေဒသမွ အစြန္းေရာက္ မူစလင္ အေျခခံ၀ါဒီ အုပ္စုမ်ားအၾကား အားျပိဳင္မႈ၏ အစကို အခ်က္ျပလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေကာက္ခ်က္ဆဲြလွ်င္ မရင့္ၾကက္ရာ က်မည္ျဖစ္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဤအျဖစ္အပ်က္မွာ ေဒသတြင္းတြင္ အသစ္ျဖစ္သည့္ ဗုဒၶဘာသာဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈ၏ ပထမဆံုးေသာ အခ်က္ေပးမႈ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဤထူးျခားေသာ ျဖစ္စဥ္္၏ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ မရွင္းမလင္း ျဖစ္ဆဲျဖစ္၏။ ဗုဒၶဂယာ ဗံုးကဲြမႈမ်ားမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အမ်ိဳးဘာသာ ကဲြျပားမႈ အေပၚ အေၾကာင္းျပဳ၍ ျဖစ္ပြားေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္သည္ျဖစ္ေစ၊ မဆက္စပ္သည္ျဖစ္ေစ မၾကာမၾကာျပန္လည္ျဖစ္ပြားတတ္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူအသုိက္အ၀န္းမ်ားအၾကား တင္းမာမႈသည္ ႏိုင္ငံ၏ အနာဂတ္အတြက္ ေကာင္းသည္မဟုတ္ေပ။ ဤအေရးကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ေစာေစာစီးစီး ေျဖရွင္းခ်က္ ထြက္ေပၚေရးသည္ [ျမန္မာ]ႏိုင္ငံႏွင့္ ေဒသတစ္ခုလံုး၏ အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ေပသည္။ It is premature to surmise that the Bodh Gaya bombings signal the beginning of Buddhist rightwing versus radical Muslim fundamentalist groups in South Asia. Hence, the likely direction of the phenomenon remains unclear, though the incident is perhaps the first sign of a new anti-Buddhist campaign in the region. Whether the Bodh Gaya bombings are found to be linked to Myanmar’s sectarian violence or not, the perpetual communal tension in Myanmar is doing no good for the country’s future. An early resolution to the issue is in the interest of the country and the region at large. ဘာသာအယူ၀ါဒ ေပါင္းစံု၊ ဘာသာစကားေပါင္းစံုႏွင့္ လူမ်ိဳးႏြယ္ေပါင္းစံု က်ယ္ျပန္႕စြာ ရွိေနမႈသည္ ေတာင္ႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံမ်ားရွိ လူ႕အဖဲြ႕အစည္းတိုင္း၏ အဓိကေထာက္တုိင္ျဖစ္ေပသည္။ လူမ်ိဳးႏြယ္ႏွင့္ ဘာသာအယူ၀ါဒဆိုင္ရာ ရႈပ္ေထြးမႈမ်ားသည္ ေဒသဆိုင္ရာ လံုျခံဳေရး အေပၚ အားျပင္းေသာ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈမ်ား၏ အႏၱရာယ္မ်ားလွေသာ အခ်ိဳးအစားအျဖစ္ ပါ၀င္တတ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ အမ်ားအျပားသည္ အစြန္းေရာက္လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ နပန္းလံုးေနခဲ့ရသျဖင့္ သူတို႕သည္ ဤသို႕ေသာ ထူးျခားသည့္ ျဖစ္စဥ္ကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရာ၌ သူတို႕၏ အေတြ႕အၾကံဳမ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ မွ်ေ၀ႏိုင္စြမ္းရွိသည္။ သို႕ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လူမ်ိဳးဘာသာကဲြျပားမႈကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ျဖစ္ေပၚေသာ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈအတြက္ ၾကာရွည္ခုိင္ျမဲမည့္ ေျဖရွင္းခ်က္ကုိ အေႏွးႏွင့္ အျမန္ ရွာေဖြေရးအတြက္ တာ၀န္ယူရန္ လိုအပ္ပါသည္။ Multi-religious, multi-lingual and multi-ethnic diversities are the cornerstone of every society in South and Southeast Asian nations. Often ethnic and religious complexities have manifested themselves into dangerous proportion with strong regional security implications. Several of Myanmar’s neighbours have been struggling with radicalisation and they could share their experiences with Myanmar in dealing with such phenomenon, but Myanmar needs to take upon itself the responsibility of finding a lasting resolution to the sectarian violence sooner than later. (ေက ယံုးမ္ သည္ နယူးေဒလီျမိဳ႕၊ ေလ့လာသူ သုေတသန ေဖာင္ေဒးရွင္းမွ အဖဲြ႕၀င္ တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ၎အား [email protected]@orfonline.org ျဖင့္ ဆက္သြယ္ႏိုင္သည္။ (K Yhome is a Fellow at the Observer Research Foundation, New Delhi. He can be reached at [email protected]@orfonline.org) This article first appeared in The Pioneer on July 13, 2013.
Posted on: Sun, 28 Jul 2013 16:09:28 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015