Amasya bildirgesinde imzası olan yedi askeri liderden beşi (Rauf, Karabekir, Refet, Cafer Tayyar ve Ali Fuat [Cebesoy]) idam istemiyle yargılanır, fakat bir şekilde paçayı kurtarırlar. Altıncısı (Mersinli Cemal) Nutukta Gazinin alay ve hakaretlerine maruz kalır. Milli Mücadelenin en tanınmış ideologu Adnan Adıvar ile star ismi Halide Edip, yurt dışına kaçarak kurtulurlar. Her ikisi de, 1920de Damat Ferit hükümetinin idam hükmü verdiği isimler arasındadır. Şöyle bağlayalım. Sovyetler Birliğinde 1920 ve 30larda Stalinin yaptığı temizlikler hakkında bugün tonla literatür var. Bizde ise Kemal Tahirden bu yana kimse bu konulara girmeye cesaret edemedi. Sizce vakti gelmemiş midir? Birkaç gün sonra düzeltme gereği duydum: Geçen günkü Terminatör yazımda Karabekir’in idamı için emir verdi; gene İsmet’in araya girmesiyle, ordu ayaklanır diyerek vaz geçirdiler, diye bir cümle kullandım. Bu konuları iyi bilen bir dostum uyardı, hikâyenin aslını anlattı. Meğer daha ilginçmiş. 15 Haziran 1926da İzmir Suikasti adı verilen tuhaf komplo ortaya çıkarılır. 26 Haziranda Ankarada İstiklal Mahkemesi kurulur. Milli Mücadelenin örgütleyicisi ve ilk yöneticileri olan kadronun neredeyse TÜMÜ tutuklanır. Bir hafta kadar süren duruşmalarda ondördü idama mahkûm edilir. Sıra Karabekire gelince Başbakan İsmet Paşa bir telgrafla Gaziye başvurur, Milli Mücadelenin iki numaralı kahramanını idam etmenin birtakım sıkıntılar doğuracağını belirterek şefaat önerir. Bunun üzerine mahkeme başkanı Kel Ali [Çetinkaya] İnönünün de tutuklanmasını emreder. Gazi bu kararı uygulatmaz. Duruşma günü elli kadar subay siyah sivil takım elbiseyle (ve şüphesiz silahlı olarak) mahkeme salonunda yer alır. Mahkeme heyeti gelince ayağa kalkarlar. Otur emrine rağmen oturmazlar, mutlak sessizlik içinde ayakta durmaya devam ederler. Karabekir onlara dönüp oturun çocuklarım deyince otururlar. Mahkeme heyetinde bet beniz atar. Beraat kararı verilir. Filmi yapılacak sahne, değil mi? İdam edilenler kimlerdir? Cavit Bey: İttihat ve Terakkinin kudretli maliye bakanı; Alman ittifakına ve Envere muhalefetiyle ünlü; Mustafa Kemali lider olarak ilk öneren kişi; 1918 Kasımında Mustafa Kemalin Fethi [Okyar] ile birlikte kurduğu gazetenin finansörü; 1918-19da memleketin her vilayetinde kurulan Müdafaa-yı Hukuk örgütlerinin, her kent ve kasabada aynı anda yayına geçen Millici yayın organlarının ve Kuvayı Milliye çetelerinin tediye veznesi. Kara Kemal: Milli Mücadelenin İstanbul ayağını örgütleyen kişi; 1918-1920 döneminde İstanbul kadrolarının Anadoluya geçmesini örgütleyen teşkilatın lideri. Doktor Nazım: Ermeni tehcirinin başlıca iki mimarından biri ve tek hayatta kalanı. Sonradan Müdafaa-yı Hukuk Cemiyeti adını alan Teşkilat-ı Mahsusanın liderlerinden biri. Albay Arif: Mustafa Kemalin ilk gençlikten beri en yakın arkadaşı; Ankaraya gelişini örgütleyen ve İstasyon binasında bir süre onunla aynı odayı paylaşan kişi. Halis Turgut ve Rüştü Paşa: Milli Mücadelenin Sivas ve Erzurum ayaklarını örgütleyen, iki kongrenin yapılabilmesini sağlayan kişiler.İsmail Canbulat: Milli Mücadelenin iç terör örgütünün liderlerinden biri. Asıl idamı öngörülen örgüt başı Rauf Beydir [Orbay]; zamanında haber alıp yurt dışına kaçar. Rauf, Mustafa Kemal olmasa Milli Mücadelenin lideri olması düşünülen ikinci adamdır. Gaziden iki ay önce Anadoluya ayak basıp Milli Mücadelenin Ege ayağını örgütlemiştir. Misak-ı Milliyi ilan eden meclis grubunun lideri ve Ankara rejiminin ilk başvekilidir. Milli Mücadelenin başlangıç manifestosu olan Amasya Bildirgesindeki yedi imzadan ikincisi onundur. [Atatürk meşhur Nutukunda bildirgenin taslağını kaleme alan memurla yaverin adlarını anar, ama imzalayanları diğer bazı kişiler diyerek geçiştirir. Internette Kemal şakşakçılarının kaleme aldığı doksan bin anlatıda da o isimler diğer bazı kişiler olarak kalır.] 1938de İnönünün affıyla memlekete döner; ölünceye dek polis gözetimi altında yaşar. Amasya bildirgesinde imzası olan yedi askeri liderden beşi (Rauf, Karabekir, Refet, Cafer Tayyar ve Ali Fuat [Cebesoy]) idam istemiyle yargılanır, fakat bir şekilde paçayı kurtarırlar. Altıncısı (Mersinli Cemal) Nutukta Gazinin alay ve hakaretlerine maruz kalır. Milli Mücadelenin en tanınmış ideologu Adnan Adıvar ile star ismi Halide Edip, yurt dışına kaçarak kurtulurlar. Her ikisi de, 1920de Damat Ferit hükümetinin idam hükmü verdiği isimler arasındadır. Şöyle bağlayalım. Sovyetler Birliğinde 1920 ve 30larda Stalinin yaptığı temizlikler hakkında bugün tonla literatür var. Bizde ise Kemal Tahirden bu yana kimse bu konulara girmeye cesaret edemedi. Sizce vakti gelmemiş midir?
Posted on: Wed, 20 Nov 2013 12:28:41 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015