Analiza stanja u praksi Iako je 2010.godine donijet “Zakon o zaštiti od nasilja u porodici” još uvjek nije radjena analiza primjene istog.U julu 2011. godine usvojena je “Strategija za borbu protiv nasilja u porodici” , a u novembru 2011. potpisan je i “Protokol o postupanju institucija slučajevima nasilja u porodici” . Situacija sada svakako jeste bolja jer postoji pravni okvir koji žrtvama porodičnog nasilja obezbjedjuje podršku kada odluče da ne trpe nasilje. Ipak, iskustvo žena koje su se obraćale Sigurnoj ženskoj kući pokazuje da žrtve nailaze na brojne prepreke koje su najčešće vezane za implementaciju donijetih zakona, odnosno nepoštovanje standardizovane procedure u radu policije, tuzilaštva, sudstva i centara za socijalni rad. Iz istog izvora saznali smo da primjena zakona i podrška žrtvama nasilja zavisi od ličnih stavova i senzibiliteta ljudi koji rade u institucijama. U okviru projekta „Trening o suzbijanju nasilja u porodici i primjena Protokola o postupanju institucija u slučajevima nasilja u porodici“, u novembru 2012.godine u deset crnogorskih opština, održani su treninzi čiji je cilj pravovremeno prepoznavanje i suzbijanje svih pojavnih oblika nasilja u porodici i što kvalitetniji i senzibilniji tretman lica ugroženih porodičnim nasiljem. Pored službenika Uprave policije treninzima su prisustvovali i službenici centara za socijalni rad, zdravstvenih ustanova i nevladinih organizacija koje se bave zaštitom žrtava nasilja u porodici. Obuke o specifičnostima ekonomskog i drugih oblika nasilja u porodici i nasilja nad ženama, i o zakonskim procedurama neophodno je organizovati u kontinuitetu za predstavnike svih institucija koji rade sa žrtvama porodičnog nasilja. Da bi se žene žrtve nasilja u porodici oporavile od posledica zlostavljanja potrebno je da imaju ekonomsku sigurnost da bi bile uključene u sve aspekte društvenog života, jer su siromaštvo i socijalna isključenost usko povezani. Komitet UN o ekonomskim, socijalnim i kulturnim pravima definiše siromaštvo i socijalnu isključenost: „Siromaštvo prestavlja ljudsko stanje koje karakteriše produžena ili hronična oskudica resursa, mogućnosti izbora, sigurnosti i moći, neophodnih za uživanje adekvatnog životnog standarda i drugih gradjanskih, kulturnih, ekonomskih, političkih i socijalnih prava” Postizanje ekonomske sigurnosti žena zavisi o dostupnosti socijalnih i ekonomskih resursa. U crnogorskom društvu nejednakost žena u odnosu na muškarce je duboko utkana u istoriju, tradiciju i kulturu i uskraćuje ženama pristup i ostvarenje njihovih ekonomskih, socijalnih i kulturnih prava. Smatramo da u društvu jednakih mogućnosti žene moraju imati jednake šanse. U vremenu ekonomske krize žene su te koje snažnije pogadja ekonomsko nasilje, one su te koje češće ostaju bez posla i prihoda i neraspolažu sopstvenom imovinom. A upravo je ekonomska nezavisnost najbolja zaštita od svake vrste nasilja. Među ostalim, država treba posebnim mjerama da podstiče zapošljavanje žena žrtava nasilja, jer vrlo je čest slučaj da je upravo ekonomska zavisnost žena jedan od najvažnijih razloga zbog kojeg trpe nasilje i zbog kojeg se ne odlučuju prijaviti i napustiti nasilnog partnera. Socijalno preduzetništvo kao mjera zapošljavanja zlostavljanih žena ujedno je najsnažnija potpora njihovom osamostaljivanju, a ujedno i način da se amortizuju siromaštvo i bijeda. U Crnoj Gori istraživanja o nasilju u porodici su sporadična i parcijalna. Sveobuhvatno istraživanje o percepciji, intenzitetu i oblicima nasilja u porodici i nasilja nad ženama u Crnoj Gori 2011.godine sproveo je “CEED Consulting” i NVO “SOS telefon Nikšić”, u saradnji sa konsultantkinjama iz NVO “Sigurna ženska kuća”. Studija o nasilju u porodici i nasilju nad ženama u Crnoj Gori je sprovodena za potrebe UNDP (Program Ujedinjenih nacija za razvoj), Delegacije Evropske unije u Crnoj Gori i Ministarstva pravde i ljudskih prava. Prema rezultatima ovog istraživanja "svaka druga žrtva nasilja u porodici je istakla da nema sopstveni izvor prihoda, dok njih 58% navodi da nasilnik ima kontrolu nad njihovim prihodima i/ili imovinom." Ovi podaci pokazuju da jeekonomska zavisnost žrtve nasilja u direktnoj vezi sa mogućnošću izbora za žrtve da izadje iz nasilne veze. Statističke podake o nasilju nad ženama vode neke institucije i nevladine organzacije koje se bave ovom problematikom, ali kako ne koriste istu metodologiju nemoguće je uraditi uporednu analizu. CEDAW Komitet u svom izvještaju objavljenom u novembru 2011.godine preporučuje da Crna Gora što prije preduzme odgovarajuće mjere za vodjenje statističkih podataka razvrstanih po polu i kvalitativnih podataka o situaciji u kojoj se žene nalaze. Prema podacima Uprave policije u toku 2011.godine je registrovano 230 krivičnih djela nasilja u porodici i 507 prekršaja, dok je izrečeno 108 zaštitnih mjera . Ukupan broj prijavljenih slučajeva nasilja u porodici u Centrima za socijalni rad u toku 2011.godine iznosio je 512, od čega je 248 počinjeno nad ženama, a 231 nad djecom, dok je prijavljenih slučajeva nasilja nad muškarcima bilo svega 33. Do 1. novembra 2012.godine u Crnoj Gori je registrovano 139 krivičnih djela nasilja u porodici ili u porodičnoj zajednici. Podaci o broju podnijetih i procesuiranih slučajava ekonomskog nasilja nad ženama nisu dostupni. Potrebno je preduzeti odgovarajuće mjere za vodjenje statističkih podataka razvrstanih po osnovu oblika počinjenog nasilja u svim institucijama koje se bave zaštitom žrtava porodičnog nasilja, kako bi se identifikovale forme i oblici nasilja nad ženama i preduzele odgovarajuće mjere u cilju suzbijanja istih. Odjeljenje za rodnu ravnopravnost Ministarstva pravde i ljudskih prava, u saradnji sa Sistemom Ujedinjenih nacija u Crnoj Gori i Organizacijom za evropsku bezbjednost i saradnju, Misije u Crnoj Gori, realizovalo je kampanju “16 dana aktivizma protiv nasilja u porodici”, pod sloganom Nadjačajmo tišinu. Zaustavimo nasilje u porodici. Sveobuhvatna kampanja imala je za cilj da se sagleda trenutno stanje kada je u pitanju međuinstitucionalna saradnja i napredak u sprečavanju nasilja u porodici, te uspješnost u implementaciji Zakona o zaštiti od nasilja u porodici. Tokom kampanje jako malo je govoreno o ekonomskom nasilju nad ženama. Potrebno je kontinuirano, tokom cijele godine organizovati tribine i medijske kampanje sa ciljem edukacije javnosti o problemu nasilja u porodici. U cilju identifikovanja i efikasne prevencije ekonomskog nasilja u porodici potrebno je raditi na podizanju svijesti gradjana o posebnim formama ekonomskog nasilja.
Posted on: Fri, 16 Aug 2013 16:37:05 +0000