Atatürk, 30 Ağustos zaferinden sonra da, Sovyet idaresi tanımını sürdürür. 1922 yılı Aralık ayında şöyle der: Bugün Türkiye devleti, doğrudan doğruya bir meclis, bir şura hükümeti ile idare olunur ve sonsuza kadar böyle idare olunacaktır. (8) Atatürk, Cumhuriyetin temel kuruluşunu açıkladığı, 19 Ocak 1923 tarihli İzmit konuşmasında da, şura hükümeti vurgusunda ısrar eder: Bizim hükümetimiz, bir halk hükümetidir. Tam bir şura hükümetidir. (9) Atatürkün 15 yıl Dışişleri Bakanlığını yapan Tevfik Rüştü Aras da, o dönemin ideolojik yönelişini açıkça saptar; CHP kurulurken programa sosyalist ilkeleri geçirmeye çalıştıklarını ve sosyalizmin en temel ilkesi olan emek ve kabiliyete göre gelir sisteminin programda kaldığını belirtir. Aras, Yurtta Sulh Cihanda Sulh ilkesinin sosyalist bir görüşü içerdiğini de anlatmıştır. (10) Yine Aras, Atatürkün Komünist Enternasyonale girmek için samimi olarak başvurduğunu, ancak o dönemde Kominterne hakim olan Stalin muhaliflerinin bu talebi kabul etmediklerini saptar. DEVLET SOSYALİZMİ Mustafa Kemal ve arkadaşları, Kurtuluş Savaşı yıllarında, Sovyetler Birliğinden gelen Komünizm esintileri ile Devlet Sosyalizmi arasında gidip gelmişlerdir. 1930lu yıllarda yeniden Devlet Sosyalizmini benimsediklerini ders kitaplarında bile ifade etmişlerdir. (11) Aslında Devlet Sosyalizmi, Türk devrimcileri arasında daha İttihat Terakki döneminde kabul görmüştür. Talat Paşanın da Devlet Sosyalizmini savunduğu görülüyor. Bizzat Mustafa Kemal, Medeni Bilgiler kitabında, kendi elyazısıyla Bu içtimai teminlere Devlet Sosyalistliğine yaklaşarak varılabilir diye yazdı. (12) Atatürkün Sovyet temsilcilerine ifade ettiği görüşler, Hâkimiyeti Milliye gazetesi yazılarında ve resmî metinlerde yer alan görüşlerle örtüşüyor. Bu görüşmelerin tutanakları, Mehmet Perinçek tarafından Sovyet arşivlerinde bulunmuş ve yayınlanmıştır. (13) Bu görüşmelerde, Atatürk, amaç olarak sosyalizmi benimsediklerini, hatta sınıfsız bir toplum için mücadele ettiklerini, ancak Türk toplumlunda henüz keskin sınıf farkları olmadığını ve bütün halkın toptan Ezilen Millet konumunda bulunduğunu belirtmiştir. Buradan hareketle Atatürk, Türkiyenin önündeki devrimin millî ve demokratik karakterde olduğuna dikkat çekmiştir. Bu görüşler, Sovyet yöneticileri tarafından da yerinde görülmüştür. TÜRK-SOVYET ASKERİ İŞBİRLİĞİ Türk Devrimi ile Sovyet Devrimi arasında askerî alandaki işbirliği, dünya tarihinde az rastlanır boyutlardadır. Başta Atatürk, Kemalist Devrimin önder kadrosu, Kâzım Karabekir Paşanın belirttiği gibi, Anadolunun kurtuluşu için, Bolşevik ordularıyla el ele vermek zorundaydı. (14) Türk Ordusu ile Kızıl Ordunun buluşmasını Atatürk, 14 Ağustos 1920 günü TBMMde yaptığı konuşmada müjde olarak bildirmiştir: Kızıl kuvvetler, (...) Ermeni maksatlarını fiil mevkiine koydurmadılar. 1 Ağustos tarihinde Bolşevik hükümetinin Kızıl Ordusuyla Büyük Millet Meclisinin Ordusu Nahcivanda birbiriyle maddeten birleşmiş oldu (alkışlar). Oraya giden kuvvetlerimiz kızıl Kuvvetler tarafından özel merasim ve fevkalâde ihtiramat ile kabul edilmişlerdir. (15) İki devrim arasındaki askerî işbirliği, büyük boyutlarda para ve silah yardımı düzleminde sürmüştür. Büyük Taarruz sırasında Kocatepe sırtlarında, hemen Atatürkün arkasında bir Sovyet komutanının bulunduğu fotoğraflarla belgelidir. STRATEJİK DOSTLUK Dünyada bir Sovyet devrimcisinin heykelini ilk diken ülke, yanlış bilmiyorsam Türkiyedir. 1928 yılında yapılan Taksim Cumhuriyet Abidesinde hemen Atatürk ve İsmet Paşanın arkasında ünlü kasketiyle Aralov bulunmaktadır. Anıtların gelip geçici değil, stratejik tavırları yansıttığı dikkate alınırsa, Atatürkün Taksim Abidesiyle verdiği mesajın içeriği daha iyi anlaşılır. Sovyet dostluğu, Türk Devrimi açısından stratejik bir ilkedir. 1930ların devletçiliği ve plancılığı, dünya bunalımının zorunlu kıldığı gelip geçici bir uygulama değil, fakat stratejikti. 1930larda dünya büyük bir krize girerken, iki ekonomi hızla gelişiyordu. İkisi de kamucu ve plancıydı: Sovyetler Birliği ve Atatürkün Türkiyesi. Sovyet Devrimi ile Türk Devrimi arasındaki dava ve fikir arkadaşlığı, Türkiyenin eğitim sistemine de yansımıştı. Anadoluda ortaya çıkan silahlı milli ayaklanma hareketi, siyasi konum ve hedeflerde Sovyet Rusyayla tam benzerlik arz ediyordu. Düşmanlar aynıydı. Her iki memleketin mücadelesinde ortak noktalar vardı; her iki memleket, coğrafi konumlarından dolayı biri ötekinin düşmanları tarafından kuşatılmasına engel oluyordu. ORTAK EMPERYALİZM TEORİSİ Bilimsel Sosyalizmin Kemalist Devrim üzerindeki etkisini şu maddelerde özetleyebiliriz: -Leninin emperyalizm teorisi: Atatürk ve Kemalist Devrimin önde gelen kadroları, İstiklâl Savaşının başından itibaren Leninin emperyalizm teorisini benimsediler. -Atatürk, son nefesine kadar dünya olaylarını emperyalizm teorisiyle açıklamış ve 1930lu yıllarda Emperyalizmin mahv ve nabut olacağını belirtmiştir. -Batı karşıtlığı ve Asyalıyız tanımı: Atatürk Türkiyesi, emperyalizm çağının zalimler-mazlumlar kutuplaşması içindeki yerini çok kesin tanımlamıştır. -Sınıf, ırk, renk farklarının kalmadığı uyum dünyası SINIFSIZ TOPLUM AMACI Yakup Kadri, Atatürkün sınıfsız toplumu amaçladığını şöyle belirtir: Atatürkte gerçekten sosyalist görüş vardı. O, sınıfsız bir toplum düzenine ulaşmak istiyordu. Sınıfsız toplum tabii ki sosyalist bir idealdir. (16) Atatürkün 29 yaşındayken Milli Eğitim Bakanlığını yapmış olan Cemal Hüsnü Taray da aynı saptamayı paylaşır: Atatürk, sık sık Biz çiftçi ve çoban bir milletiz derdi. Sınıfsız bir toplum düzenini özlüyordu; sayin yani emeğin her mesleki faaliyette aynı değere sahip olmasını, emeğin en üstün değer tanınmasını, sınıf tezadlarının kaldırılmasını istiyordu. (17) -Aşamalı devrim teorisi: Atatürk, aşamalı devrim teorisini savunuyordu. Ki toplumlar ancak önlerindeki sorunları çözebilirler. Atatürk ve arkadaşları, Türkiyenin milli demokratik devrim aşamasında bulunduğunu hep vurguladılar. Altı Ok, bir milli demokratik devrim programıydı. -Arasız devrimler: Atatürk, Leninin Türkçeye 1960 ve 1970li yıllarda kesintisiz devrim diye çevrilen teorisini de kabul etmişti. Bunu daha güzel bir Türkçeyle Arasız devrimler diye ifade etti. (18) -Şuralar sistemi: Kurtuluş Savaşı yıllarında yapılan ilk Cumhuriyet Anayasası, şuralar sistemini getiriyordu. Atatürk, yukarda bu sisteme Rusyada Sovyet sistemi dendiğini açıkça belirtti. (19) -Altı Okun devletçilik, halkçılık ve devrimcilik okları: Altı Ok, Kemalist Devrimin programını özetler. Dipnotlar: 1-Bkz. Teori, Sayı 188, Eylül 2005. Bu konuda Arif Acaloğlunun Aydınlık dergisinde yazdığı bilgilendirici yazıya bakılmasını öneririz. Arif Acaloğlu, Devrimci Toplum Önderleri: İlk Türkçüler, Aydınlık, Sayı 768, s. 22-25 2-Falih Rıfkı Atay, Çankaya, Doğan Kardeş Matbaacılık San. A.Ş, İstanbul, 1969, s.166. 3-Atatürkün Bütün Eserleri Nutuk 1, c.19, s.44; Nutuk/Söylev, c.III, TTK Basımevi, Ankara, 1999, s.1234, Belge 27. Bu konuda bkz. Doğu Perinçek, Kemalist Devrim-4/ Kurtuluş Savaşında Kürt Politikası. Kaynak Yayınları, İkinci Basım, İstanbul, Aralık 1999, s.141. 4-Atatürkün Bütün Eserleri, c.3, Mayıs 2000, s.114. 5-Kazım Karabekir, İstiklal Harbimiz, c.1, Emre Yayınevi, İstanbul, s.96. 6- Atatürkün Bütün Eserleri, c.6, Ağustos 2001, s.409. 7- Atatürkün Bütün Eserleri, c.12, s.200. 8- Atatürkün Bütün Eserleri, c.14, s.176. 9- Atatürkün Bütün Eserleri, c.14, s.329. 10-Tevfik Rüştü Aras, Yön Dergisi, 30 Ekim 1964. 11-Kemalist Devrimin devlet sosyalistliği konusunda bkz. Mahmut Esat Bozkurt, Atatürk İhtilali 1-2, s.197 vd; Muammer Aksoy, Atatürk ve Sosyal Demokrasi; Doğan Avcıoğlu, Milli Kurtuluş Tarihi, 2, s.469 vd; Doğan Avcıoğlu, Türkiyenin Düzeni, 1, 448 vd; S.N. Tansu, İki Devrin Perde Arkası, s. 338 vd; M. Suphinin Staline raporu, Teori 126, Temmuz 2000 (Kemalistlerin devlet sosyalizminden yana olduğunu belirtiyor); Korkut Boratav, 100 Soruda Devletçilik, s. 58 vd. (Celal Bayarın Hakimiyeti Milliyeye cevabı var); Mustafa Kemal-Frunze Görüşmeleri, Kaynak Yayınları, s.39; Medeni Bilgiler, s. 72, 527; Tekinalp, Kemalizm, s. 228, 243, 252. 12-Prof. Dr. A. Afet İnan, Medeni Bilgiler ve M. Kemal Atatürkün el yazıları, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2. Basım, Ankara, 1988, s.72. 13- Kazım Kararbekir, İstiklal Harbimiz, c.1-2, Emre Yayınları, İstanbul 14- Mehmet Perinçek, Atatürkün Sovyetlerle Görüşmeleri 15- Atatürkün Bütün Eserleri, c.9, s.174. 16- Bkz. Yön Dergisi, Yıl 1, Sayı 47, 7 Kasım 1962, s. 12. 17- Bkz. Yön Dergisi, aynı yerde. 18- Atatürkün Söylev ve Demeçleri, c. 1, s. 380, 19- Atatürkün Bütün Eserleri, c.12, s.200; c. 14, s. 170 ve 329 Doğu Perinçek
Posted on: Sat, 30 Nov 2013 09:30:58 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015