BERND FISCHER: Zogu lëvizi shpejt për likuidimin e atyre që e kishin kundërshtuar atë dhe nuk kishin ikur, dhe ai bleu ata që kishin mbetur neutral. Tani që shumë prej armiqve të tij të vdekur ose në mërgim, Zogu u paraqit me një mundësi unike për të krijuar një regjim autokratik. Ndërsa ai kishte deklaruar shpesh se kjo është pikërisht ajo që ai do të bëjë, nëse i jepet mundësia. Arsimi disi i kufizuar i Zogut e bëri atë për të besuar se Evropa do të reagonte me armiqësi, për cdo gjë, por një formë nga pamja e jashtme e përfaqësimit të qeverisë. Ai gjithashtu supozonte se vetëm në qoftë se ai do te kufizonte dëshirën e tij për autoritetin e pakualifikuar ai mund të tërhiqte burokratët të cilët kishin shërbyer në regjimin e mëparshëm. Mungesa e çastit të opozitës i dha atij mundësinë për të ndërtuar një qeveri më shumë në përputhje me preferencat e tij politike dhe më shumë në hap me realitetet e jetës politike shqiptare.(Pra shikojme ketu qe vete historiani po e thote qarte, qe Zogu eliminoi te gjithe ata qe i kishte kundershtare, te cilet dihen, dhe keshtu ishte me i qete per te vazhduar te bente politiken e tij, shenimi im Zogu vazhdoi me vrullin e tij të zakonshëm. I vetëdijshëm se ai kishte nevojë për të legjitimuar pozitën e tij - diçka që Noli kishte dështuar të bëjë - ai shpejt mblodhi një kuvend kushtetues - natyrisht pa opozitën e mundimshme.(Pra ketu perseri Fischer ve ne dukje, qe nuk kishte me opozite, dhe si e tille, duket qarte nuk kishte asgje demokratike, shenimi im) Zogu u zgjodh president për një mandat shtatë-vjeçar dhe ishte për të kryesuar mbi një legjislaturë dydhomëshe. Në sipërfaqe, dukej shumë i ngjashëm me versionin amerikan. Dallimi kryesor ishte se versioni Shqiptar kishte lënë pothuajse të gjithë pushtetin në duart e presidentit. Ai plotësisht kontrollonte Kabinetin dhe Senatin, të cilën ai e emëronte dhe e shkarkonte sipas dëshirës. Ai komandonte forcat e armatosura, kontrollonte administratën dhe kishte të drejtë vetëm ai të iniciojë ndryshime në kushtetutë. Ai gjithashtu kishte kontroll të konsiderueshëm mbi kuvendin me një veto të pakufizuar dhe të drejtën për të shpërndarë Kuvendin dhe bënte thirrje për zgjedhje të reja, të cilat ai mundej dhe do të ndikonte nëse ishte e nevojshme. Kjo la vetëm gjykatat në një pozitë të pavarësisë së pjesshme, edhe pse Zogu bënte emërimet e kontrollit gjyqësor.(ne i themi nga anet tona, hic po Habili, pra te gjitha pushtetet edhe si president ne duart e tij, shenimi im) Ushtria me 5000-burra , e cila ishte bërë një shtrat i nxehtë për politikanët dhe kishte qenë një burim i madh i opozitës ndaj Zogut, u zëvendësua nga një milici e vogël me pak formale. Kjo do të lejojë Zogut, nj shërbim më të zgjeruar, se mbrojta e tij personale me 2000-burra, dhe personalisht të kontrollonte një nga forcat më të fuqishme ushtarake në Shqipëri(per ate kohe, pra edhe ketu tregon se mendja e ngushte e Zogut, nuk mendonte sesi te bente nje ushtri te madhe per te mbrojtur territorin dhe popullin, por e ktheu ushtrine ne nje xhandarmeri, vetem per te mbrojtur rendin e tij personal. A ka shtet pa nje ushtri, vetem me xhandarmeri? shenimi im). Revoltat serioze të rastit, nga armiqtë e dëbuar të Zogut dhe refuzimi i elementeve veriore të bëheshin me autoritet qendror, vazhdoi të krijojë probleme serioze për Zogun. Shqetësimi kryesor i Zogut ishte për të bindur italianët për të mbështetur ndryshimin, pasi ishin paratë Italiane që mbështesnin kundërshtarët e Zogut. Një marrëveshje u arrit. Zogu ra dakord për të nënshkruar një seri pakti ushtarak, politik dhe ekonomik, pakt që i kërkonte atij që të heqë dorë nga shumica e pavarësisë së tij ekonomike dhe disa të pavarësisë së tij politike.(Hic po Habili) Por Zogu ishte i gatshëm për të bërë këtë bazuar në supozimin se Italianët mund që gjithmonë të mashtroheshin më vonë.(dhe pyesin disa per marrveshjen e Pashicit? sa qesharake qe behen. Studiuesja Monika Stafa (Shoshori) thotë se ekzistojnë disa alternate tekstesh. Ato gjenden të ruajtura në Arkvin Qendror Shqiptar, në arkivin shtetëror Italian dhe padyshim edhe në arkivat e Beogradit, te cilat nuk i kane nxjerre akoma). Në këmbim, italianët u angazhuan për të mbështetur ndërtimin e një monarkie, kredi të mëtejshme për të Zogut, tërheqjen e mbështetjes nga armiqtë e Zogut dhe - duke qenë kjo veçanërisht e rëndësishme për Zogun - Italianët u angazhuan për të garantuar status quo politike në Shqipëri.(Pra per ata qe nuk dine te lexojne Fischer, e thote qarte, qe kete monarki pothuajse e ndertuan nga themelet Italianet, jo me kot edhe ne diten e marteses ata ishin aty present per te firmuosur si kumbaret, pra nuk bente as nje hap pa ta, as grua nuk mund te merrte. E ca shteti qenka ky, e cfare pavarsie paska! shenimi im). Zogu vazhdoi të shëtis shteteve të interesuara, si dhe, ende i bindur se bota e jashtme ishte e interesuar ngushtësisht në zhvillimet e brendshme shqiptare. Ndryshimi u prit me pak buzëqeshje dashamirëse dhe indiferencë në Evropë. Vetëm Mustafa Kemal i Turqisë kundërshtoi, duket komentuar Çfarë po ndodh në Shqipëri? A jeni duke kryer ndonjë operete? Meqë parlamenti nuk mund të ndryshonte kushtetutën republikane, Zogu bindi anëtarët e saj në qershor, 1928 për të kaluar një ligj organik që ofron për zgjidhjen e tyre dhe zgjedhjen e një asambleje kushtetuese të veçantë. Politika shqiptare zgjedhore gjatë periudhës republikane ishte natyrisht shumë më pak e gjallë se ajo që kishte qenë nën Principatën(e Princ Vidit) më para dhe në këtë rast plani i Zogut ishte kryer në disa hapa të thjeshtë.(pra edhe nje here, historiani na tregon, se politika ishte teper e ploget per te diskutuar, pasi ishte permbys cdo ze opozitar sic ishte me perpara, shenimi im) Duzinat e para të shumta me kandidatë të mundshëm të opozitës u arrestuan dhe dhjetëra takime politike u ndaluan. Në bazë të natyrës së tërthortë të procesit zgjedhor, vetëm 1.200 anëtarë të kolegjit zgjedhor në fakt votuan dhe pasi ata ishin zgjedhur të gjithë nga qeveria dhe të paguar, asnjë anëtar i vetëm i asamblesë perberese të re u kthye votimi i të cilit nuk ishte i sigurt për Zogun. Masa e tij e parë në këtë drejtim ishte pranimi i tij në dhjetor 1927 e titullit Shpëtimtari i Kombit.(pra i dha titull vetes, shenimi im) Pas kësaj Zogu vendosi që mbështetja padyshimtë e kabinetit ishte e nevojshme. Edhe pse ishte e vështirë që ndonjë prej anëtarëve të qeverisë do të kishte kundërshtuar Zogun, duke rrezikuar pozitat e tyre dhe ndoshta jetën e tyre, pasi shkarkimi dhe riorganizimi i qeverisë mund të bëhej me lehtësi, Zogu prodhoi një kabinetit të krizës që rezultoi në dorëheqjen e kabinetit të tërë. Brenda njëzet e katër orëve një qeveri e re u formua e cila u pagëzua shpejt në një Kabinet kukull sepse anëtarët e saj duket ishin thjesht një koleksion i mjeteve në duart e Zogut. Ministri amerikan vuri në dukje me ironi çdo vëzhgues i arsyetuar i çështjeve shqiptare do të dinte menjëherë se popullisa vendore, nuk janë konsultuar asnjëherë, apo të kenë ndonjë njohuri që u janë afruar. Megjithëse, si me strukturat e mëparshme politike të Zogut, kjo përsëri dukej nga pamja e jashtme demokratike, në fakt Zogu mori pushtetin praktikisht e pakufizuar legjislativ, gjyqësor dhe ekzekutiv. Ndërsa zgjedhjet indirekte vazhduan të mbahen, partitë politike u shpallën të paligjshme dhe parlamenti si rezultat ishte i përbërë nga zvendësues të cilët okuponin veten në debate voluminoze në çështjet për të cilat Zogu ishte indiferent. Kompetencat e Zogut mbi gjyqësorin u rritën gjithashtu. Nën presidencën Zogu kishte qenë në gjendje për të kontrolluar gjyqësorin vetëm nëpërmjet emërimeve dhe frikësimit. Tani, vendimet gjyqësore shqiptoheshin dhe ekzekutoheshin në emër të tij, duke cuar larg atë pak pavarësi që gjykatat mund të kishin pasur. Burimi kryesor i fuqisë së tij, megjithatë, erdhi virtyt i prerogativës se të tij ekzekutive që ai ndante me askënd. Çfarë Zogu krijoi ishte në thelb një monarki e orientuar perëndimore , ku format ishin perëndimore, por sundimi ishte në thelb Otoman.(pra vetem ne aparence, ose i kishte fut nje mballome, hander, merreni si te doni, shenimi im) Pasi Zogu u bë mbret një vetëkënaqësi e padyshuar filloi dhe ai e humbi dhuratën e energjisë që karakterizonte vitet e tij të mëparshme. Ai dukej të bëhet mendërisht i pakujdesshëm, ende në gjendje të veprimeve dhe vendimeve kokëforta, por jo më në gjendje të mendimeve me konsideratë të mënyrave dhe mjeteve për tu marrë me vështirësitë që rezultonin. Ky ishte një problem i veçantë për shkak se sistemi qe kishte ndërtuar bëri atë konstitucionalisht të mos mund të delegojë autoritetin në shumicën e rasteve. Pesha e përgjithshme e administratës, pra, mbështetej mbi supet e tij, një barrë që ai shpesh gjendej shumë e rëndë - duke mos pasur aftësinë konstruktive e as njohuritë e nevojshme për tu marrë me çdo situatë. Në më të keqen herë ai i ngjante një mase të vogël, ekstravagante, të mefshët, jashtëzakonisht Orientale rrethuar nga një grup varësish dhe anëtarët e klanit të tij, të cilët jetonin mbi të dhe që ai nuk ishte në gjendje ti shkundë.(pra nje kabinet krejt i padobishem, po me mire per kete lexoni Gomari i Babatasit te At. Gjergj Fishtes, shenimi im)
Posted on: Sun, 20 Oct 2013 14:16:49 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015