FAKİR BAYKURT Bertan ONARAN Önce, sekiz ciltlik yaşam öyküsünün ilk kitabı Özüm Çocuktur’dan kısa bir alıntı: “… Baştan ikimiz ölmüş. Kalanlar altıyız. Babam Yemen’e gitmeden evlenmiş. Dudu’ymuş adı. Geçim olmamış. Mahkeme yıllarca sürmüş. ‘İki yılda dönerim’ diye gidip 14 yılda dönmüş. Yemen, Balkan, Cihan, bizim köylülerin ‘Seferberlik’ diye adlandırdı Kurtuluş Savaşı… birbirini izlemiş. Anamla evlenmesi sonra. Dudu’dan çocuğu yok. Kara Aliler’in Elif, Dütçeler’in Kara Veli’ye uğur getirmiş. Doğum günleri belli olmasa da, sekiz çocuktan altısını yaşaması, köyün yoksulluk koşullarında başarı. Anımsıyorum, bir yıl göz ağrısı salgını geldi, aylarca çıkmadı evimizden. On birimde sıtmaya tutuldum, altı yıl sürdü; ancak Köy Enstitüsü’nde iyileştim. Komşular takılmadan duramazdı: ‘Ne olacak? Arpalar yolunurken doğan bu kadar olur’” Saraylarda kendi uçkurlarından başka bir şeyle ilgilenmeyenlerin tam 600 yıl dünyanın dört bir yanında kırdırdıkları güzelim Anadolu insanlarından birinin oğluydu Fakir Baykurt; savaş yorgunu babasını da yitirdikten sonra, unutulmaz romanlarında Irazca’ya dönüşen Elif Ana, bir avuç kıraç topraklarını deşerek yaşatmaya çabalıyordu yavrularını; sevgili Mustafa Kemâl Atatürk’ün gösterdiği yolda, onun ülküsünü canla başla benimsemiş Hasan Âli Yücel ile İsmail Hakkı Tonguç’un açtıkları Köy Okulları olmasa, orada kuruyup kalırdı. Ama bereket Gönen’de açılmıştı o okullardan biri: orayı bitirdi, köy öğretmeni oldu, sonra Ankara’daki Yükseği’ne gitti, orta öğretime geçti; yazın dünyasına ilkin şiir yazarak adım attı, sonra öyküye geçti, ardından romana; ömür boyu son derece başarılı bir öykücü, romancı kaldı; yeni kuşaklara inançla, güvenli öneririm bütün yapıtlarını okumalarını. Elimizde ilk gözdesi şiirlerini derleyen tek bir yapıtı var: Ateş Çiçekleri. Okuyacağınız şiirleri oradan seçtim. DEĞMEYİN BANA Bu hışırtı yağan yağmurdan / Kaç zamandır işleyemedim / Ağanın topraklarını / Sinmez oldu içime, istek yok Gözüm gecenin ötesinde /Çarığım sargıda yumşasın / Ellerim neden böyle kenetli ? Küsmüş mü toprağa ellerim Bir horoz bir tavuğu aldı gitti / Yok bende ufacık bir kıpırtı / Yoksa zehirli otlar mı yedim? / Yılan mı soktu, ne oldum? Tahsildarlar silsin artık adımı / Besbelli ben ölmüşüm / Ya da komşular / Bugün kötü bir günüm. 1952. ÖZLEM Çıktım Tınaz’ın başına / Yükseklerden Koca Dumlu’ya baktım / Çöker durur ardında köyüm / Köylülerim kırlarda geçim derdinde / Daha bir ay olmadı geleli / Tütüyor gözümde kır tarlalar / Nadasına sığır sürdüğüm Yayla yolu / Yazları bostan beklediğim Karatepe Şimdi dutlar ermiş / Üzümlere alaca düşmüştür / Karanfilli armutlar beni bekler / Beni bekler anam / Gözümü yumdum mu oradayım / Biliyorum yolu, yağmuru yok / Gene de özledim köyümü Gönen’de Akçaköyü’mü çok özledim 1945. YÜZYIL BİTERKEN Geçip giden yüzyıla benim üzüntüm / Yeni bir yüzyıl gelirken / İçindeki pisliği hâlâ / Atamadı insanlık Kimi din diye öldürür / Kimi milliyet diye saldırır / Tankları topları araya sokup / Ateş eder birbirin üstüne Gelinler gençler, çocuklar ölür / Yok olur ana ata armağanı yapıtlar / Yanıp yıkılır evler ocaklar / Yok olur ormanlar, böcekler Soruyorum kime rastlasam / Bu kadar mı zor akıllı olmak / Bu zamanda insanlar, uluslar / Birbirine el uzatmaz mı dürüst Okulları düzeltip, hastaneleri geliştirse / Çölleri yeşertse, yangınları söndürse / Yersarsımı oldu, çığ geldiyse köylere / El ele verip kurtarsa canları Öldüren hastalıklara ilaç bulmak var / Güzel yuvalar kurmak var sevenlere / Çocuk arabaları yapmak var / Doğanlara Açları doyurmalı, açıkları giydirmeli/ Ömürleri uzatmalı, isteyen yaşasın / Köyde kentte, Afrika’da her yerde / Tatlandırmalı yaşamı Barış çağını açmalı hepsinden önce 1992. Ahhhh sevgili Fakirciğim ahhhh! Bir avuç vebalı bunun tam tersine savurdu güzelim dünyamızı. Amansız hastalık izin verseydi de, el ele tutuşup Küba’ya gidebilseydik; bütün özlediklerinin timsahı andıran o küçücük adada gerçekleştirildiğini kendi gözünle görebilseydin canım benim.
Posted on: Tue, 09 Jul 2013 17:03:59 +0000