Gisteren was ik bij een debatavond van Kening Fan e Greide in het Atrium van het Natuurmuseum met als onderwerp: Heeft biodivers boeren economisch perspectief? De avond heeft mij toch weer wat nieuwe inzichten opgeleverd. Hieronder volgt een klein verslag om dit met jullie te delen. Vroeger waren de boeren de hoeders van het landschap. Anno 2013 zijn ze de bedreigers ervan. Dit wordt nog actueler na 2015 met het afschaffen van het melkquotum. Schaalvergroting zal het gevolg hiervan zijn en vermoedelijk het loslaten van dierenwelzijn. De negatieve effecten van de grootschalige landbouw voor natuur, weidevogels en biodiversiteit zullen na 2015 nog manifester worden. Hierbij kun je denken aan uitstoot van schadelijke stoffen zoals stikstof en nitraat en ammoniak met alle negatieve gevolgen voor natuur en milieu. Volgens een van de inleiders, mevr. Jeltje van der Meer (hoogleraar accounting en control aan de Rijksuniversiteit Groningen) is de hele zuivelketen gericht op efficiëntie en kwantiteit. Dat zie je ook terug op de landbouwopleiding van Hogeschool Van Hal Lahrenstein. Er is nauwelijks aandacht voor natuur en biodiversiteit. Er is ook geen specifiek beleid/melkstroom voor weidevogelboeren. Een lichtpuntje is dat er een nieuwe leergang agrarisch natuurbeheer komt aan deze school voor landbouwonderwijs. De situatie wordt helaas niet beter met het afschaffen van het melkquotum vanaf 2015. Dit zal leiden tot schaalvergroting met bijbehorende negatieve affecten voor natuur, weidevogels en biodiversiteit. Je ziet dat de boeren hier nu al op vooruit lopen en massaal aanvragen doen voor schaalvergroting. Verder constateert zij dat de instellingen die belangrijk zijn voor de keuze van boeren (o.a. banken) eenzijdig zijn gericht op intensieve veehouderij met eenzijdige focus op maximale productie en het maken van winst. Wat kan en moet anders volgens deze econome: De overheid moet pro actief de toepassing van alternatieve verdienmodellen steunen. Er is ook meer onderzoek hiernaar nodig. Verder moeten bijdragen aan biodiversiteit, natuur, landschap en weidevogels meer worden beloond. Commerciële organisaties (banken) en landbouworganisaties moeten het weidevogelbeheer veel meer ondersteunen. Fryslan wil de weidevogelprovincie van Nederland worden. Tot nu toe is dat nog niet gelukt; het beleid was onvoldoende en heeft niet geleid tot een verhoging van de weidevogelstand. Dat hebben ze zelf ook door. Vandaar dat Fryslan nu meer wil investeren in grotere gebieden voor weidevogelboeren. Uit de bijdragen van weidevogelboer Hessel Agema van Stichting Skalsumer Natuurbeheer en accountant Rick Hoksbergen (Alfa accountants) kwam naar voren dat de boeren nog veel te weinig betaald worden voor weidevogelbeheer. Er zijn wel subsidies maar die worden vaak te laat uitbetaald. De beheersvergoeding is in ieder geval 17.500 per jaar te laag, rekent Rick ons voor. Dit levert wee risico’s op voor natuurbeheer, want boeren willen misschien wel aan weidevogelbeheer doen maar niet ten koste van hun inkomen. De accountant legt uit dat bedrijven met natuurbeheer een betere bedrijfsopbrengst realiseren (rendement) maar dit gaat ten koste van de liquiditeit en de cashflow. Na optimalisatie van de bedrijfsvoering (door schaalvergroting) gaat de liquiditeitsmarge, de cashflow en de buffertermijn weer omhoog, maar dat levert wel risico’s op voor natuurbeheer. Weidevogelboer Hessel die de 65 al gepasseerd is en ook al een beoogd opvolger heeft voor zijn bedrijf (=goed nieuws voor de weidevogels in de buurt van Kollumerpomp) schetst een heel positief en enthousiast beeld van zijn weidevogelvriendelijke boerenbedrijf. Hij laat mooie plaatjes zien van vogels in de bloemrijke randen (o.a. klaver) van de graslanden die door hem niet gemaaid worden, koeien in de wei (een koe moet in de wei volgens Hessel want dat is gezonder voor de koe), poelen die watertjes geworden zijn en waar de biodiversiteit als gevolg van de verhoging van de waterstand stijgt etc. Hessel is blij met zijn weidevogelvriendelijke boerenbedrijf (en ik met hem!) maar minder blij met de overheid (de provincie). Deze betaalt de subsidies vaak veel te laat uit (soms 1,5 jaar te laat) en dat begrijpt Hessel niet. Verder begrijpt hij niet dat hij voor de poel nog wel betaald kreeg maar nu het een watertje geworden is, blijft betaling uit. Hij geeft Kening fan e Greide nog mee dat ze de mouwen moeten opstropen en door moeten gaan met hun nuttige werk. Dat is een goede tip wat mij betreft, want het gaat nog steeds niet de goede kant op met de weidevogels en de biodiversiteit in de landbouwgebieden. Het loslaten van het melkquotum per 2015 geeft ook al niet veel hoop. Er zal dus een tandje bijgeschakeld moeten worden om de weidevogelstand en de biodiversiteit ondanks alles positief te beïnvloeden. Het burgerinitiatief als Kening van e Greide is daarbij hard nodig en verdient alle mogelijke steun! Ik verwijs dan ook van harte door naar hun site voor meer info over hun activiteiten!.
Posted on: Wed, 27 Nov 2013 14:05:26 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015