Ja pyetja publike qe i bera sot Kryeministrit Rama .....: Kur do na prisni z.Rama jo per tju kerkuar post edhe vende pune,as projekte dhe fonde se i kemi zgjidhur vet ..po tju prezantojme nje projekt per reformen ne sherbimin dhe arsimin dentar , *SHERBIM DHE ARESIM DENTAR TE NDERSHEM*,,,,,Krijimin e Urdherit te stomatollogut ,regjistrin kombetar te sherbimit dhe aresimit dentar ,.....Klinikat dentare sociale per shtresat ne nevoje ,kartelen elektronike ,protokollet e mjekimit cilesise sterilitetit ,higjenes dhe eleminimit te mbetjeve spitalore ,akreditimit te hserbimit dhe arsimit dentar , turizmit elitar dentar ,ne pamundesi per tju takuar ju kemi nisur nje leter te hapur qe po e bejme publike ne linkun e me poshten ketu https://facebook/photo.php..., presim dhe besojme pergjigje ,respekt dr Viktor Shehu president i Urdherit te Hipocratit U R D H E R I i Stomatollogut te Shqiperise dr Viktor Shehu Cordinator të premten · Përpunuar LETER E HAPUR PER REFORMEN NE SHERBIMIN DHE ARSIMIN DENTAR SHQIPTAR . * Thirrje per oponence dhe mbeshtetje per projektin e nje grupi profesoresh ,kolegesh ,studentesh exelent ,federata ,shoqata dentare dhe studentore te sherbimit dhe arsimit dentar per reformen ne arsimin dhe sherbimin dentar Shqiptar..* I nderuar kryeministri i Shqiperise Z.Edi Rama I nderuar kryetari i kuvendit te Shqiperise Z.Ilir Meta Te nderuar kryetar te grupeve parlamentare Z.Gramoz Ruci,Z.Edi Paloka ,Z.Petrit Vasili I nderuar kryetari i komisionit parlamentar te shendetesise Te nderuar deputete te parlamentit te Shqiperise I nderuar ministri i shendetesise Z.Ilir Beqja I nderuar ministri i drejtesise Z.Nasip Naco I nderuar president i Urdherit te Mjekut Z.Dine Abazi I nderuar president i qendres kombetare te akreditimit dhe cilesise Z.Isuf Kalo E nderuara rektore e universitetit mjekesor Zj.Jera Kruja E nderuara dekane e fakultetit stomatollogjise Zj.Ruzhdie Qafmolla I nderuar presidenti i federates dentare dhe mjekesore Z.Armando Minciarelli I nderuar kryetari shoqates dentare Z.Dorian Hysi I nderuar shefi I sherbimit maxillofacial Z.Ramazan Isufi I nderuar president I shoqates se kirurgjise maxillofaciale Z.Esat Bardhoshi E nderuar president e shoqates ortodonteve Zj.Celjana Gurakuqi Toti I nderuar presidenti i shoqates se informimit shkencor dentar Z Edmond Mema I nderuar president i shoqates se gazetareve mjekesor Z.Albert Gjoka I nderuar kryetar i senatit univeristeti mjekesor Z.Gentian Asllanaj Te nderuar administrator te univeristeteve dhe shkollave te larta dentare Te nderuar professor ,koleg ,student dhe konsumator i sherbimit dhe arsimit dentar . Te nderuar gazetar te mediave audiovizive dhe te shkruara . • Ne respect te te drejtes dhe detyrimit per te dialoguar me autoritetet dhe grupet e interesit per problematiken e madhe qe shoqeron arritjet e pa mohueshme ne arsimin dhe sherbimin dentar. • Ne respect te detyrimit qe buron nga betimi shenjte i Hipocratit ,kodi i etikes dhe deontollogjise ,karta e te drejtave te njeriut ,studentit ,pacientit ,legjislacionit dhe konventave mjekesore . • Ne respect te sacrifices se prinderve ,te afermve dhe gjithe atyre qe mundesuan realizimin e enderres sone per te studiuar dhe punuar ne fushen e arsimit dhe sherbimit dentar • Ne respect te kontributit te brezave te profesoreve ,kolegeve studenteve .laboranteve per te ndertuar me profesionalizem ,humanizem dhe devocion keshtjellen e dentistrise Shqiptare . • Ne respect e falenderim per te gjithe ata student e pacient qe per vite te tera kane besuar ne aftesite tona jeten ,shendetin dhe investimin e tyre material per arsimin dhe sherbimin dentar. • Ne detyrim ,respect e ndjese te thelle e te sinqerte per te gjithe ata student dhe paciente qe per aresye te ndryshme nuke kan marre prej nesh sherbimin e pretenduar . • Motivuar prej detyrimit profesional , human e qytetar . Nje bashkim vullnetar profesoresh ,kolegesh studentesh exelent nga Shqiperia dhe bota ,ne bashkepunim me disa federata ,shoqata ,univeristete dentare, prej vitesh punojme per nje project te madh te quajtur * News Vision of Global Dentistry * per sherbimin dhe arsimin dentar te ndershem ,pjese e te cilit eshte edhe Shqiperia dhe Kosova prej disa vitesh . Per ti dhene nje shtyse te re kesaj inisiative ju bejme me dije nje pakete projektesh per nje reforme te thelle ne sherbimin dhe arsimin dentar Shqiptar , mbasi veme re se ne te gjitha programet e partive politike ,ne fushata po edhe ato qeveritare me perjashtime te ralla ,sherbimi dhe arsimi dentar nuk kane qene prioritet ,mekanizmat e drejtimit dhe kontrollit jo efektive ,ska debat public dhe me gjithe arritjet e pa mohueshme ne legjislacion ,organizim dhe kontroll problematika eshte jashtezakonisht e madhe. Sherbimi dhe arsimi dentar Shqiptar mund ta klasifikojme ne tre nivele . • Nje nivel exelent per standartet maximale te akreditimit nderkombetar dhe kombetar, etiken ,respektimin e te drejtave te pacientit ,konsensusin,kualifikimet ,infrastrukturen, teknollogjine ,produktin perfundimtar ,profilaxine ,protokollet e mjekimit ,edukimit shendetesor ,cilesise ,sterilitetit ,higjenes ,dokumentacionit,privatesise ,sigurise ,garancise, parandalimin e infexioneve dhe eleminimit te mbetjeve spitalore ,kurikulat ,edukimin ne vazhdim ,si ne univeristetet dhe klinikat me te mira te botes . Ky nivel perfshin 15 -20% te ketyre sherbimeve • Nje nivel mesatar qe ploteson standartet minimale te akreditimit kombetar ,po qe tenton cdo dite permiresim te ketyre standarteve , te etices, kualifikimit ,teknollogjise infrastructures ,protokolleve , edukimit ne vazhdim etj.ky nivel perfshin 45 -55% te ketyre sherbimeve . • Nje nivel fatkeqesisht shume problematic qe nuk ploteson as standartet minimale te percaktuara nga ligji dhe qendra kombetare e akreditimit dhe cilesise , ambjente,apraratura, teknologji ,ushtrim te profesionit ne menyre abuzive ,mungese etike, mungese ne protokollet e mjekimit ,cilesise, sterilitetit ,higjenes ,kualifikimit jo te plote dhe te dyshimte , mungese dhe mosplotesim dokumentacioni ,mos perfshirje ne edukimin ne vazhdim.Kjo pjese rrezikon profesionalizmin ,shendetin e pacienteve konsumatoreve, deformon tregun ,prish konkurencen e ndershme ,imazhin e mjekesise dhe vendit . Rrezikon te ardhmen e nje investimi mbi 4 miliard euro investim ne Shqiperi per 20 vite ne ambjente ,aparatura ,teknollogji ,laboratore ,materiale ,arsimim ,kualifikim dhe edukim ne vazhdim,etj. Rrezikon konsumatorin ne shendet ,financa ,cilesi jete , ndot personelin,pacientin dhe mjedisin me infexione spitalore , ,deformon tregun ,prish konkurencen e ndershme ,humbet besimin te sherbimi dhe arsimi dentar ,largon pacientet dhe turistet nga Shqiperia dhe ky sherbim jetik. Sherbimi dhe arsimi dentar Shqiptar perfshin direct ne menyre legale po edhe indirekt ne menyre jo legale nje personel me mbi 50 mije ,professor ,kolege student ,asistent ,laborant personel ndihmes ,sipermares ,nje pjese e te cileve arsimuar ,kualifikuar dhe trajnuar brenda dhe jashte vendit me rezultate te shkelqyera . Cdo vit vetpunesohen ose punesohen mbi 1000 personel dhe punonjes ndihmes . Cdo vit sherbimi dhe arsimi dentar Shqiptar ne ivestim ,sherbim ,aresimim dhe edukim ne vazhdim qarkullon nje vlere me te madhe se 200 milion euro nje pjese e tyre shkon ne buxhet nepemjet taxave ose sherbimeve te tjera . Rreth 15- 20 % e pranimeve te studenteve ne shkollat e larta publike dhe private dentare jane te nivelit exelent ,40 deri 50% te nivelit mesatar dhe pjesa tjeter fatkeqesisht shume nen kete nivel dhe problematike per te ardhmen e ketij sherbimi . Nese ne 2 -3 univeristetet publike dhe private me performance me te larte kalushmeria eshte 50 deri 60 %megjithese ketu kriteret e pranimit jane per gjimnazistet exelent ne disa shkolla dhe univeristete private te tjera ne disa raste me problematike ne licensim ,akreditim ,kurikula , pranime , kalueshmeria eshte 90 deri 110% ,frekuentimi nen 70 % e ndonjehere ,megjithese kriteret e pranimit lejne hapsira qe nga gjimnazistet exelent deri ne ata me noten 5 e pse jo ne ndonje rast edhe me kurse laburantesh,per cudi ne provimin shteteror ky rezultat shkon ne nivelet me te uleta nga 20 -35 % Per te inkurajuar arritjet ,per te permiresuar treguesit dhe per te minimizuar dhe ndaluar problematiken ju ftojme publikish te reflektojme debatojme dhe ta veme te gjithe se bashku ne rrugen e zgjidhjes kete sector te rendesishem jetik po edhe shume me efektiv se sektoret e tjere te shendetesise dhe ekonomise. Ju informojme dhe ju ftojme ne nje debat public te hapur konstruktiv per opononence mbeshtetje dhe bashkepunim per disa projekte qe ne i vleresojme si te nevojshme dhe domosdoshme per reformen teresore ne sherbimin dhe arsimin dentar Shqiptar . 1 Projetin per regjistrin kombetar te arsimit dhe sherbimit dentar Duke vleresuar si aritje shume te madhe liberalizimin dhe masivizimin e arsimit dhe sherbimit dentar verejme me keqardhje se dhe problematika qe shoqeron keto arrtje eshte shume e madhe,aq sa ne shume raste cenon vlerat akademike ,profesioanle,humane , etike ,ligjore dhe t edrejtat e studnetit dh epacientit . Ju veme ne dispozicion projektin per rregjistrin kombetar te sherbimit dhe arsimit dentar, project qe menojme se do te vendos nje standart te ri po dhe shmang problematiken e diplomimit e kualifikimit fiktiv , mashtrimin professional mjekesor dhe mbrojtjen e prones intelektuale dhe patentimit . 2 Projektin per krijimin e Urdherit te Stomatollogut Shqiptar Duke shprehur publikisht krenarine,mirenjohjen dhe falenderimin qe per shume vite kemi qene te nderuar te jemi antare te Urdherit te Mjekut ,nje nga institucionet me kredibel ,me motivues me bashkepunues per gjithe anetaresine e komuninitetit te madh te sherbimit dhe arsimit dentar dhe konsumatoret . Duke vleresuar punen dhe perpjekjet e jashtezakonshme te ketij institucioni per te qene shtepia e perbashket e komunitetit te madh te sherbimit dhe aresimit mjekesor po edhe pacienteve dhe konsumatoreve Duke vleresuar maximalisht dhe analizuar me objektivitet zhvillimet e jashtezakonshme qe ka pesuar sherbimi dhe arsimi mjekesor ,po duke qen realist edhe per problematiken e madhe ,shume shqetesiese qe shoqeron keto arritje, mendojme se eshte bere e nevojshem nje zgjidhje e re ,e mire studiuar , e argumentuar dhe e debatuar nga te gjithe grupet e interest dhe autoritetet per te qene me efektive ,me racionale dhe me praktike ne mundesi dhe kapacitete mbeshtetese, kontrolluese . Ndaj ne gjykojme se do ishte me mire ndermarja e nje inisiative legale per shkeputjen e sherbimit dhe arsimit dentar nga Urdheri i Mjekut dhe krijimi i institucionit te ri te Urdheri i Stomatollogut ashtu si Urdheri i Farmacistit dhe Infermierit , me besimin se do kemi mirekuptimin dhe se do ti permabahemi te gjitha angazhimeve dhe detyrimeve ndaj Urdherit te Mjekut deri sa inisativa jone te mare formen e plote ligjore. Ne besojme ne mirekuptim per qellimin e mire dhe premtimin dhe besimin se Urdheri i Mjekut do te jete shtepia jone e madhe e perbashket kombetare e sherbimit dhe arsimit mjekesor dhe se kjo inisiative do jete shtyse qe edhe vete Urdheri i Mjekut te dali dhe ngrihet ne nje dimesion dhe rol te ri ,me efektiv ,me kombetar , duke ju pergjigjur realiteteve te reja , sfidave te integrimit rajonal dhe europian ,duke u bere Urdheri Kombetar i Mjekut ,me shtrirje dhe axes edhe ne Kosove dhe pse jo me gjer. Praktika ligjore ,statuti , kodi etikes dhe deontollogjise se Urdherit te Stomatollogut dokumentacioni i projekteve dhe lista me mijera neneshkrime profesoresh, kolegesh ,studentesh ,konsumatoresh ,,federatash .shoqatash dhe stafe te shkollave dhe univeristeteve dentare qe mbeshtetin krijimin e Urdherit te Stomatollogut Shqiptar do te behen publike dhe do tju dorezohen autoriteteve dhe grupeve te interest se shpejti. 3 Projektin per protokollet e diplomimit ,kualifikimit ,mjekimit ,cilesise ,konsensusit, sigurise ,sterilitetit ,higjenes ,elemnimit te mbetjeve spitalore ,akreditimit te sherbimit dhe arsimit dentar . Duke vleresuar aritjet ne legjislacion ,organizim ,teknollogji ,kualifikim ,infrastructure smund te jemi indifirente per problematiken qe paraqet ne shume raste mosrespektimi i protokolleve te diplomimit ,kualifikimit mjekimit ,sterilitetit higjenes cilesise sigurise konsensusit ,eleminimi mbetjeve spitalore ,profilasise kariesit ,infexioneve spitalore AIDS,Hepatit etj,,,, Pa cenuar etiken po me qellimin e mire per te thene nje te vertet qe duhet te sherbej si nisme per te ndryshuar urgjent gjendjen per problematiken ne sherbimin dhe arsimin dentar ju bejme me dije se : Nga mbi 2 mije klinika te monitoruara para disa vitesh ne nje project respektimin e protokolleve dhe parandalimin e semundjeve spitalore ne dentsistri konstatuam : Ne 40 % te rasteve nuk permbushin standartet minimale te ministrise shendetsise te siperfaqes ,dhomave te pritjes ,sallave te punes, te sterilizimit , kartotekave, tualeteve. Ne 65 % te rasteve furnizohen ,higjenizojne ,sterilizojne bile dhe manipulojne ne goje te pacientit me ujin normal te depozitave qe ne shumicen e rasteve dihet se ca cilesie ka dhe jo me uje te filtruar ose te distiluar si e kerkon standarti mjekesor . Ideale do ishte cbolierizimi dhe nderprerja e gjitha lidhjeve te paligjeshme ,dhe vendosja e filtrave biollogjke me kosto 30 here me te ulet se kostua e boliereve ,pompave ,energjise harxhuar dhe ujit te blere per te pire nderkohe gjithe aktivitetet si larja ,gatimi ,higjenizimi i eneve,frutave , trupit bile dhe dhembet ne shume raste behet me uje bolieri . Ne 35 % te rasteve impiantet e sterilizimit si impianti i ujit te distiluar ,vaska e instrumentave ,lavastovilja e instrumentave ,vaska ultrasonike, plastifikuesi ,autoklavi ,testet e kontrollit te sterilitetit mungojne ose sjane te plota dhe marka jo te kalibruara dhe certifikuara . Vetem ne 25 % te rasteve autoklavet jane tip B me vakum dhe printer dhe marka perendimore . Vetem ne 25 te rasteve unitet dentare ishin te kompletuar me bioster ,separator amalgami,depoziten e ujit te distiluar,si dhe aspiratore kirurgjikal dhe kompresor jashte klinikave . Ne 55 % te rasteve kishte kondicionim ajri ,ne 25% te rasteve aspirim dhe vetem 5% sterilizues ajri . Ne 65% te rasteve perdoreshin dorashka me puder monouso jo sterile dhe vetem ne 25% te rasteve primari perdorte dorashka sterile kirurgjikale. Ne 65 %te rasteve kishin vetem dy deri pese angela dhe mikromotore kur standarti minimal kerkon 15 -20, dhe nuk behej pastifikimi dhe autoklavimi i tyre per cdo pacient po vec higjenizim me sol dezinfektant dhe lubrifikant. Ne 65 % te rasteve nuk behej plastifikimi dhe autoklavimi i instrumentave te imet si freza, tirnerva, brozhdikere,furca e tjera ,po vec higjenizim dhe dezinfektim me sol dezinfektant dhe mbaheshin ne pjata petri me solucion gje qe standartet e akreditimit se lejojne . Ne 75 % te rasteve barnat nuk mbaheshin sipas kushteve te ligjit per barnat Ne 75% te rasteve valixhja e ndihmes e shpejte dhe oxigjeni mungonin. Ne 45 % te rasteve rregjistri dhe kartela fizike mjekesore ishte e pranishme po ne shume raste e pa plotesuar sipas protokolleve te mjekimit ,pa konensusin mjekesor .kirurgjikal dhe financiar dhe e pa arshivuar . Ne 20 % te rasteve licensimi ,diplomimi ,librezat shendetesore ,leja higjeno sanitare mungonin dhe kualifikimi ishte jo i plote e ne disa raste abuziv, shume laborant dhe personel i pakualifikuar punonin ne goje te pacinetit . Ne 60 % te rasteve eleminimi i mbetjeve spitalore nuk ishte kontratuar sipas ligjit po behej direkt ne kosh si mbetjet e zakonshme . Ne 75 % te rasteve karroca dhe kushtet per personat me aftesi te kufizuara mungonin. Ne 80 % te rasteve sistemet e sigurise ,daljet e emergjences dhe mjetet dhe kontratat me institucionet antizjar dhe antirrezatim mungonin Ne 45 % te rasteve mungonin kontratat e punes dhe dokumentacioni ishte i manget Ne 60 % te rasteve privatesia e pacientit sishte konsensuale ose e plote Nga viti ne vit ka permiresime po perseri problematika eshte shume e madhe . Ftojme autoritetet te refletojne dhe te permiresojne performance e monitorimit dhe kontrollit po dhe te ndeshkimit te sherbimeve abusive . Se bashku mundemi vertet te shpetojme jete ,ta heqim Shqiperine nga lista ezeze me problematike per infexionet spitalore kryesisht hepatite dhe ta bejme cilesine e jetes me te mire . 4 Projektin per kartelen elektronike dentare Shqiptare Duke vleresuar perpjekjet e autoriteteve per te permiresuar dokumentacionin mjekesor si regjistrin mjekesor ,kartelen klinike ,konsensuin e informimit kirurgjikal dhe financiar ju bejme me dije se ne shumicen e rasteve dokumentacioni dhe kartela mjekesore mungon ,ose eshte e manget dhe pa konsensus dhe privatesi ,dhe larg standarteve ligjore dhe etike ju bejme me dije se prej disa vitesh po experimentojme dhe veme ne funxion ne disa klinika ne Tirane dhe rrethe ,te parin soft dentar shqiptar Elitadent-ssoft ,nje investim dhe arritje vertet e jashtezakonshem e teknollogjise se informacionit dhe mjeksise sone ,nder te vetmit softwer qe vec karteles mjekesore ,konsensusit mjekesor,pjeses financiare ka dhe protokollet e mjekimit sterilitetit higjenes cilesise dhe sigurise dhe te dhenat saj qe scenojne privatesin e pacientit mund te shkojne online autoriteteve te shendetit public ,ministrise shendetesise,urdherit te mjekut dhe qendres se akreditimit dhe cilesise . Ne me shume bujari e veme ne dispozicion te autoriteteve ,kolegeve dhe konsumatoreve 5 Projektin per fillimin e procesit te akrdetimit te sherbimit dentar Duke vleresuar perpjektjet dhe arritjet per krijimin e institucionit te qendres kombetare te akreditimit cilesise dhe sigurise se sherbimit mjekesor ju bejme me dije se pas kaq vitesh nga krijimi i ketij institucioni ,jo per faj te tyre se e kemi pare nga afer punen e pamohueshme qe eshte bere , po prej burokracise se autoriteteve ,pervecse nje projekti pilot per akreditimin e 4 institucioneve mjekesore njeri prej te cileve dentar tani inexistent per aresye se administratoret e mbyllen kliniken kur procesi po finalizohej ,me gjithe kerkesat tona te vazhdueshme asnje institucion tjeter seshte akredituar . Sipas informacioneve tona ne shqiperi jane me shume se 300 klinika qe i plotesojne standartet maximale te akreditimit nderkombetar 40 prej te cilave e kane fituar kete akreditim edhe pse me nje kosto mbi 5 mije euro ne vit te detyruara nga mos fillimi i procedurave te akreditimit kombetar nga institucioni perkates shqiptar . Standarti i larte i ketyre qendrave po edhe partneriteti nderkombetar dhe konsumatoret e meritojne dhe e kerkojne kete akreditim . Jane mbi 1400 klinika qe plotesojne standartet minimale ligjore dhe te akreditimit kombetar dhe qe tentojne perdite ti permiresojne keto standarte . Por me keqardheje,me kurajo dhe qellimin e mire per te permiresuar dhe parandaluar problematiken negative dhe pa shkelur etiken mund tju themi se jane me qindra klinika qe nuk plotesojne as standartet minimale dhe ushtrojne aktivitet abuziv qe nga mos licensimi ,mos diplomimi ose diplomii fals ,mos respektimi i protokolleve te mjekimit , etikes dhe humanizmit po edhe legjislacionit . Me qindra laburant dhe personel ndihmes punojne si mjek ne goje te pacientit Ju kerkojme publikisht ministries shendetesise dhe financave perfundimin e modaliteteve dhe shpalljen e tarifave te akreditimit dhe fillimin e ketij procesi shume jetik per profesionin tone me besimin e palekundur se do sjelli zhvillim shume pozitiv ne te mire te stafeve ,vendit . Edhe per vet institucionin e akreditimit dhe cilesise dhe autoritetet perkatese do sjelli zhvillim pozitiv dhe fonde te konsiderueshme . 6 Projekti per sherbimin dhe arsimin dentar te ndershem dhe social Duke vleresuar arritjet e pa mohueshme qe ka sjell liberalizimi i sherbimit dhe inisiativa e lire ju bejme me dije se edhe problematika qe e shoqeron vecanerisht ne mungesen e projekteve te profilaxise ,depistimit ,fluorizimit ,shtrirjes se sherbimit ,edukimit shendetesor ,po edhe pamundesia e shumices se popullsise ,administrates ,po vecanerisht femijet nen 18 vjec ,studentet ,pensionistet ,invalidet dhe gjithe shtresat ne nevoje per te perballuar faturen dentare . Ne shume raste ose jane te perjashtuar nga ky sherbim ose jane te detyruar te mjekohen shume nen kosto ne institucione jo legale ,pa kualifikimin ,cilesin ,protokollet dhe sigurine e nevojshme. Jemi duke menduar si hap te pare krijimin vullnetar te klinikave sociale stacionare per qendrat e medha dhe portabile per zonat e thella te perjashtuara nga sherbimi neper gjithe teritorin, ndyshe nga modeli jo shume i sukseshem i sherbimit 0 -18 vjec , me te gjitha standartet e akreditimit dhe te paisur me ambjentet , aparaturat ,materialet dhe teknollogjine me te fundit . Per te krijuar nje model tjeter ku bisnesi me humanizmin jane jo vetem mision po edhe detyrim human ne keto klinika do te punojne vullnetarisht falas ose me cmime shum minimale profesoret ,koleget dhe studentet exelent nga shqiperia dhe bota conform ligjeve, urdheresave, kodit te etikes dhe deontollogjise . Gjithashtu ky staf ne klinikat e tyre 30 % t ekohes do tja kushtoje edukimit shendetesor dhe profilaxise ,do te punesoj nga nje person me aftesi te kufizuar ne aktivitetet dhe sherbimet ndihmes si dhe nje dite ne jave do punojne falas per shtresat ne nevoje dhe me status . Do te kerkonim mbeshtetjen tuaj dhe mirekuptimin e autoriteteve per te ripare politikat e akreditimit , licensimit dhe taksimit te sherbimit dentar qe ato te shkojne ne favor te permiresimit te vazhdueshem te standarteve ,cilesise sherbimit dhe ne favor te konsumatorit. Sipas studimeve te fundit ne shoqerine qe jetojme fatura dentare e nje familjeve normale per gjithe jeten eshte baraz ose ndoshta me e madhe se fatura e pasjes prone nje banese . Duke ditur se enderra me e madhe familjeve me te ardhura normale eshte te kene nje banese prone te tyre ,dhe duke ditur tedencen e cmimet ne tregut te banesave duhet te mendojme gjat ne ,autoritetet dhe konsumatoret per startegjine dhe politikat afatgjata ne sherbimin dhe aresimin dentar dhe zgjidhjen ose minimizimin e kesaj problematike 7 Projektin per Turizmin Elitar Dentar Shqiptar . Duke vleresuar arritjet ne sherbimin turistik shqiptar ju bejme me dije se ne Shqiperi egziston edhe nje lloj tjeter turizmi spontan ose i organizuar qe ne e quajme turizem dentar dhe arsimor dentar. Ne prej vitesh kemi nje project per turizmin elitar arsimor dhe dentar ,jane mbi 300 profesore kolege dhe student exelent te perfshire ne kete project ne Tirane ,Durrres ,Vlore ,Fier ,Sarande Gjirokaster ,Orikum ,Korce ,Pogradec ,Shkoder etj ku ne menyre te organizuar vijne turist jo vetem shqiptar po edhe te huaj prej agjensive turistike ,kontakteve tona dhe informacionit prej rrjeteve sociale per profesionalizmit ,cilesine e mjekimit ,respektimit korekt te protokolleve te mjekimit , sterilitetit higjenes sigurise dhe garancise po edhe per cmimet shum te favorshme ne krahasim me europen dhe boten, Ky eshte nje investim qe vertet na ben krenar po edhe partner te barabarte me koleget dhe klinikat me te mira ne bote. Ne bote po vecanerisht ne Europe nje kontigjent konsumatoresh prej vitesh shkojne ne menyre te organzuar per turizem dentar ne vendet e rajonit lindor . Tani edhe Shqiperia eshte perfshire dhe eshte active ne keto projekte edhe pse ngadal per shkak te mos besimit per profesionalizmin,respektimin e protokoleve te kualifikimit ,mjekimit, cilesise ,sterilitetit higjenes ,rendit public e tjera. Vetem emigrantet shqiptar qe mjekohen ne shqiperi paguajne reth 25 % te buxhetit qe sjellin ne shqiperi per sherbime dentare te femijeve ose familjareve te tyre .Kjo duhet te na beje te mendojme gjat te permiresojme sherbimin ,cilesine protokolet te shmangim abuzivismin dhe joprofesionalizmin sepse kur kthehen ne vendet e tyre te punes , kostua e insukseseve te mjekimit ne Shqiperi ne keto vende eshte shume here me e larte . 8 Projektin per qendren kombetare te praktikave te avancuara profesionale Duke vleresuar si aritje te pamohushme liberalizimin e sherbimit te inisiatives se lire dhe liberalizimin e vizave , shkembimet akadmeike me univeristet boterore dentare, federatat dhe shoqatat dentare ,ne kongrese ,panaire,konferenca, seminare jane shumifishuar dhe shkembimi i experjiencave ka ardhur ne rritje Nje pjese e profesoreve vec lexioneve conform ligjeve dhe etikes demonstrojne se bashku me profesoret dhe koleget shqiptar teknikat me te fundit te nderhyrjeve dnetare Nje pjese e tyre punojne ne shqiperi me kohe te pjeseshme ose te plote dhe se bashku kemi krijuar qendren kombetare per kurset dhe per praktikat e avancuara profesionale kryesisht per koleget dhe studentet exelent ,po edhe per gjithe koleget dhe studentet cdo dite permiresojne performancen profesionale. Por jo ne pak raste ka dhe bashkepunime jo profesionale ,jo etike ,jo ligjore po abusive ne dem te profesionit sherbimit dhe etikes dhe konsumatoreve . Ne ju kerkojme mirekuptim dhe bashkepunim autoriteteve per pershtatjen e urdheresave dhe legjislacionit per akreditimin e personelit mjekesor te huaj qe punon me kohe te plote ose te pjeseshme ne shqiperi . Kemi gati praktiken ligjore per ligjin per kufijte professional dhe parandalimin e mashtrimit profesional ne mjekesi 9 Projektin per teledentistirine dhe telepsikollogjine stacionare dhe portable Duke vleresuar si arritje te pamohueshme investimin e autoriteteve dhe te Usaid per projektin e telemedicines statike ne Tirane dhe spitalet kryesore te Shqiperise dhe Kosoves ,ne ju bejme me dije se per mbi 10 vite kemi investuar ,experimentuar dhe vene ne funxion dhe ne sherbim te univeristeteve ,klinikave ,konsumatoreve me shume sukses nje projekt shume me praktik ,me portable dhe me kosto minimale ,projektin e teledentistrise dhe telepsikollogjise stacionare dhe portabile me shtrirje ne Shqiperi ,Kosove .Maqedoni dhe bote.Prej vitesh sherbimi dhe arsimi dentar Shqiptar eshte partner dinjitoz dhe konkurues ne rrjetet globale te telemjekesise ,teledentistrise dhe telepsikologjise boterore . Ju bejme me dise se problematikat shume te medha ne masivitetin dhe shtrirjen e cregullimeve mentale duhet ta shnderojne ate ne prioritet te sherbimit mjeksesor ,gjithe shoqeris dhe autoriteteve .Telepsikollogjia eshte nje nga instrumentat me efektiv dhe pa kosto. 10 Projektin per Akademine Elitare Dentare Shqiptare dhe muzeun e sherbimit dhe arsimit dentar kombetar Shqiptar Nje projekt pilot I World Elitadent Academy dhe *Hippocrates Order *qe ne po experimentojme prej disa vitesh ne Tirane ,Prishtine ,Struge dhe Vlore,ne bashkepunim me Federaten Dentare dhe Mjekesore Shqiptare ,shoqaten e informimit shkencor dentar ,shoqatat dentare dhe disa univeristete publike dhe private dentare te Shqiperise ,Kosoves dhe Maqedonise ,nje project I arrire qe se afermi do te marre formen e plote . Prej vitesh per projektet tona kemi informuar autoritetet me te larta shteterore dh ekeshilltaret e tyre te mjekesise , si dhe ato jane vizituar nga mjaft ,ministra ,deputete ,ambasadore ,profesore ,kolege student ,prinder ,konsumatore ,perfaqesues te medias audiovizive dhe te shkruar ,shoqerise civile .Kemi mare inkurajimin,mbeshtetjen dhe oponencen e tyre ndaj mendojme se duhet nje debat dhe impuls I ri . Te nderuar zoterinj . Ne nuk kerkojme poste ,vende pune ,fonde ,projekte ,,Ne ikemi zgjidhur vete me sukses problemet tona Ne vetpunesohemi ,punesojme ,trajnojme , asitojme dhe inkurajojme me mijera persona cdo vit .Kemi investuar prej vitesh pasionin ,dashurine per profesionin , dijet ,investimin tone akademik , intelektual professional ,investimin tone material familjar nga puna e perditeshme dhe ne shumicen e rasteve me kredi bankare .Falenderojme publikisht Raiffesen bank ,Procredit bank ,Leandes lease sha . kompanite e materialeve dentare e tjera per partneritetin afatgjat e te e sukseshem . E vetmja gje qe kerkojme eshte hapja e nje debate public ,konstruktiv ,oponence ,mirekuptimi dhe bashkepunimi per shnderimin e sherbimit dhe aresimit dentar ne prioritet afatgjat. Cfare nga projektet tona eshte e vlefshme ,racionale dhe efektive te vihen ne sherbim te autoriteteve , grupeve te interest dhe vecanerisht konsumatoreve . Ne duam te ndajme dhe shkembejme me ju vlerat dhe produktet . Keto vlera dhe produkte te certifikuar dhe veleresuar edhe nderkombetarisht ,nga pasuri intelektuale dhe personale te nje grupi ta veme veme ne sherbim te gjithe grupeve te interesit,shoqerise dhe ta shnderojme ne pasuri kombetare . Ashtu si jemi krenare per mijera profesore, koleget dhe studentet exelent qe jane pasuri shume e madhe intelektuale kombetare ,ashtu jemi krenare, bashkepunues ,asistojme dhe inkurajojme me mijera kolege te tjere qe cdo dite kualifikohen, permirsojne standartet ,respektojne protokollet ,sherbejne me devocion, humanizem, respektojne ligjet dhe etiken mjekesore ,ne te gjithe se bashku duhet te ndjehemi keq per problematiken e madhe qe krijon ne shume raste abuzivizmi professional ,mos kualifikimi ,diplomimi dhe kualifikimi fiktiv ,mos respektimi I standarteve dhe protokolleve , I cilesise se materialeve dhe produktev e,mos respektimi I ligjeve dhe etikes ,,,Se bashku mundemi ta ndryshojme kete realitet . Me konsideraten e larte dhe bindjen se komunikimi ,oponenca ,mirekuptimi dhe bashkepunimi jone do te vazhdoj dhe jete I suksesshem . Me besimin se se bashku mundemi ta bejme arsimin ,sherbimin dentar Shqiptare *Artin e vertete te permiresimit te cilesise jetes * dhe Shqiperine lider rajonal te arsimit dhe sherbimit elitar dentar jemi ne pritje te reagimit dhe sugjerimeve tuaja . Sinqerisht dr Viktor Shehu .kordinator . Tirane 1. 9. 2013 LETER E HAPUR PER REFORMEN NE SHERBIMIN DHE ARSIMIN DENTAR SHQIPTAR . * Thirrje per oponence dhe mbeshtetje per projektin e nje grupi profesoresh ,kolegesh ,studentesh exelent ,federata ,shoqata dentare dhe studentore te sherbimit dhe arsimit dentar per reformen ne arsimin dhe sherbimin dentar Shqiptar..* I nderuar kryeministri i Shqiperise Z.Edi Rama I nderuar kryetari i kuvendit te Shqiperise Z.Ilir Meta Te nderuar kryetar te grupeve parlamentare Z.Gramoz Ruci,Z.Edi Paloka ,Z.Petrit Vasili I nderuar kryetari i komisionit parlamentar te shendetesise Te nderuar deputete te parlamentit te Shqiperise I nderuar ministri i shendetesise Z.Ilir Beqja I nderuar ministri i drejtesise Z.Nasip Naco I nderuar president i Urdherit te Mjekut Z.Dine Abazi I nderuar president i qendres kombetare te akreditimit dhe cilesise Z.Isuf Kalo E nderuara rektore e universitetit mjekesor Zj.Jera Kruja E nderuara dekane e fakultetit stomatollogjise Zj.Ruzhdie Qafmolla I nderuar presidenti i federates dentare dhe mjekesore Z.Armando Minciarelli I nderuar kryetari shoqates dentare Z.Dorian Hysi I nderuar shefi I sherbimit maxillofacial Z.Ramazan Isufi I nderuar president I shoqates se kirurgjise maxillofaciale Z.Esat Bardhoshi E nderuar president e shoqates ortodonteve Zj.Celjana Gurakuqi Toti I nderuar presidenti i shoqates se informimit shkencor dentar Z Edmond Mema I nderuar president i shoqates se gazetareve mjekesor Z.Albert Gjoka I nderuar kryetar i senatit univeristeti mjekesor Z.Gentian Asllanaj Te nderuar administrator te univeristeteve dhe shkollave te larta dentare Te nderuar professor ,koleg ,student dhe konsumator i sherbimit dhe arsimit dentar . Te nderuar gazetar te mediave audiovizive dhe te shkruara . • Ne respect te te drejtes dhe detyrimit per te dialoguar me autoritetet dhe grupet e interesit per problematiken e madhe qe shoqeron arritjet e pa mohueshme ne arsimin dhe sherbimin dentar. • Ne respect te detyrimit qe buron nga betimi shenjte i Hipocratit ,kodi i etikes dhe deontollogjise ,karta e te drejtave te njeriut ,studentit ,pacientit ,legjislacionit dhe konventave mjekesore . • Ne respect te sacrifices se prinderve ,te afermve dhe gjithe atyre qe mundesuan realizimin e enderres sone per te studiuar dhe punuar ne fushen e arsimit dhe sherbimit dentar • Ne respect te kontributit te brezave te profesoreve ,kolegeve studenteve .laboranteve per te ndertuar me profesionalizem ,humanizem dhe devocion keshtjellen e dentistrise Shqiptare . • Ne respect e falenderim per te gjithe ata student e pacient qe per vite te tera kane besuar ne aftesite tona jeten ,shendetin dhe investimin e tyre material per arsimin dhe sherbimin dentar. • Ne detyrim ,respect e ndjese te thelle e te sinqerte per te gjithe ata student dhe paciente qe per aresye te ndryshme nuke kan marre prej nesh sherbimin e pretenduar . • Motivuar prej detyrimit profesional , human e qytetar . Nje bashkim vullnetar profesoresh ,kolegesh studentesh exelent nga Shqiperia dhe bota ,ne bashkepunim me disa federata ,shoqata ,univeristete dentare, prej vitesh punojme per nje project te madh te quajtur * News Vision of Global Dentistry * per sherbimin dhe arsimin dentar te ndershem ,pjese e te cilit eshte edhe Shqiperia dhe Kosova prej disa vitesh . Per ti dhene nje shtyse te re kesaj inisiative ju bejme me dije nje pakete projektesh per nje reforme te thelle ne sherbimin dhe arsimin dentar Shqiptar , mbasi veme re se ne te gjitha programet e partive politike ,ne fushata po edhe ato qeveritare me perjashtime te ralla ,sherbimi dhe arsimi dentar nuk kane qene prioritet ,mekanizmat e drejtimit dhe kontrollit jo efektive ,ska debat public dhe me gjithe arritjet e pa mohueshme ne legjislacion ,organizim dhe kontroll problematika eshte jashtezakonisht e madhe. Sherbimi dhe arsimi dentar Shqiptar mund ta klasifikojme ne tre nivele . • Nje nivel exelent per standartet maximale te akreditimit nderkombetar dhe kombetar, etiken ,respektimin e te drejtave te pacientit ,konsensusin,kualifikimet ,infrastrukturen, teknollogjine ,produktin perfundimtar ,profilaxine ,protokollet e mjekimit ,edukimit shendetesor ,cilesise ,sterilitetit ,higjenes ,dokumentacionit,privatesise ,sigurise ,garancise, parandalimin e infexioneve dhe eleminimit te mbetjeve spitalore ,kurikulat ,edukimin ne vazhdim ,si ne univeristetet dhe klinikat me te mira te botes . Ky nivel perfshin 15 -20% te ketyre sherbimeve • Nje nivel mesatar qe ploteson standartet minimale te akreditimit kombetar ,po qe tenton cdo dite permiresim te ketyre standarteve , te etices, kualifikimit ,teknollogjise infrastructures ,protokolleve , edukimit ne vazhdim etj.ky nivel perfshin 45 -55% te ketyre sherbimeve . • Nje nivel fatkeqesisht shume problematic qe nuk ploteson as standartet minimale te percaktuara nga ligji dhe qendra kombetare e akreditimit dhe cilesise , ambjente,apraratura, teknologji ,ushtrim te profesionit ne menyre abuzive ,mungese etike, mungese ne protokollet e mjekimit ,cilesise, sterilitetit ,higjenes ,kualifikimit jo te plote dhe te dyshimte , mungese dhe mosplotesim dokumentacioni ,mos perfshirje ne edukimin ne vazhdim.Kjo pjese rrezikon profesionalizmin ,shendetin e pacienteve konsumatoreve, deformon tregun ,prish konkurencen e ndershme ,imazhin e mjekesise dhe vendit . Rrezikon te ardhmen e nje investimi mbi 4 miliard euro investim ne Shqiperi per 20 vite ne ambjente ,aparatura ,teknollogji ,laboratore ,materiale ,arsimim ,kualifikim dhe edukim ne vazhdim,etj. Rrezikon konsumatorin ne shendet ,financa ,cilesi jete , ndot personelin,pacientin dhe mjedisin me infexione spitalore , ,deformon tregun ,prish konkurencen e ndershme ,humbet besimin te sherbimi dhe arsimi dentar ,largon pacientet dhe turistet nga Shqiperia dhe ky sherbim jetik. Sherbimi dhe arsimi dentar Shqiptar perfshin direct ne menyre legale po edhe indirekt ne menyre jo legale nje personel me mbi 50 mije ,professor ,kolege student ,asistent ,laborant personel ndihmes ,sipermares ,nje pjese e te cileve arsimuar ,kualifikuar dhe trajnuar brenda dhe jashte vendit me rezultate te shkelqyera . Cdo vit vetpunesohen ose punesohen mbi 1000 personel dhe punonjes ndihmes . Cdo vit sherbimi dhe arsimi dentar Shqiptar ne ivestim ,sherbim ,aresimim dhe edukim ne vazhdim qarkullon nje vlere me te madhe se 200 milion euro nje pjese e tyre shkon ne buxhet nepemjet taxave ose sherbimeve te tjera . Rreth 15- 20 % e pranimeve te studenteve ne shkollat e larta publike dhe private dentare jane te nivelit exelent ,40 deri 50% te nivelit mesatar dhe pjesa tjeter fatkeqesisht shume nen kete nivel dhe problematike per te ardhmen e ketij sherbimi . Nese ne 2 -3 univeristetet publike dhe private me performance me te larte kalushmeria eshte 50 deri 60 %megjithese ketu kriteret e pranimit jane per gjimnazistet exelent ne disa shkolla dhe univeristete private te tjera ne disa raste me problematike ne licensim ,akreditim ,kurikula , pranime , kalueshmeria eshte 90 deri 110% ,frekuentimi nen 70 % e ndonjehere ,megjithese kriteret e pranimit lejne hapsira qe nga gjimnazistet exelent deri ne ata me noten 5 e pse jo ne ndonje rast edhe me kurse laburantesh,per cudi ne provimin shteteror ky rezultat shkon ne nivelet me te uleta nga 20 -35 % Per te inkurajuar arritjet ,per te permiresuar treguesit dhe per te minimizuar dhe ndaluar problematiken ju ftojme publikish te reflektojme debatojme dhe ta veme te gjithe se bashku ne rrugen e zgjidhjes kete sector te rendesishem jetik po edhe shume me efektiv se sektoret e tjere te shendetesise dhe ekonomise. Ju informojme dhe ju ftojme ne nje debat public te hapur konstruktiv per opononence mbeshtetje dhe bashkepunim per disa projekte qe ne i vleresojme si te nevojshme dhe domosdoshme per reformen teresore ne sherbimin dhe arsimin dentar Shqiptar . 1 Projetin per regjistrin kombetar te arsimit dhe sherbimit dentar Duke vleresuar si aritje shume te madhe liberalizimin dhe masivizimin e arsimit dhe sherbimit dentar verejme me keqardhje se dhe problematika qe shoqeron keto arrtje eshte shume e madhe,aq sa ne shume raste cenon vlerat akademike ,profesioanle,humane , etike ,ligjore dhe t edrejtat e studnetit dh epacientit . Ju veme ne dispozicion projektin per rregjistrin kombetar te sherbimit dhe arsimit dentar, project qe menojme se do te vendos nje standart te ri po dhe shmang problematiken e diplomimit e kualifikimit fiktiv , mashtrimin professional mjekesor dhe mbrojtjen e prones intelektuale dhe patentimit . 2 Projektin per krijimin e Urdherit te Stomatollogut Shqiptar Duke shprehur publikisht krenarine,mirenjohjen dhe falenderimin qe per shume vite kemi qene te nderuar te jemi antare te Urdherit te Mjekut ,nje nga institucionet me kredibel ,me motivues me bashkepunues per gjithe anetaresine e komuninitetit te madh te sherbimit dhe arsimit dentar dhe konsumatoret . Duke vleresuar punen dhe perpjekjet e jashtezakonshme te ketij institucioni per te qene shtepia e perbashket e komunitetit te madh te sherbimit dhe aresimit mjekesor po edhe pacienteve dhe konsumatoreve Duke vleresuar maximalisht dhe analizuar me objektivitet zhvillimet e jashtezakonshme qe ka pesuar sherbimi dhe arsimi mjekesor ,po duke qen realist edhe per problematiken e madhe ,shume shqetesiese qe shoqeron keto arritje, mendojme se eshte bere e nevojshem nje zgjidhje e re ,e mire studiuar , e argumentuar dhe e debatuar nga te gjithe grupet e interest dhe autoritetet per te qene me efektive ,me racionale dhe me praktike ne mundesi dhe kapacitete mbeshtetese, kontrolluese . Ndaj ne gjykojme se do ishte me mire ndermarja e nje inisiative legale per shkeputjen e sherbimit dhe arsimit dentar nga Urdheri i Mjekut dhe krijimi i institucionit te ri te Urdheri i Stomatollogut ashtu si Urdheri i Farmacistit dhe Infermierit , me besimin se do kemi mirekuptimin dhe se do ti permabahemi te gjitha angazhimeve dhe detyrimeve ndaj Urdherit te Mjekut deri sa inisativa jone te mare formen e plote ligjore. Ne besojme ne mirekuptim per qellimin e mire dhe premtimin dhe besimin se Urdheri i Mjekut do te jete shtepia jone e madhe e perbashket kombetare e sherbimit dhe arsimit mjekesor dhe se kjo inisiative do jete shtyse qe edhe vete Urdheri i Mjekut te dali dhe ngrihet ne nje dimesion dhe rol te ri ,me efektiv ,me kombetar , duke ju pergjigjur realiteteve te reja , sfidave te integrimit rajonal dhe europian ,duke u bere Urdheri Kombetar i Mjekut ,me shtrirje dhe axes edhe ne Kosove dhe pse jo me gjer. Praktika ligjore ,statuti , kodi etikes dhe deontollogjise se Urdherit te Stomatollogut dokumentacioni i projekteve dhe lista me mijera neneshkrime profesoresh, kolegesh ,studentesh ,konsumatoresh ,,federatash .shoqatash dhe stafe te shkollave dhe univeristeteve dentare qe mbeshtetin krijimin e Urdherit te Stomatollogut Shqiptar do te behen publike dhe do tju dorezohen autoriteteve dhe grupeve te interest se shpejti. 3 Projektin per protokollet e diplomimit ,kualifikimit ,mjekimit ,cilesise ,konsensusit, sigurise ,sterilitetit ,higjenes ,elemnimit te mbetjeve spitalore ,akreditimit te sherbimit dhe arsimit dentar . Duke vleresuar aritjet ne legjislacion ,organizim ,teknollogji ,kualifikim ,infrastructure smund te jemi indifirente per problematiken qe paraqet ne shume raste mosrespektimi i protokolleve te diplomimit ,kualifikimit mjekimit ,sterilitetit higjenes cilesise sigurise konsensusit ,eleminimi mbetjeve spitalore ,profilasise kariesit ,infexioneve spitalore AIDS,Hepatit etj,,,, Pa cenuar etiken po me qellimin e mire per te thene nje te vertet qe duhet te sherbej si nisme per te ndryshuar urgjent gjendjen per problematiken ne sherbimin dhe arsimin dentar ju bejme me dije se : Nga mbi 2 mije klinika te monitoruara para disa vitesh ne nje project respektimin e protokolleve dhe parandalimin e semundjeve spitalore ne dentsistri konstatuam : Ne 40 % te rasteve nuk permbushin standartet minimale te ministrise shendetsise te siperfaqes ,dhomave te pritjes ,sallave te punes, te sterilizimit , kartotekave, tualeteve. Ne 65 % te rasteve furnizohen ,higjenizojne ,sterilizojne bile dhe manipulojne ne goje te pacientit me ujin normal te depozitave qe ne shumicen e rasteve dihet se ca cilesie ka dhe jo me uje te filtruar ose te distiluar si e kerkon standarti mjekesor . Ideale do ishte cbolierizimi dhe nderprerja e gjitha lidhjeve te paligjeshme ,dhe vendosja e filtrave biollogjke me kosto 30 here me te ulet se kostua e boliereve ,pompave ,energjise harxhuar dhe ujit te blere per te pire nderkohe gjithe aktivitetet si larja ,gatimi ,higjenizimi i eneve,frutave , trupit bile dhe dhembet ne shume raste behet me uje bolieri . Ne 35 % te rasteve impiantet e sterilizimit si impianti i ujit te distiluar ,vaska e instrumentave ,lavastovilja e instrumentave ,vaska ultrasonike, plastifikuesi ,autoklavi ,testet e kontrollit te sterilitetit mungojne ose sjane te plota dhe marka jo te kalibruara dhe certifikuara . Vetem ne 25 % te rasteve autoklavet jane tip B me vakum dhe printer dhe marka perendimore . Vetem ne 25 te rasteve unitet dentare ishin te kompletuar me bioster ,separator amalgami,depoziten e ujit te distiluar,si dhe aspiratore kirurgjikal dhe kompresor jashte klinikave . Ne 55 % te rasteve kishte kondicionim ajri ,ne 25% te rasteve aspirim dhe vetem 5% sterilizues ajri . Ne 65% te rasteve perdoreshin dorashka me puder monouso jo sterile dhe vetem ne 25% te rasteve primari perdorte dorashka sterile kirurgjikale. Ne 65 %te rasteve kishin vetem dy deri pese angela dhe mikromotore kur standarti minimal kerkon 15 -20, dhe nuk behej pastifikimi dhe autoklavimi i tyre per cdo pacient po vec higjenizim me sol dezinfektant dhe lubrifikant. Ne 65 % te rasteve nuk behej plastifikimi dhe autoklavimi i instrumentave te imet si freza, tirnerva, brozhdikere,furca e tjera ,po vec higjenizim dhe dezinfektim me sol dezinfektant dhe mbaheshin ne pjata petri me solucion gje qe standartet e akreditimit se lejojne . Ne 75 % te rasteve barnat nuk mbaheshin sipas kushteve te ligjit per barnat Ne 75% te rasteve valixhja e ndihmes e shpejte dhe oxigjeni mungonin. Ne 45 % te rasteve rregjistri dhe kartela fizike mjekesore ishte e pranishme po ne shume raste e pa plotesuar sipas protokolleve te mjekimit ,pa konensusin mjekesor .kirurgjikal dhe financiar dhe e pa arshivuar . Ne 20 % te rasteve licensimi ,diplomimi ,librezat shendetesore ,leja higjeno sanitare mungonin dhe kualifikimi ishte jo i plote e ne disa raste abuziv, shume laborant dhe personel i pakualifikuar punonin ne goje te pacinetit . Ne 60 % te rasteve eleminimi i mbetjeve spitalore nuk ishte kontratuar sipas ligjit po behej direkt ne kosh si mbetjet e zakonshme . Ne 75 % te rasteve karroca dhe kushtet per personat me aftesi te kufizuara mungonin. Ne 80 % te rasteve sistemet e sigurise ,daljet e emergjences dhe mjetet dhe kontratat me institucionet antizjar dhe antirrezatim mungonin Ne 45 % te rasteve mungonin kontratat e punes dhe dokumentacioni ishte i manget Ne 60 % te rasteve privatesia e pacientit sishte konsensuale ose e plote Nga viti ne vit ka permiresime po perseri problematika eshte shume e madhe . Ftojme autoritetet te refletojne dhe te permiresojne performance e monitorimit dhe kontrollit po dhe te ndeshkimit te sherbimeve abusive . Se bashku mundemi vertet te shpetojme jete ,ta heqim Shqiperine nga lista ezeze me problematike per infexionet spitalore kryesisht hepatite dhe ta bejme cilesine e jetes me te mire . 4 Projektin per kartelen elektronike dentare Shqiptare Duke vleresuar perpjekjet e autoriteteve per te permiresuar dokumentacionin mjekesor si regjistrin mjekesor ,kartelen klinike ,konsensuin e informimit kirurgjikal dhe financiar ju bejme me dije se ne shumicen e rasteve dokumentacioni dhe kartela mjekesore mungon ,ose eshte e manget dhe pa konsensus dhe privatesi ,dhe larg standarteve ligjore dhe etike ju bejme me dije se prej disa vitesh po experimentojme dhe veme ne funxion ne disa klinika ne Tirane dhe rrethe ,te parin soft dentar shqiptar Elitadent-ssoft ,nje investim dhe arritje vertet e jashtezakonshem e teknollogjise se informacionit dhe mjeksise sone ,nder te vetmit softwer qe vec karteles mjekesore ,konsensusit mjekesor,pjeses financiare ka dhe protokollet e mjekimit sterilitetit higjenes cilesise dhe sigurise dhe te dhenat saj qe scenojne privatesin e pacientit mund te shkojne online autoriteteve te shendetit public ,ministrise shendetesise,urdherit te mjekut dhe qendres se akreditimit dhe cilesise . Ne me shume bujari e veme ne dispozicion te autoriteteve ,kolegeve dhe konsumatoreve 5 Projektin per fillimin e procesit te akrdetimit te sherbimit dentar Duke vleresuar perpjektjet dhe arritjet per krijimin e institucionit te qendres kombetare te akreditimit cilesise dhe sigurise se sherbimit mjekesor ju bejme me dije se pas kaq vitesh nga krijimi i ketij institucioni ,jo per faj te tyre se e kemi pare nga afer punen e pamohueshme qe eshte bere , po prej burokracise se autoriteteve ,pervecse nje projekti pilot per akreditimin e 4 institucioneve mjekesore njeri prej te cileve dentar tani inexistent per aresye se administratoret e mbyllen kliniken kur procesi po finalizohej ,me gjithe kerkesat tona te vazhdueshme asnje institucion tjeter seshte akredituar . Sipas informacioneve tona ne shqiperi jane me shume se 300 klinika qe i plotesojne standartet maximale te akreditimit nderkombetar 40 prej te cilave e kane fituar kete akreditim edhe pse me nje kosto mbi 5 mije euro ne vit te detyruara nga mos fillimi i procedurave te akreditimit kombetar nga institucioni perkates shqiptar . Standarti i larte i ketyre qendrave po edhe partneriteti nderkombetar dhe konsumatoret e meritojne dhe e kerkojne kete akreditim . Jane mbi 1400 klinika qe plotesojne standartet minimale ligjore dhe te akreditimit kombetar dhe qe tentojne perdite ti permiresojne keto standarte . Por me keqardheje,me kurajo dhe qellimin e mire per te permiresuar dhe parandaluar problematiken negative dhe pa shkelur etiken mund tju themi se jane me qindra klinika qe nuk plotesojne as standartet minimale dhe ushtrojne aktivitet abuziv qe nga mos licensimi ,mos diplomimi ose diplomii fals ,mos respektimi i protokolleve te mjekimit , etikes dhe humanizmit po edhe legjislacionit . Me qindra laburant dhe personel ndihmes punojne si mjek ne goje te pacientit Ju kerkojme publikisht ministries shendetesise dhe financave perfundimin e modaliteteve dhe shpalljen e tarifave te akreditimit dhe fillimin e ketij procesi shume jetik per profesionin tone me besimin e palekundur se do sjelli zhvillim shume pozitiv ne te mire te stafeve ,vendit . Edhe per vet institucionin e akreditimit dhe cilesise dhe autoritetet perkatese do sjelli zhvillim pozitiv dhe fonde te konsiderueshme . 6 Projekti per sherbimin dhe arsimin dentar te ndershem dhe social Duke vleresuar arritjet e pa mohueshme qe ka sjell liberalizimi i sherbimit dhe inisiativa e lire ju bejme me dije se edhe problematika qe e shoqeron vecanerisht ne mungesen e projekteve te profilaxise ,depistimit ,fluorizimit ,shtrirjes se sherbimit ,edukimit shendetesor ,po edhe pamundesia e shumices se popullsise ,administrates ,po vecanerisht femijet nen 18 vjec ,studentet ,pensionistet ,invalidet dhe gjithe shtresat ne nevoje per te perballuar faturen dentare . Ne shume raste ose jane te perjashtuar nga ky sherbim ose jane te detyruar te mjekohen shume nen kosto ne institucione jo legale ,pa kualifikimin ,cilesin ,protokollet dhe sigurine e nevojshme. Jemi duke menduar si hap te pare krijimin vullnetar te klinikave sociale stacionare per qendrat e medha dhe portabile per zonat e thella te perjashtuara nga sherbimi neper gjithe teritorin, ndyshe nga modeli jo shume i sukseshem i sherbimit 0 -18 vjec , me te gjitha standartet e akreditimit dhe te paisur me ambjentet , aparaturat ,materialet dhe teknollogjine me te fundit . Per te krijuar nje model tjeter ku bisnesi me humanizmin jane jo vetem mision po edhe detyrim human ne keto klinika do te punojne vullnetarisht falas ose me cmime shum minimale profesoret ,koleget dhe studentet exelent nga shqiperia dhe bota conform ligjeve, urdheresave, kodit te etikes dhe deontollogjise . Gjithashtu ky staf ne klinikat e tyre 30 % t ekohes do tja kushtoje edukimit shendetesor dhe profilaxise ,do te punesoj nga nje person me aftesi te kufizuar ne aktivitetet dhe sherbimet ndihmes si dhe nje dite ne jave do punojne falas per shtresat ne nevoje dhe me status . Do te kerkonim mbeshtetjen tuaj dhe mirekuptimin e autoriteteve per te ripare politikat e akreditimit , licensimit dhe taksimit te sherbimit dentar qe ato te shkojne ne favor te permiresimit te vazhdueshem te standarteve ,cilesise sherbimit dhe ne favor te konsumatorit. Sipas studimeve te fundit ne shoqerine qe jetojme fatura dentare e nje familjeve normale per gjithe jeten eshte baraz ose ndoshta me e madhe se fatura e pasjes prone nje banese . Duke ditur se enderra me e madhe familjeve me te ardhura normale eshte te kene nje banese prone te tyre ,dhe duke ditur tedencen e cmimet ne tregut te banesave duhet te mendojme gjat ne ,autoritetet dhe konsumatoret per startegjine dhe politikat afatgjata ne sherbimin dhe aresimin dentar dhe zgjidhjen ose minimizimin e kesaj problematike 7 Projektin per Turizmin Elitar Dentar Shqiptar . Duke vleresuar arritjet ne sherbimin turistik shqiptar ju bejme me dije se ne Shqiperi egziston edhe nje lloj tjeter turizmi spontan ose i organizuar qe ne e quajme turizem dentar dhe arsimor dentar. Ne prej vitesh kemi nje project per turizmin elitar arsimor dhe dentar ,jane mbi 300 profesore kolege dhe student exelent te perfshire ne kete project ne Tirane ,Durrres ,Vlore ,Fier ,Sarande Gjirokaster ,Orikum ,Korce ,Pogradec ,Shkoder etj ku ne menyre te organizuar vijne turist jo vetem shqiptar po edhe te huaj prej agjensive turistike ,kontakteve tona dhe informacionit prej rrjeteve sociale per profesionalizmit ,cilesine e mjekimit ,respektimit korekt te protokolleve te mjekimit , sterilitetit higjenes sigurise dhe garancise po edhe per cmimet shum te favorshme ne krahasim me europen dhe boten, Ky eshte nje investim qe vertet na ben krenar po edhe partner te barabarte me koleget dhe klinikat me te mira ne bote. Ne bote po vecanerisht ne Europe nje kontigjent konsumatoresh prej vitesh shkojne ne menyre te organzuar per turizem dentar ne vendet e rajonit lindor . Tani edhe Shqiperia eshte perfshire dhe eshte active ne keto projekte edhe pse ngadal per shkak te mos besimit per profesionalizmin,respektimin e protokoleve te kualifikimit ,mjekimit, cilesise ,sterilitetit higjenes ,rendit public e tjera. Vetem emigrantet shqiptar qe mjekohen ne shqiperi paguajne reth 25 % te buxhetit qe sjellin ne shqiperi per sherbime dentare te femijeve ose familjareve te tyre .Kjo duhet te na beje te mendojme gjat te permiresojme sherbimin ,cilesine protokolet te shmangim abuzivismin dhe joprofesionalizmin sepse kur kthehen ne vendet e tyre te punes , kostua e insukseseve te mjekimit ne Shqiperi ne keto vende eshte shume here me e larte . 8 Projektin per qendren kombetare te praktikave te avancuara profesionale Duke vleresuar si aritje te pamohushme liberalizimin e sherbimit te inisiatives se lire dhe liberalizimin e vizave , shkembimet akadmeike me univeristet boterore dentare, federatat dhe shoqatat dentare ,ne kongrese ,panaire,konferenca, seminare jane shumifishuar dhe shkembimi i experjiencave ka ardhur ne rritje Nje pjese e profesoreve vec lexioneve conform ligjeve dhe etikes demonstrojne se bashku me profesoret dhe koleget shqiptar teknikat me te fundit te nderhyrjeve dnetare Nje pjese e tyre punojne ne shqiperi me kohe te pjeseshme ose te plote dhe se bashku kemi krijuar qendren kombetare per kurset dhe per praktikat e avancuara profesionale kryesisht per koleget dhe studentet exelent ,po edhe per gjithe koleget dhe studentet cdo dite permiresojne performancen profesionale. Por jo ne pak raste ka dhe bashkepunime jo profesionale ,jo etike ,jo ligjore po abusive ne dem te profesionit sherbimit dhe etikes dhe konsumatoreve . Ne ju kerkojme mirekuptim dhe bashkepunim autoriteteve per pershtatjen e urdheresave dhe legjislacionit per akreditimin e personelit mjekesor te huaj qe punon me kohe te plote ose te pjeseshme ne shqiperi . Kemi gati praktiken ligjore per ligjin per kufijte professional dhe parandalimin e mashtrimit profesional ne mjekesi 9 Projektin per teledentistirine dhe telepsikollogjine stacionare dhe portable Duke vleresuar si arritje te pamohueshme investimin e autoriteteve dhe te Usaid per projektin e telemedicines statike ne Tirane dhe spitalet kryesore te Shqiperise dhe Kosoves ,ne ju bejme me dije se per mbi 10 vite kemi investuar ,experimentuar dhe vene ne funxion dhe ne sherbim te univeristeteve ,klinikave ,konsumatoreve me shume sukses nje projekt shume me praktik ,me portable dhe me kosto minimale ,projektin e teledentistrise dhe telepsikollogjise stacionare dhe portabile me shtrirje ne Shqiperi ,Kosove .Maqedoni dhe bote.Prej vitesh sherbimi dhe arsimi dentar Shqiptar eshte partner dinjitoz dhe konkurues ne rrjetet globale te telemjekesise ,teledentistrise dhe telepsikologjise boterore . Ju bejme me dise se problematikat shume te medha ne masivitetin dhe shtrirjen e cregullimeve mentale duhet ta shnderojne ate ne prioritet te sherbimit mjeksesor ,gjithe shoqeris dhe autoriteteve .Telepsikollogjia eshte nje nga instrumentat me efektiv dhe pa kosto. 10 Projektin per Akademine Elitare Dentare Shqiptare dhe muzeun e sherbimit dhe arsimit dentar kombetar Shqiptar Nje projekt pilot I World Elitadent Academy dhe *Hippocrates Order *qe ne po experimentojme prej disa vitesh ne Tirane ,Prishtine ,Struge dhe Vlore,ne bashkepunim me Federaten Dentare dhe Mjekesore Shqiptare ,shoqaten e informimit shkencor dentar ,shoqatat dentare dhe disa univeristete publike dhe private dentare te Shqiperise ,Kosoves dhe Maqedonise ,nje project I arrire qe se afermi do te marre formen e plote . Prej vitesh per projektet tona kemi informuar autoritetet me te larta shteterore dh ekeshilltaret e tyre te mjekesise , si dhe ato jane vizituar nga mjaft ,ministra ,deputete ,ambasadore ,profesore ,kolege student ,prinder ,konsumatore ,perfaqesues te medias audiovizive dhe te shkruar ,shoqerise civile .Kemi mare inkurajimin,mbeshtetjen dhe oponencen e tyre ndaj mendojme se duhet nje debat dhe impuls I ri . Te nderuar zoterinj . Ne nuk kerkojme poste ,vende pune ,fonde ,projekte ,,Ne ikemi zgjidhur vete me sukses problemet tona Ne vetpunesohemi ,punesojme ,trajnojme , asitojme dhe inkurajojme me mijera persona cdo vit .Kemi investuar prej vitesh pasionin ,dashurine per profesionin , dijet ,investimin tone akademik , intelektual professional ,investimin tone material familjar nga puna e perditeshme dhe ne shumicen e rasteve me kredi bankare .Falenderojme publikisht Raiffesen bank ,Procredit bank ,Leandes lease sha . kompanite e materialeve dentare e tjera per partneritetin afatgjat e te e sukseshem . E vetmja gje qe kerkojme eshte hapja e nje debate public ,konstruktiv ,oponence ,mirekuptimi dhe bashkepunimi per shnderimin e sherbimit dhe aresimit dentar ne prioritet afatgjat. Cfare nga projektet tona eshte e vlefshme ,racionale dhe efektive te vihen ne sherbim te autoriteteve , grupeve te interest dhe vecanerisht konsumatoreve . Ne duam te ndajme dhe shkembejme me ju vlerat dhe produktet . Keto vlera dhe produkte te certifikuar dhe veleresuar edhe nderkombetarisht ,nga pasuri intelektuale dhe personale te nje grupi ta veme veme ne sherbim te gjithe grupeve te interesit,shoqerise dhe ta shnderojme ne pasuri kombetare . Ashtu si jemi krenare per mijera profesore, koleget dhe studentet exelent qe jane pasuri shume e madhe intelektuale kombetare ,ashtu jemi krenare, bashkepunues ,asistojme dhe inkurajojme me mijera kolege te tjere qe cdo dite kualifikohen, permirsojne standartet ,respektojne protokollet ,sherbejne me devocion, humanizem, respektojne ligjet dhe etiken mjekesore ,ne te gjithe se bashku duhet te ndjehemi keq per problematiken e madhe qe krijon ne shume raste abuzivizmi professional ,mos kualifikimi ,diplomimi dhe kualifikimi fiktiv ,mos respektimi I standarteve dhe protokolleve , I cilesise se materialeve dhe produktev e,mos respektimi I ligjeve dhe etikes ,,,Se bashku mundemi ta ndryshojme kete realitet . Me konsideraten e larte dhe bindjen se komunikimi ,oponenca ,mirekuptimi dhe bashkepunimi jone do te vazhdoj dhe jete I suksesshem . Me besimin se se bashku mundemi ta bejme arsimin ,sherbimin dentar Shqiptare *Artin e vertete te permiresimit te cilesise jetes * dhe Shqiperine lider rajonal te arsimit dhe sherbimit elitar dentar jemi ne pritje te reagimit dhe sugjerimeve tuaja . Sinqerisht dr Viktor Shehu .kordinator . Tirane 1. 9. 2013 rreth një orë më parë
Posted on: Tue, 01 Oct 2013 22:10:25 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015