Kadim Kent : CEYLANPINAR Yukarı Mezopotamya olarak bilinen Güneydoğu Anadolu Bölgesinde kurulan Ceylanpınarın tarihi M.Ö.5000 yıllarına dayanmaktadır. İlçede, Asurlular, Hititliler, Abbasiler, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlı İmparatorluğu gibi devlet ve imparatorluklar uzun yıllar hâkimiyetini sürdürmüştür. Asurlar döneminde kurulmuş olan Mırri Mutani devletine başkentlik yapan Ceylanpınar, bu dönemde Vaşşugar olarak anılmaktaydı. Bütün bu medeniyetlerin izlerine, tarım işletmeleri arazileri, Büyük Kepez ile Küçük Kepez Tepesi mevkilerinde rastlanmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Ceylanpınarın mülki yönden bağlı olduğu idari birim Suriye sınırları içerisinde kalan Resulayn ilçesidir. Osmanlı döneminde uygulanan toprak sisteminde, bugünkü Ceylanpınar ile Resulayn bölgesi bir has arazisi oluşturmaktaydı. Bu bölgenin en son sahibi İbrahim Paşadır. Osmanlı İmparatorluğunun parçalanmasından ve Anadolu topraklarının çeşitli devletlerce işgal edilmesinden sonra kazanılan Kurtuluş Savaşıyla, Şanlıurfa ili ve Ceylanpınarın toprakları işgalden kurtarılmıştır. Ankara Antlaşması Türkiye ile Suriye arasında imzalandıktan sonra, sınırı 1921 tarihinde Çoban Bey İstasyonundan Nusaybine kadar demiryolu ilerlemiş, ortadan ikiye sınır hattıyla ayrılarak bir tarafı Türkiye, diğer tarafı Fransanın kontrolünde bulunan Suriye topraklarında kalmıştır. Türkiye tarafında kalan bölüm Ceylanpınar (Serêkani), Suriyede kalan bölüme ise Rasulayn (Serêkaniyê) olarak adlandırılmıştır. Ceylanpınarın bir yerleşim yeri olarak ortaya çıkmasının başlangıcı, demiryolu üzerindeki TCDD İstasyonu ve bu istasyondaki işçilerin yapmış olduğu evler ile civarındaki bir kaç çadırdı. 16 yıl sonra, 1937 yılında Ceylanpınar nahiye statüsüne kavuşmuş ve 1960 yılında Belediye kurulmuştur. İl merkezine 141 kilometre uzaklıkta olan Ceylanpınar, 14.01.1982 tarihinde çıkartılan 2585 Sayılı Kanunla bağlı bulunduğu Viranşehirden ayrılarak ilçe haline gelmiştir. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde, Şanlıurfa İline bağlı bir ilçe olan Ceylanpınar, kuzeyinde Viranşehir, batısında Merkez ve Akçakale ilçeleri, doğusunda Mardin ili, güneyinde de Suriye ile çevrilidir. İlçe topraklarının tamamına yakını Viranşehir Ovasında yer almaktadır. İlçe topraklarını kuzeyde Karacadağ eteklerinden doğan Habur Çayı sulamaktadır. Şanlıurfaya 142 km uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 2.020 km2dir. Ulusal Veri Tabanı verilerine göre; Ceylanpınar ilçe merkezi 48.050, köy nüfusu 29.931 kişi olarak belirlenmiş, Köyleriyle birlikte toplam nüfusu 77.981dir. İlçede Karasal iklim hüküm sürmekte olup, yazları sıcak ve kurak, kışlar yağışlı ve ılıman geçer. İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında arpa, buğday, burçak, kenevir, pamuk, ayçiçeği, Antepfıstığı, mercimek, mısır, nohut ve yem bitkileri gelmektedir. Bunların yanı sıra narenciye, sebze ve meyve de üretilmektedir. Hayvancılıkta sığır ve koyun yetiştirilmektedir. İlçede 1943 yılında Devlet Üretme Çiftliği kurulmuş olup, ilçe alanının büyük bir bölümünü (1.700 km2) kaplamaktadır. Türkiyenin ve dünyanın en büyük deneme çiftliklerinden biridir. Burada tarla tarımı, bahçe kültürü ve hayvancılık konularında etkinlik yapılmaktadır. Topraklarının yarıdan fazlası tarım ürünleri için ayrılmıştır. Çiftlik aynı zamanda Şanlıurfanın bütün tohumluk buğday ihtiyacını karşılamaktadır. İlçenin İlkçağ tarihi ile ilgili kesin bilgi olmamakla birlikte geçmiş tarihinin çok eskilere dayandığı sanılmaktadır. MÖ.2000lerde Hititlerin ve Asurluların hâkimiyetine giren yöre MÖ.612de Babillerin sınırları içerisinde kalmıştır. Daha sonra Medler ve Persler yöreye egemen olmuş, Büyük İskenderin MÖ.332de Anadoludaki Pers hâkimiyetine son vermesinden sonra Urfa yöresi ile birlikte Birecik de Makedonya Krallığının egemenliği altına girmiştir. Büyük İskenderin ölümünden sonra Seleukoslar yöreye hakim olmuş, bunu Osrhoene Krallığı ve Romalılar izlemiştir. Romanın 395te ikiye ayrılmasından sonra Doğu Roma (Bizans) sınırları içerisinde kalmış, Bizanslılar ile Sasaniler arasında sık sık el değiştirmiştir. Yöre MS.640 yılında Arap istilasına uğramış, 661 yılında Emevilerin, 750de Abbasilerin hâkimiyeti altına girmiştir. Malazgirt Savaşından (1071) sonra Selçuklular buraya kadar uzanmıştır (1087) Urfanın Zengilerin eline geçmesinden sonra Urfa yöresi ile birlikte Ceylanpınar da Musul Atabeylerinin eline geçmiş, daha sonra Eyyubiler ve Selçuklular arasında zaman zaman el değiştirmiştir. Moğol istilasına uğrayan yöre, Yavuz Sultan Selimin Mısır Seferi (1517) sırasında Osmanlı topraklarına katılmıştır. I.Dünya Savaşından sonra İngilizlerin işgaline uğramıştır. Cumhuriyetin ilanından sonra 1937de Viranşehire bağlı bir bucak olmuş, 1960ta Belediye teşkilatı kurulmuştur. 1982 yılında da Şanlıurfa iline ilçe konumuna getirilmiştir.
Posted on: Fri, 22 Nov 2013 21:11:49 +0000