Menopoz Menstrüel siklus: Intra uterin 20. haftada 6-7 milyon primordial follikül vardır. Yenidoğan kız çocuğunda 2 milyona düşer. Puberte de 300000 folliküle düşer. Kadın hayatında ortalama 400 siklus oluşur. Her ay ortalama 1000 primer follikül gelişmeye katılır 1 tanesi graff follikülü olur diğerleri gelişmenin muhtelif safhalarında atreziye gider. Menopoz, kadının üreme devresinin biterek bir takım vucut değişiklikleriyle seyreden yeni bir dönemin başlamasıdır. Endokrin, somatik ve psikolojik değişiklikler oluşur. Menopozda hormonal değişme; üreme çağında yumurtalıkta imal edilen östrogen yani kadınlık hormonu menopozda artık cilt ve ciltaltı yağ dokusunda ve böbreküstü bezinde ve üreme çağındakinden farklı üretilir. Östrogenler: Estradiol (E2). Estriol (E3); placenta. Estron (E1); menopozda özellikle ciltaltı yağ dokusunda üretilendir ve kanser riskini artıran hormondur. Endometrial hiperplazi (rahim içini döşeyen hücrelerde bozulma), endometrial malinite, meme malinitesi olabilir. Over tükenmesinin sonuçları: 1)Vazomotor etkiler: menopozda ilk ve en çok görülen belirtidir. Sıcak basması ve yüzde kızarıklık 2-5 dakika sürebilir. 2)Ürogenital atrofi: mesane trigonu ve uretra estrogen bağımlıdır.estrogen eksikliği sık idrara çıkma ve idrar yanmasına sebeb olabilir. 3)Kemik kütle kaybı (osteoporoz): Osteoporoz için risk faktörleri; uzun süreli immobilizasyon, ailede osteoporoz hikayesi, erken menopoz, fizik egzersiz azlığı, süt, yoğurt gibi kalsiumdan fakir beslenenler. Alkol tüketimi, sigara, kortikosteroid veya heparin kullanımı. Hikayede hipertiroidi, hiperparatiroidi, cushing, malabsorbsion, kronik renal yetmezlik, kronik hepatik yetmezlik, romatoid artrit, hipogonadizm bulunanlar. 4)Ateroskleroz ve kalp damar hastalıklarına eğilim artması. 5)Gastroentestinal sistem değişiklikleri: barsak mukoza atrofisi, mide sekresyonlarında azalma, safra taşına eğilim. 6)Cilt değişiklikleri: Elastisitede azalma, frajil hale gelme, çene ve dudaküstü kıllanma. 7)Kas ve iskelet sistem değişiklikleri: Eklem yüzeylerinde dejenerasyon, fibrosit ve myosit. 8)İmmun sistem değişiklikleri: Kemik iliği stem hücrelerinde azalma, dalak ve lenf nodu B hücrelerinde artma. 9)Hematolojik değişiklikler: Faktör 5 ve 7 de antitrombin 3 düzeyi sabit kalır. Erken menopoz: 40 yaşının altında görülen menopoza denir. Erken menopoz sebebleri: radyoterapi ve kemoterapi görme, genetik, oto immun sebebler (vucudun kendi dokularını kendisinin devre dışı bırakması), psişik travma, bilinmeyen. Menopoza girmeden üreme kabiliyetinin muhafazası: yumurtalık dokusunun dondurulması, spermlerin dondurulması, embryonun dondurulması, kök hücreden veya vucudun herhangi bir hücresinin üreme hücresi gibi kullanılması. İstenecek tetkikler: FSH, LH, TSH, prolaktin, rutin biokimya, kemik dansitometre, mamografi, vaginal smear, psikiatri konsültasyonu. Menopozda sağlıklı yaşam: psikolojik olarak menopoza hazır olma ve menopoz hakkında bilgilenme, menopozda ekzersiz, menopozda beslenme (kesinlikle yağlı, unlu ve şekerli gıdalardan uzak durma), menopozda ilaç kullanımı, menopozda cinsel hayat. Hormon replasman tedavisi (HRT): menopoza yeni girenlerde siklik kanamalı tedavi, uzun süreli tedavide kanamasız tedavi (düşük doz östrogen ve progesteron), cerrahi menopozda sadece östrogen tedavisi. HRT kontrendikasyonları: Kesin: Mİ, geçirilmiş serebrovasküler olay, geçici iskemik atak, akut karaciğer hastalığı, östrojen bağımlı tümörler (meme, endometrium). Rölatif: İskemik kalp hastalığı, HT, kronik karaciğer hastalığı, safra kesesi hastalıkları, diyabet, hiperlipidemi.
Posted on: Fri, 21 Jun 2013 16:39:17 +0000
Recently Viewed Topics
© 2015