RUHSAL LİDERDE OLMASI GEREKEN DÖRT DUYGUSAL ZEKA ALANI Ruhsal liderde bulunması gereken dört temel duygusal zeka alanı vardır. Bunlar; özyönetim, sosyal biliç ve ilişki yönetimidir. ÖZBİLİNÇ Liderin kendi duyguları, değerleri, dürtüleri, güçlü yanları, sınırları hakkında derin bir anlayışa sahip olması kısaca özbilinç olarak tanımlanabilir. Özbilinç; liderin kendini tanıması, kendisi hakkında bilinçli olması ve duygularının farkında olması anlamına gelir. ' Ey nefsim' diye hitap ederken kendisinin güçlü ve zayıf yönleri hakkında derin bir anlayışa sahip olduğunun işaretini vermiştir. İlk muhatap olarak kendi egosunu, içindeki arzularını ve dürtülerini almıştır. Talebelerine ' Muallimvari dinleyen benim eserlerimden istifade edemez' diyerek öğretmen gibi kitapları alıp köşeden nasihat verir şekilde anlatmanın bir yarar sağlamayacağını belirtir. Özbilinç örneği göstererek nefsini muhatap almış, kendini sorgulamış, arzu ve dürtülerin zihne getirdiği çeldiricilere karşı mücadele etmiş, cevap vermiştir. Özeleştiri yaparak kendisini ikna etmeye çalışmıştır. Özbilinç olmadan enpatinin, özyöntemin, ilişki yönetiminin olması mümkün değildir. Mesela haritada nerede olduğunuzu bilmiyorsanız, gideceğiniz yeri bulmalısınız, özbilinç sayesinde kişi kendi güçlü ve zayıf yönlerini, yeteneklerini, imkanlarını, fırsatlarını, kapasitesini bilir ve hayat yolunda ilerken doğru kararlar verir. Özbilinç sahibi lider kendisinin yanısıra takipçilerinin de özelliklerini, sahip oldukları imkanları, fırsatları, tehlikeleri ve tehditleri bildiği taktirde doğru kararlar vererek idealine doğru ilerleyebilir. özbilinçte korkunun yöntemi Kendi duygularının farkında olan özbilinç sahibi ruhsal liderin bilmesi gereken önemli koulardan biri de korkuyu yönetebilmesidir. Kendi arzularını, dürtülerini bilen kişinin, sinirlendiği zaman dışarıya vurduğu öfkeyi besleyen iiçerideki ana duygunun öfkesi mi, incinme mi, sahip olduğu bir şeyi kaybetmemi olduğunu fark edebilmesidir. Kişi öfkelendiğinde hangi ilkenin zedelendiğini, hangi kuralının bozulduğunu düşünür ve o olay sırasındaki ana duygusunun hayal kırıklığı mı, sevgisiz, korunmasız kalma mı anlamaya çalışır. Bunları yapmadan sadece dışarıdaki duyguyu odaklanırsa hata yapar. Karşı taraf öfkelendiğinde, lider de öfkeyle cevap verebilir. Halbuki lider sinirlendiğinde tepkisinin sebebinin karşısındakinin kusuru değil de, kendi yaşadığı incinme duygusu olduğunu fark ederse bu hayata bir daha düşmez. Bu kolay bir iş değildir, bunu başarabilmek için en az bir sene psikoterapi yapılır. Ana duygu ile dışa vuran duygunun anlaşılması için aylarca devam eden eğitim süreci gerekir. Bunu başarmak ancak özbilinçle sağlanır. Ruhsal liderde kendi duygusal tepkilerini ve başkalarının da ruhsal tepkilerini bilir ve onları yoğurur. bu özelliği onun sihirli ve etkileyici yönüdür. ruhsal liderin kendi savunduğu değerleri benimsemesi, onlara inanması ve içtenliği büyüleyici etki yapar. kendi değerlerinin tam benimsediği için bir çelişki ve korku uyandırmaz. mesela çocuk annesinin üzüne bakar, eğer annesi korkuyorsa, yüzünde korku ifadesi varsa çocukta korkar fakat anne korkmuyorsa, annenin yüzünde korku ifadesi görmediği için çoçuk da korkmaz. kendi değerlerini benimseyen ve inanan liderler eğer empati yapmayıp karşı tarafın değerlerini, inançlarını benimsemezlerse, sadece kendi ilerlemelerine odaklanmış olurlar. Narsistik liderler bu şekilde ortaya çıkar. Mesela şirketlerde risk hesabı yapmayan yöneticiler büyük yatırımlar yaparlar, sadece kendisine değil, rakiplerinin ilerlemesine de odaklanması gerekir. hesaplanmayan risklere girmek gurubu veya kurumu batışa götürür bu yüzden hangi iş yapılırsa yapılsın doğru adımlar doğru kararlar alınması gerekir . kendi değerlerine son derece inanmış bir kişi Özbilinç sahibi liderler içlerindeki sinyallere kulak verirler. Duygularının performanslarını nasıl etkileyeceğinin farkına varırlar. Duygularının işi ve takipçilerini nasıl etkileyeceğini bilirler. yıkıcı olup olmayacağının da farkına varırlar. kişinin duygularını iyi yönete bilmesi için onları iyi tanımaları gerekir kendi duygularından habersiz kişi hata yapar. başkalarının duygularını da dikkate alabilsin; onların hislerinden haberdar olabilsin ki, özbilinç ve empati dengesini kurabilsin. lider kendi değerlerini, vizyyonunu anlayacak, gurubun duygularını anlayacak ve bunu ilişki yönteminde kullanacaktır. bunu yapabilmesi için kendi liderliğini katalizör olarak devreye sokar. bu olaya liderin katalizör olabilmesi işlevi denir. Ruhsal lider ahengi oluşturabilmesi için başkalarının hislerini anlar ve ona uygun şekilde anladığını hissettirir, korkusunu giderir , öfkesini yatıştırır, huzur verici atmosfer sağlar bu şekilde ancak guruba rehberlik yapabilir. Liderliğin nöro anatomisi olarak tanımlanan bu olayda, ruhsal lider kişilerde heyecan uyandırmak için beynin amigdala bölgesini harekete geçirir. Mesela yapılan araştırmalara göre, bir kişinin espri yaptığı bir konuda duygularını da katarsa karşısındakileri iki misli daha çok güldürdüğü tespit edilmiştir. En güzel espri robotik bir şekilde okunduğunda uyanan heyecanla, anlatanın duygularını katarak yaptığı espri arasında büyük bir .fark ortaya çıkmıştır. sadece akla değil, limbik sisteme de hitap etmiş, amigdala bölgesini harekete geçmiştir. Duyguları katmadığında sadece akla, kortekse hitap etmiş olur. Dugusal liderlikte insanlara ne telkin ettiği, ne istediği değil; nasıl söylediği, nasıl hissettiği önemlidir. duygusal lider kendi duygularını yaşayarak anlattığı zaman diğer insanlarda etki ortaya çıkar. Özbilinç sahibi lider realisttir Özbilinç sahibi insan gerçekçi olur, realist yönleri vardır; ne kendisini aşırı eleştirir, ne de safça umuda kapılır, ayağı yer basan yapay bir hayal dünyasında yaşamaz, kendisini de aşırı eleştirerek motivasyonunu kırmaz. kendi güçlü, zayıf yönlerinin, değerlerinin, hedeflerinin hayallerinin farkına varır; hayalleri ile doğru görünen arasında ayar yapabilir kendi dünyasında keşfettiği hayalleri ve gerçekleri vardır, fakat ispat edebildiklerini anlatmaktır ispat edemediklerini anlatmamaktır demek ki hayalleri ve gerçeklik arasında denge kurabilmektir Ruhsal liderin önemli bir özelliği de kararları ile değerlerinin örtüşmesidir. bir gün değerlerine uygun karar verip ertesi gün uygun olmayan karar verirse çelişki olur ve takipçileri dağılır. değerleri ile kararlar arasında ör tüşme olduğunda enerji uyumu ortaya çıkar. kendisini ölçüp biçme, kendisi hakkında derin bir anlayış sahip olma, düşünceli olma özbilinçli kişilerde görülür. bu nedenle bu kişilerde görülür. bu nedenle bu kişiler olayları sakın bir şekilde derler, değerlendirmede daha başarılı olurlar. Olayları sakın analiz ederler, hangi dürtünün nasıl tepki vereceğini hesaplarlar. bizim kültürümüz de özbilinçli davranışa, haddini bilmek denir. bu insanlar nerede duracağını, nerede hızlanacağını, nerede yavaşlayacağını iyi bilir. ÖZYÖNETİM Özbilinçten sonraki aşamadır. liderin kendisini tanıdıktan sonra kendisini yönetebilmesi anlamına gelir. özyönetimi olan lider, kendi arzu ve dürtülerini derin bir anlayışla kabul ettikten sonra, neler, hissetiğini bilir, o hisleri idare eder ve duygularını denetler. öfke olduğunda frenler, korku olduğunda yatıştırır heyecan olduğu zaman iyi yöne kanalize eder. Mesela siyaset kelimesi siyasten gelir. iyi siyasetçi bir atı terbiye eden gücünü bilir, ne zaman acıktığını ne zaman yorulacağını, ne zaman başının okşanması gerektiğini bilir, başkalarından, korkusundan anlar, onun isteğine göre ne zaman hızlanacağını, duracağını, yavaşlayacağını bilir. Atla sahibi arasında eş zamanlı titreşim vardır. ikisi arasında uyum oluşmuşsa at bütün gücünü kullanır. fakat bu sonuç için atla sahibinin çok vakit geçirmesi, sahibinin onu eğitmesi gerekir. Vahşi bir atı terbiye etmekle, insanın kendini terbiye etmesi birbirine benzer. vahiş at da önce sahibini üzerinden atmaya çalışır. ama kabullendikten sonra sonuna kadar hizmet eder. insan içinde de vahşi dygular vardır, at terbiye eder gibi o duyguların da terbiye edilmesi gerkir. insanın içindeki vahşi duygular da bir enerjidir. O enerji kafasına göre hareket etmek ister. Arzular durtüler, saldırganlık ve cinsel eğilimler,statü,para sevgisi gibi duygular eğitilmesi gereken vahşi duygulardır.Bütün bu duygularını eğitmeyi başaran kimse kendini eğitmiş olur. Toplumu yönetmede de benzer rasyonalite vardır.Bir at terbiyecisinin atı eğitmesi,ata heyecan vermesi,atı sakinleştirmesi gibi,iyi bir liderde topluma heyecan verir,sakinleştirir,istediği yöne çeker,götürür ve toplumdaki kötü duyguları yönlendirir. At korktuğu ve ürktüğü zaman sahibi yanındaysa atı yatıştırır ,sakinleştirir ,sahibi yoksa kaçar gider.Vahşi duyguların sağlıklı bir şekilde eğitilip kullanılabilmesi,yönetilebilesi özyöntemdir.Bu aslında insan beyninin limbik sisteminin ,amigdalasının yönetimidir.Vahşi atı terbiye eder gibi beynimizdeki duygulardan sorumlu sinir sisteminin bir bölümü olan limbik sistemi yönetmeyi başaran kimse nefis terbiyesini ve böylece özyönetimini başarmış olur. Özyönetimde kendi duygularını yönetebilen lider karşı tarafın da kontrolünü ele geçirir.Bu nedenle ruhsal liderler,kendi duygularında güçlü kontrollere sahip kişilerdir.ruhsal liderlerde karşı tarafı ikna gücü de ortaya çıkar.Mesela Allah dostu kimseler vardır ki,bunlar çok az konuşup genelde susmalarına rağmen,ziyaretine giden insanlar büyük mesajlar almış gibi yanlarından ayrılırlar.Bu kişilerin yaptıkları en önemli davranış, sakin ve olumlu duygularıyla karşılarındaki insanların iç dünyalarını etkilemeleridir.Bu güçlü kişilerin limbik sistemi karşı tarafın limbik sistemini kendine uyumlu(senkron) çalıştırırlar.Yoğun baskı altında bile iyimser ve sakin kalabilen bu insanlar,dürtülerini denetim altına alarak güven,huzur ve adalet ortamı oluşturabilirler.Bütün bu özellikler özdenetimi olan liderlerde mevcuttur. Ruhsal liderler ,takipçi grubunun içinde eş zamanlı titreşim denilen içsel bir uyarılmayı gerçekleştirirler.Limbik rezonansı başaran ruhsal zekalı liderler olumlu dalga boyundaki iyimserlik ,şevkat,ümit gibi duygularını yayarlar.bu yayma diğer insanların limbik sisteminde,amigdalada hareketlenme yapar.Sosyal beyin ç alışmalarıyla da doğrulanan bu sinirsel uyumu gerçekleştiren ruhsal liderlerin olumlu görüşleri yayılırken etrafındaki takipçilerinde ateşli bir heyecan oluşturur.Başkalarının duygularına uyum sağlaya lider korkuyu dindirir,öfkeyi yatıştırır,huzur havası oluşturabilir.kendisinin ve başkalarının duygularını ve bakış açısını kavrayan liderler ,takipçilerinin bir dilini bulur ve ona göre konuşurlar.Duygusal rehberlik yapan bu liderler karşısındaki kişileri dikkatle dinlerler,duygusal okuryazar oldukları için kaygıları varsa sezerler. Dil öğrenmeye verilen emek gibi,duygusal okuma da emek gerektirir .İnsan bunu farkında olmadan öğrenir,karşı tarafın duygularını okur ve karşılık verir. sosyal bilinç sosyal bilinçte empati çok önemlidir. lider başkalarının duygularını, bakış açısını okur ve ona göre tepki verir. sosyal bilinçte empati, insanların beden dilinin inceliklerini ayarlayan ya da sözcülüklerin altındaki duygusal mesajın duygulamasını sağlayan panzeğirdir. iletişiminin bilgi aktarımı denilen sözel ve duygu aktarımı denilen sözel olmayan iki ayağı vardır. duygu aktarımı da limbik sistemle yapılır . karşı tarafın duygularını, bakış açılarını dinleyip, tanıyıp, ayarlayıp ona uygun mesaj vermeye empati denir. bunlar yapıldığında karşı taraf anlaşıldığını kabul eder halk arasında 'elektirik aldım beni anladı beni anladı, ne anlayışlı adam , düşncemi okudu ' takipler kullanıldığında, empati aktarımı gerçekleştiği anlaşılır. ses tonuyla söyleyiş tarzıyla , eşik altı vurgularla, seçilen kelimelerle ortaya çıkar. bazen bir kaç cümleyle söylenen sözlere karşı bir tarafta bir kitap okumuş etkisi bıraka bilir ve empati aktarım gerçekleşir. sosyal bilinçte liderin limbik sistemi takipçilerinin limbik sistemlerinin harekete geçiririr. hayata baktığımızda, eğitimsiz insanlaral güven, adalet ve huzur ortamı sağlaya bilecek bir şekilde onların anladığı dili bulmak onlaral aynı dili konuşmaktır. mesela kitabimızın birinci bölümünde anlattığımız sebeplerle yazma kabiliyeti çok gelişmemiş olaur bu örnekte örüldüğü üzere sosyal bilinç oluşturmak ve tek başına liderliği terciğ etmemiştir . kendi eksiğini görmektir, karşı tarafın kendisini tamamladığını görmek ve bunları talemelerine hisettirmektir bu şekilde sosyal bilinç oluşturmaktır. ilişki yönetimi ilişki yönetiminde ikna gücü ve iş birliği kurma becerisi ön plana çıkar. bu aşamada başkalarının duygularıylan baş etmeyi görürüz. kurulu düzenle baş etmektir. ruhsal liderliğinden, güçlü duygularını ve ortak misyonunu ,doğru düşünen vizyonu, sıra dışı olayları aşa bilmeyi, kırıtık anlarda doğru karar vere bilmeyi görürüz. sezgisel liderlik olark tanılanmaktır bu liderlikte herşeyi doğru bir karar verilerek kriz aşıla bilir bite bileceği bir anda doğru bir karar verilerek kriz aşıla bilir. sezgisel liderlikte amaç olarak ilahi Rıza gözetilir güçlü düyular bulunur , derin değerler ve doğru vizyon yer alır, gurubuyla uyumlu ortam misyon ve stratejik düşünce vardır sezgisel liderin doğru yönlendirme yapa bilmesi ve doğru karar vere bilmesi için kalbi sitikametinin düzgün olması gerkir.
Posted on: Thu, 18 Jul 2013 16:44:38 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015