Rreziku i ushqimeve të gatuara më shumë se ç’duhet Shpesh ne na kanë thënë se ushqimet e gatuara shumë janë më të mira për ne se sa ushqimet e pa gatuara shumë. Megjithëatë, studimet tregojnë se ushqimet e gatuara (të zjera ose të pjekura) më shumë se ç’duhen janë të rrezikshme për ne. Mënyra se si ne përgatisim dhe gatuajmë ushqimin, mund të përcaktojë nëse ne mund t’i marrim të gjitha vitaminat, mineralet, amino acidet, acidet e yndyrshme dhe sheqerërat e thjeshtë nga ky ushqim. Megjithëse të gjithë përbërësit mund të jenë në ushqim, nëse ushqimi nuk gatuhet ashtu siç duhet, ky ushqim nuk do të tretet dhe metabolizmi i trupit nuk do ta përpunojë ashtu si duhet. Përbërësit e ushqimit do të bëhen më pak të pranueshëm në trupin e njeriut. Vitaminat luajnë rol jetësor në trupin e njeriut. Ne nuk jemi në gjëndje t’i prodhojmë vetë ato, dhe marrja e tyre nëpërmjet ushqimit apo dietës që marrim, është thelbësore për trupin tonë që të funksionojë në mënyrë të balancuar. Vitaminat ndihmojnë trupin taë kthejnë ushqimin në energji dhe shëndet, pa të cilat trupi nuk mund të bëjë. Një studim i bërë nga departementi i ushqimit dhe zhvillimit Suedez tregon se ushqimet (me përbërje niseshteje, brumi) të skuqura dhe të pjekura shumë shkaktojnë formimin e acrylamide në këto ushqime. Acrylamide është një substance që shkakton kancerin tek kafshët. Edhe mishi i gatuar në temperaturë të larta përmban 20 lementë që njihen si heterocyclic amines (HCAs). Edhe HCAs njihen si shkaktarë të kancerit. Sa më shumë nxehtësi përdorim për të gatuar ushqimin, madje kur ai kthehet në ngjyrë kafe të errët, aq më shumë acrylamide ka në të. Shumë njerëz mendojnë se ushqimi duhet të gatuhet shumë (të zjehet apo piqet shumë) me qëllim që të shmangin infeksionet bakteriale. Kur ushqimi konsumohet me përbërje bakteriale është i rrezikshëm. Kjo ndodh kur feçet e kafshëve janë në përbërjen e ushqimit që hamë. Kjo ndodh kur ushqimi nuk përpunohet mirë, e me kujdes, dhe nuk pastrohet plotësisht para se ta hamë. Ne gjithashtu mund të marrim bakterie kur hamë ushqim të përgatitur nga njerëz që nuk i lajnë duart mirë pasi kanë qënë në banjë. Prandaj rekomandohet që ushqimi që hamë të gatuhet mirë por përsëri duhet të jemi të kujdesshëm në gatim dhe të evitojmë ndonjë infeksion nga ushqimi që nuk gatuhet mirë. Sipas qendrave të kontrollit të sëmundjeve, çdo vit, më shumë se 76 milion njerëz në SHBA sëmuren nga bakterie të dëmshme në ushqimet që konsumojnë, 300.000 shtrohen në spital dhe 5 mijë vdesin. Këto bakterie janë më shumë të dëmshme për fëmijët, për gratë shtatzëna, për pleqtë dhe për ata persona që sistemi i imunitetit të të cilëve është më i dobët se ai normal. Qendra për kontrollin dhe parandalimin e sëmundjeve gjithashtu ka paralajmëruar që shkencëtarët kanë vlerësuar se rreziku mesatar i kancerit i shkaktuar për shkak të ekspozimit ndaj heterocyclic amine varion 1 person në çdo 10,0000 përsona dhe 1 në 50 persona për ata që konsumojnë shumë mish (muskuj) të pjekur shumë, veçanërisht mishi i pulës i pjekur në zgarë me flakë. Kur ushqimi gatuhet shumë (piqet apo zjehet), struktura përbërëse e ushqimit prishet. Kjo bën që ushqimi të tretet me vështirësi. P.sh. kur proteinat gatuhen shumë (p.sh. mishi), ato bëhen më të forta dhe qëndrojnë për një kohë të gjatë në stomak dhe shkaktojnë që sistemi tretës të punojë më fort për të zbërthyer e tretur substancat e patretshme. Ushqimiqë nuk tretet mirë, prishet (kalbet) dhe kthehet në bakterie të dëmshmë në stomak. Intoksikimet bëhen shkaku i sëmundjeve kronike si p.sh. shqetësime në stomak, rritjen e mykut (kandida) , dhe acarimeve/irritimeve të tjera gastro-intestinale, si uth/djegje e stomakut, etj. Ёshtë detyra e mëlçisë që të neutralizojë toksinat, t’i detoksikojë ato, por mëlçija mund të mbingarkohet dhe bëhet e pamundur të realizojë punën e saj. Në këtë rast mëlçia ndodhet para një presioni të panevojshëm për të detoksikuar toksinat e prodhuara nga ushqimet e patretura e të prishura. Në rrjedhën e gjakut, ushqimi i patretur apo pjesërisht i tretur (në formën e makromolekulave), është në copëza të mëdha për t’u futur në qelizë dhe për të funksionuar. Ushqimi i patretur apo gjysëm i tretur lëviz nëpër gjak duke shkaktuar dëmtime në trup. Alergjitë nga ushqimi shkaktohen, nga reagimi i sistemit imunizues ndaj këtyre makro-molekulave që rezultojnë në sy që lotojnë , gërvishtje të fytit, në kruarje të syve, sinozit, dhe teshtima, këto janë disa nga simptomat më të përgjithshme të alergjisë nga ushqimi. Ato gjithashtu mund të arrijnë deri në tru dhe të shkaktojnë dhimbje koke, inat, zemërim, lodhje, skizofreni dhe djersitje. Këto makro-molekula mund të shkojnë edhe në lëkurë dhe të shkaktojnë akne, edema, kruarje dhe skuqje. Këto makro-molekula mund të hyjnë kudo sidomos në pjesët e buta në trup dhe shkaktojnë probleme, apo stërmundim, kudo ku një person ka një pike më të dobët në trup. Në një punë kërkimore studjuesit kanë gjetur se ata që konsumojnë mish viçi ose lope të gatuar shumë ose mesatarisht mirë kanë tre herë më shumë rrezik të kancerit në stomak se sa ata që e hanë mishin e viçit apo të lopës të gatuar pak. Studime të tjera kanë treguar se një rrezik tjetër për zhvillimin e kancerit në pankreas, kancerit të gjirit apo kancerit kolorektal është edhe marrja e ushqimeve, sidomos të mishit të pjekur, shumë, të skuqur ose të bërë në barbekju (zgarë). Ka të dhëna që tregojnë se ushqimet e gatuara mbi 45 gradë celcius, janë më të vështira për t’u tretur. Ushqimet e kësaj kategorie përfshijnë ushqime të skuqura, ushqime të gatuara në tenxhere me presion, ushqime të gatuara në barbekju (në zgarë) dhe shumica e ushqimeve të përpunuara. Ky shqetësim shkakton që ushqimi i patretur të futet në gjak dhe të kemi gjithë pasojat e mundshme. Duket se mënyra më e mire për të gatuar ushqimin është ta gatuash atë sa më pak. Mënyra më e mire është të gatuash me avull, të pjekësh, të zjesh e të përdorësh një sobë gatimi të avashtë me gradacion të ulët. Hani sa më pak të jetë e mundur ushqime të përpunuara shumë ose të gatuara më shumë seç duhet. Zarzavatet (bizelet, brokoli, kunguj, spinaqi, specat, kerpurdhat, patatet, karrotat, bishtajat, etj) shpesh gatuhen deri sa të squllen fare, gjë që është gabim, sepse të gjithë përbërësit e tyre ushqyes humbasin. Zarzavatet gatuajini me avull ose piqen pak. Orizi dhe fasulet shpesh gatuhen, zjehen deri sa të squllen fare. Në se do të përdorni fasule të konservuara (në kavanoz apo kanaçe) kujdes se ato mund të jenë konservuar në lëng dhe shumica e fasuleve të konservuara janë të gatuara, të gatshme për t’u servirur. E vetmja gjë që duhet të bëni, duhet t’i ngrohni ato. Në se do të përdorni fasule të thata, bëni kujdes për zbutjen e kokrrës së fasules, sepse jo të gjitha fasulet duhet të futen në ujë përpara se të gatuhen, por duhet vetëm të shpërlahen. Përdorni termometër ushqimi për t’u siguruar për temperaturën e duhur që ju duhet për të gatuar mishin apo pulën. Gatuajeni midhjen deri sa të hapet guaska dhe mishi i midhjes është i gatuar plotësisht. Kur gatuani peshk, kujdes gatuajeni atë deri sa mishi i peshkut të jetë i errët dhe kapet kollaj me pirun. Nxeheni hot dog/salçicen dhe mishin me avull të nxehtë ose 74 gradë celcius, përpara se ta servirni sidomos për ato që janë shtatzëna, për ato që kanë imunitet të dobët, për të vegjëlit dhe për pleqtë. Vezët t’i zieni ose t’i skuqni deri sa të mpikset e verdha dhe e bardha e vezës. Të gjesh balancën e domosdoshme (homeostasis) është çelësi i shëndetit. Sa më e qëndrueshme të jetë balanca, trupi është i shëndetshëm. Kur trupi e humbet balancën e duhur, shpesh trupi kalon në procesin e degjenerimit në sëmundje. Ushqimet që mbajnë trupin në balancën e duhur janë ushqimet natyrale, të freskta, pa kimikate dhe organike.
Posted on: Sat, 31 Aug 2013 18:45:25 +0000