Tuz Nedir? Tuzların Özellikleri ve Kullanım Alanları Tuz Nedir? Kimyada, bir asit ile baz arasında gerçekleÅŸen kimyasal tepkime sonucunda suyÂla birlikte oluÅŸan maddeye tuz denir. BirbirinÂden farklı yüzlerce tuz türü vardır. Ama günlük konuÅŸma dilinde tuz denince bilinen sofra tuzu kastedilir; sofra tuzunun kimyasal bileÅŸimi sodyum klorürdür. Tuzların Hazırlanması Tuzların oluÅŸum tepkimesi bir denklem biçiÂminde yazılabilir: asit+baz * tuz+su Kimyada, herhangi bir asitle tepkimeye girdiÄŸinde o asidi nötrleÅŸtirerek, yani onun asit özelliklerini ortadan kaldırarak, tuz ve su oluÅŸumuna yol açan maddeye baz denir. Bazlar genellikle metal oksitleri ya da hidroksitleridir; tuz oluÅŸumu sırasında bazdaki metal, asitteki hidrojenin yerini alır. Tuzlar oluÅŸtukları aside göre adandırılır. Buna göre, hidroklorik asidin nötrleÅŸtirilmesi (yansızlaÅŸtırılması) sonucu ortaya çıkan tuzlara klorürler; nitrik asitten oluÅŸanÂlara nitratlar; sülfürik asitten oluÅŸanlara sülÂfatlar; karbonik asitten oluÅŸanlara karbonatÂlar denir. Bu örnekler daha da çoÄŸaltılabilir. Tuzların Özellikleri ve Kullanım Alanları Tuzların çoÄŸu artı ya da eksi yüklü atomlarÂdan ya da iyon denen atom gruplarından oluÅŸur; artı yüklü iyonlar (katÂyonlar) metalden, eksi yüklü iyonlar (anyonÂlar) ise asitten gelir. Katı haldeki bir tuzun iyonları, belirli bir yerleÅŸim düzeni içinde bir araya gelerek bir kristal oluÅŸtururlar. KristaÂlin biçimi tuzdan tuza deÄŸiÅŸir; örneÄŸin, sodÂyum klorür kristalleri her zaman küp biçimindedir. Tuzların çoÄŸunun kristali hidratlı halÂdedir, yani kristal yapısına belirli oranda su baÄŸlanmıştır. Bu kristalleÅŸme suyu tuzun ısıtılÂması yoluyla ayrılabilir ve böylece susuz bir yapı elde edilir. Çok bilinen bir örnek, su katıldığı zaman mavi bir çözelti oluÅŸturan beyaz, susuz bakır sülfat tozudur. Bu mavi çözelti buharlaÅŸtırıldığında hidratlı mavi bakır sülfat kristalleri elde edilebilir. Tuzların çoÄŸu suda çözünerek (eriyerek) bir çözelti oluÅŸturur. Ama bazı tuzlar suda çözünemez; iki çözelti arasındaki bir tepkime sonucu oluÅŸan bu tür bir tuz dibe çökerek ayrılır ve bir çökelti (katı madde) oluÅŸturur Tuzlar iyonlardan oluÅŸÂtuÄŸundan, suda çözündükleri zaman elektriÄŸi iletebilirler; bu tür bir çözeltiye elektrolit denir. Birçok kayaçta tuz bulunur; bu kayaçlardan bazıları, örneÄŸin kireçtaşı, büyük ölçüde kalsiyum karbonat tuzundan oluÅŸmuÅŸtur. HaÂvadaki karbon dioksidin çok az miktarı suda çözünerek seyreltik bir asit oluÅŸturur; bu asit de kayaç tuzlarının birçoÄŸunu çözer. Bu nedenle ırmaklar, göller, özellikle de denizler ve okyanuslar büyük miktarlarda çözünmüş tuz içerirler ve en geniÅŸ doÄŸal tuz çökelleri kurumuÅŸ su yataklarında bulunur. EÄŸer doÄŸada tuzlar olmasaydı, bazı bitkiler ve hayvanlar da olmazdı. Ayrıca tuzun evlerÂde, tıpta ve sanayide önemli kullanım alanları vardır.
Posted on: Thu, 14 Nov 2013 22:02:11 +0000
Recently Viewed Topics
© 2015