Wyzwania polskiej gospodarki wobec globalizacji Globalizacja współczesnej gospodarki jest faktem, który dzieje się, praktycznie na naszych oczach i każdego dnia tworzy nowe wyzwania. Proces ten w ciągu kilku ostatnich lat gwałtownie przyspieszył, wywołując różne skutki gospodarcze, zarówno korzystne, jak i negatywne dla wszystkich krajów, w tym również dla Polski. Postępuje integracja gospodarcza na szczeblu regionalnym jak i ogólnoświatowym, czego rezultatem staje się ciągłe poszerzanie się zasięgu rynków dóbr, usług, informacji i pracy. Rynek światowy przestaje być sumą rynków narodowych, podążając w kierunku globalnego rynku poszczególnych produktów. Procesy globalizacyjne zwiększają rolę obrotów wewnątrz poszczególnych zintegrowanych układów gospodarczych znacznie silniej niż pomiędzy nimi. W konsekwencji tego polskie relacje handlowe i kapitałowe będą koncentrować się przede wszystkim w obrębie Unii Europejskiej. Nie oznacza to, że inne rynki nie będą dla polskiej gospodarki istotne, ponieważ rośnie presja konkurencyjna ze strony gospodarek wschodzących (Chin, Indii, Brazylii) i tym wyzwaniom Polska również musi umieć stawić czoła. Zwiększające się współzależności międzynarodowe we współczesnym świecie powodują, iż kondycja gospodarek narodowych w coraz większym stopniu jest zależna od czynników zewnętrznych, przede wszystkim koniunktury gospodarczej u najważniejszych partnerów handlowych, wymiany handlowej czy cen surowców. Niemniej wewnętrzna stabilność makroekonomiczna państwa oraz zdrowa i silna gospodarka są kluczowymi elementami konkurencyjności danej gospodarki i jej koniunktury. Dostrzegając zarówno zalety, jak i wady nieuchronnego procesu globalizacji należy podjąć niezbędne działania zmierzające do odpowiedniego przystosowania gospodarki do zmieniających się uwarunkowań. Do najważniejszych działań w tym zakresie należą: 1. STABILNE WARUNKI MAKROEKONOMICZNE Należy dążyć do uzyskania stabilnych warunków makroekonomicznych oraz wysokiego wzrostu gospodarczego. Tylko w sprzyjającym otoczeniu makroekonomicznym możliwe jest wdrażanie niezbędnych reform strukturalnych, a tym samym uzyskanie wyższego potencjalnego wzrostu gospodarki. Są to działania wzajemnie się uzupełniające. Stabilność makro wespół ze zdrowymi finansami publicznymi stymuluje prawidłowe funkcjonowanie rynku finansowego i pozwala utrzymywać stopy procentowe na niskim poziomie, wspierając tym samym – poprzez ułatwiony dostęp do taniego kapitału – procesy inwestycyjne. To z kolei umożliwia prawidłową modernizacje i restrukturyzację gospodarki, dodatkowy napływ kapitału i inwestycji zagranicznych. 2. STYMULOWANIE PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Kluczowe stają się działania dotyczące doskonalenia otoczenia regulacyjnego i poprawy instytucjonalnego otoczenia biznesu, tak aby zapewnione zostały stabilne i sprzyjające rozwojowi warunki funkcjonowania przedsiębiorców. Muszą one mieć charakter kompleksowy, a więc obejmować zarówno działania legislacyjne (deregulacyjne) wprowadzające konkretne ułatwienia i uproszczenia w aktach prawnych regulujących warunki działalności gospodarczej w Polsce, jak również działania zmierzające do poprawy samego systemu tworzenia prawa, w tym na rzecz dialogu z przedsiębiorcami w tym procesie. Notujemy systematyczną poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Świadczy o tym wyraźna poprawa pozycji Polski w międzynarodowych rankingach gospodarczych. Niemniej polski system instytucjonalno-prawny w dalszym ciągu wymaga zmian, tak aby optymalnie wspierał rozwój przedsiębiorczości. Wciąż wiele aktów prawnych nakłada znaczną ilość obciążeń administracyjnych na działające już przedsiębiorstwa, uniemożliwiając im skuteczną konkurencję na rynku krajowym, europejskim, a także w niektórych wypadkach na rynku globalnym. Istotnym wyzwaniem jest sprawne reagowanie na zmiany w otoczeniu makroekonomicznym, w szczególności na globalne spowolnienie gospodarcze, nie tracąc jednak z oczu celów długookresowych. Odpowiedzią na te wyzwania są m.in. ustawy deregulacyjne, przygotowywane w ostatnich latach z inicjatywy MG. Działania legislacyjne koncentrują się wokół trzech filarów: - Poprawa płynności finansowej przedsiębiorstw – co jest szczególnie istotne w aktualnej sytuacji utrzymującego się spowolnienia gospodarczego; - Ograniczenie obowiązków informacyjnych; - Społeczna odpowiedzialność biznesu oraz sprawna administracja. Pomimo kolejnych inicjatyw legislacyjnych doskonalących system prawny w Polsce, problematyczny pozostaje sposób jego stanowienia. Dlatego też MG zainicjowało program „Lepsze Regulacje 2015”. W celu ograniczenia problemu opóźnione płatności od kontrahentów, w ostatnich miesiącach wdrożone zostały konkretne rozwiązania w ramach inicjatyw legislacyjnych MG - zwiększenia dyscypliny płatniczej oraz bezpieczeństwa i rzetelności obrotu gospodarczego. MG pracuje nad koncepcją upowszechniania mediacji w sporach pomiędzy przedsiębiorcami (sieć Centrów Arbitrażu i Mediacji). Dialog i rozwiązanie konfliktu na drodze mediacji zwiększa szanse utrzymania relacji biznesowych między partnerami. 3. POPRAWA KONKURENCYJNOŚCI PRZEMYSŁU I ZMIANA STRUKTURY PRODUKCJI Przemysł to sektor, w którym produktywność rośnie najszybciej. Silna konkurencja międzynarodowa wymusza efektywność, jednocześnie ma to swoje konsekwencje dla wynagrodzenia czynników produkcji. Bez silnego, konkurencyjnego, innowacyjnego przemysłu nie można oczekiwać wzrostu płac, podstawowego czynnika wpływającego na poprawę dobrobytu społecznego. Nowe podejście do polityki przemysłowej będzie uwzględniać działania służące pobudzeniu inwestycji (tj. regulacje, otwarcie rynku wewnętrznego i międzynarodowego, dostęp do finansowania oraz dostosowanie kadr), jak również skutecznie rozwiązywać konkretne problemy poszczególnych sektorów przemysłu, w tym także kwestie legislacyjne. Konieczne są skuteczne, krótko- i średnioterminowe działania w tym zakresie, które powinny zostać podjęte po ponownej, gruntownej analizie strategicznych celów przyjętych w ostatnich latach i ocenie ich wpływu na konkurencyjność przemysłu UE. Działania takie mają na celu wpisanie się w ideę reindustralizacji i właściwe wykorzystanie zasobów lokalnych. To podejście zagwarantuje poprawę konkurencyjności przemysłu i usług, dążąc jednocześnie do maksymalizacji korzyści z globalizacji i tworząc gospodarkę przyjazną środowisku. Czynnik, który może znacząco wpłynąć na produktywność przemysłu i całej gospodarki oraz decydować w głównej mierze o jej konkurencyjności jest związany ze zmianami w sektorze energetycznym. Nowe źródła energii, regulacje środowiskowe, mogą znacząco wpłynąć na konkurencyjność wielu działów, oddziałując na ich koszty. Przyjmując założenie, iż nie będą podejmowane działania ochronne rynków oraz inne retorsje. Jako przykład można wskazać odrodzenie przemysłu w USA, w znacznej mierze związane z korzyściami wynikającymi z kosztu surowców energetycznych. Kolejnym czynnikiem, właściwie specyficznym dla naszego kraju, to konieczność rozwoju nowoczesnej infrastruktury. W szczególności transportowej, ale także tej związanej z transportem surowców, towarów. Korzyści, związane z ograniczeniem kosztu działalności, powinny zdecydowanie wpłynąć na konkurencyjność firm. Wreszcie czynnik związany z podtrzymaniem wzrostu produktywności, innowacjami. Stymulowanie wzrostu innowacyjności to jeden z głównych obszarów działania MG. Wytwarzanie innowacyjnych produktów, innowacje w tworzeniu już rozwiniętych technologii, będą niezbędne celem uniknięcia pułapki średniego dochodu. Prowzrostowe podejście wymaga inwestycji, które umożliwiłyby wzrost produktywności w gospodarce. Możliwe to jest dzięki postępowi technologicznemu, który z kolei zależny jest od kapitału ludzkiego (edukacja, B+R, innowacyjność). Ścieżka innowacyjności oraz rozwój oparty na wiedzy, zwłaszcza wobec wyczerpywania się tradycyjnych źródeł wzrostu gospodarczego, są szansą na dynamiczny wzrost polskiej gospodarki. W związku z tym konieczne jest prowadzenie działań wspierających wzrost innowacyjności, w tym wzrost nakładów na B+R, szczególnie prywatnych, które obecnie są jednymi z niższych w UE. Podniesienie wskaźnika w zakresie nakładów na B+R możliwe będzie dzięki wspieraniu prowadzenia badań przez podmioty prywatne i jednostki naukowe, przede wszystkim poprzez realizację programów naukowo-badawczych w zakresie badań podstawowych czy stosowanych. W budowie gospodarki opartej na wiedzy kluczowym zadaniem jest zwiększenie powiązań pomiędzy sektorem nauki a przedsiębiorcami. 4. WMOCNIENIE KAPITAŁU SPOŁECZNEGO Ważnym czynnikiem decydującym o potencjale innowacyjnym danej gospodarki jest kapitał ludzki, a nawet szerzej – kapitał społeczny. W związku z tym równolegle do tzw. „twardych projektów” konieczne jest prowadzenie działań, mających na celu poprawę jakości kształcenia (zwłaszcza na poziomie wyższym), wspierających podnoszenie kwalifikacji polskich kadr sfery B+R, w tym także pracowników przedsiębiorstw zajmujących się działalnością B+R w przedsiębiorstwie oraz inicjowanie współpracy pomiędzy różnymi środowiskami zaangażowanymi w tę sferę działalności. To z kolei zagwarantuje nam rozwój w obszarze pracy, który wciąż pozostaje wyzwaniem dla polskiej gospodarki, a to właśnie ta sfera zagwarantuje stabilizację konsumpcji w krótkim okresie i rozwój całej gospodarki w długiej perspektywie. W Polsce nadal istotnym wyzwaniem pozostaje zwiększenie wskaźnika zatrudnienia. Drugim głównym zadaniem pozostaje powstrzymanie wzrostu bezrobocia, które jest m.in. wynikiem niekorzystnej sytuacji makroekonomicznej w Polsce i Europie. Kluczowe jest aktywizowanie grup społecznych, które do tej pory w niewystarczającym stopniu były obecne na rynku pracy, w szczególności młodzieży, osób powyżej 50 roku życia i osób niepełnosprawnych. W przypadku młodych - z jednej strony niezbędne są działania mające na celu wsparcie w podjęciu pierwszej pracy, z drugiej – zwiększanie kompetencji i kwalifikacji zdobywanych w ramach systemu kształcenia i szkolenia, tak by odpowiadały potrzebom pracodawców w zakresie umiejętności. Niezbędne jest wzmocnienie praktycznych aspektów kształcenia i dostosowanie kierunków studiów do potrzeb rynku pracy oraz stworzenie nowoczesnych programów kształcenia odpowiadających na wyzwania innowacyjnej gospodarki. Kontynuowane będą też działania wpływające na wzrost zdolności do zatrudnienia wśród osób w wieku przedemerytalnym i okołoemerytalnym, tak aby umożliwić im sprawne funkcjonowanie na rynku pracy, co przyczyni się do podwyższenia efektywnego wieku dezaktywizacji zawodowej.
Posted on: Sat, 30 Nov 2013 19:08:13 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015