İİV –insanın immunçatışmazlığı virusudur. İİV insanı müxtəlif infeksiyalardan və bədxassəli şişlərdən qoruyan immun sisteminə təsir göstərir. İİV immun sisteminin müəyyən (CD4 adlanan) hüceyrələrini zədələyir. CD4 hüceyrələrinin qanda miqdarının azalması immun sisteminin zədələnmə dərəcəsi və xəstəliyin mərhələsi haqqında məlumat verir. İİV-infeksiyası ləng gedən infeksiyalarına aiddir. İİV-ə yoluxmadan sonra ilk illər ərzində insanın immun sistemi virusa qarşı müqavimət göstərə bilir. Yoluxma anından, spesifik kliniki əlamətlarin birüzə verilməsinə qədər olan dövr bir neçə il (orta hesabla 6-10 il) davam edə bilər. İİV-lə yaşayan bəzi insanlarda, klinik əlamətlər hətta 20 və daha çox il aşkar olunmur. Xəstəliyin gedişi bir çox amillərdən: orqanizmin ümumi vəziyyatindən, müvafiq olaraq - immun sisteminin vəziyyətindən, həyat tərzindən, zərərli vərdişlərin olub-olmamasından və ümumiyyətlə insanın öz həyatına və diaqnozuna münasibətindən asılıdır. Zaman keçdikçə virusun və orqanizmin mübarizəsi immun sistemin zəiflənməsinə gətirib çıxarır və opportunistik adlanan bir çox infeksiyalara (vərəm, pnevmosist pnevmoniya və s.) və bədxassəli şişlərə (sarkoma Kapoşi, limfomalar) qarşı insanın həssasığı artır. AİDS/QİÇS - Qazanılmış İmmunçatışmazlığı Sindromudur. QİÇS diaqnozu İİV- müsbət insana o zaman qoyulur ki, onda CD4 hüceyrələrinin miqdarı o səviyyəyə qədər azalır ki, xəstəliyin kliniki əlamətlari opportunistik infeksiyalar yaxud onkoloji xəstəliklər şəklində aşkar olunur. İİV-in ötürülmə yolları Yoluxma üçün kifayyət miqdarda İİV orqanizmin 4 (dörd) mayesində olur: qan, sperma, vaqinal maye və ana südü. Virus ətraf mühitin amillərinə qarşı davamsızdır və onların təsiri altında tez bir zamanda məhv olur. Tüpürcək, tər, göz yaşı, sidikdən praktiki olaraq İİV ilə yoluxdurma mümkün deyil, çünki bu mayelərdə virusun miqdarı yoluxma üçün kifayyət qədər deyil. İİV-in əsas ötürülmə yolları: Parenteral: İİV-ə yoluxmuş qanın və onun komponentlərinin köçürülməsi, yaxud orqanların və toxumaların transplantasiyası zamanı; Inyeksiya, yaxud tatuaj və pirsinq zamanı qeyri-steril ləvazimatlardan (iynə, şpris və s.) istifadə etməklə; qan qalıqları olan alət ilə (məsələn, skalpel, üz qırxan ülgüc, qayçı, diş fırçası və s.) dərinin və selikli qişalarının zədələnməsi zamanı. Cinsi yolla qorunmamış (prezervativsiz) nüfuz edən hər bir cinsi əlaqə (vaqinal, anal, oral) zamanı; Ən yüksək yoluxma təhlükəsi qorunmamış anal cinsi əlaqə zamanı qeyd olunur, qorunmamış oral cinsi əlaqə zamanı yoluxma təhlükəsi azdır; İİV-in kişidən qadına ötürülmə təhlükəsi 4 dəfə qadından kişiyə ötürülmə təhlükəsindən çoxdur; Əgər insan diqər cinsi yolla yoluxan infeksiyasına yoluxubsa,onun İİV-ə yoluxma ehtimalı artır. Anadan uşaqa hamiləlik dövründə; doğuş vaxtı; döşlə əmizdirmə zamanı. İİV ötürülmür məişət yolu ilə (ümumi qab-qacaq, dəsmal, yataq dəstləri vasitəsi ilə, ümumi tualet və vanna otaqlarından istifadə etdikdə və s.) öpüşəndə və qucaqlaşanda; nüfuz etməyən cinsi əlaqə zamanı Müalicə Hazırda HİV-infeksiyasının inkişafını ləngidən və uzun müddət ərzində QİÇS mərhələsini geri çəkən dərman preparatları mövcuddur. Opportunistik xəstəliklərin profilaktikası və müalicə üçün də dərmanlar var. Adətən, yoluxmadan sonra ilk bir neçə il ərzində insanın spesifik müalicəyə ehtiyacı olmur. İmmunitet zəiflədikdə və bununla əlaqədar orqanizmin müxtəlif infeksiyalara qarşı davam gətirmək qabiliyyəti itdikdə spesifik terapiya təyin olunur. Təəssüf ki, HİV-ineksiyasını tam sağaldan dərmanlar hələ yoxdur, lakin müasir təbabətdə belə preparatların yaradılması üçün gərgin tədqiqatlar aparılır. HİV-infeksiyasının müalicəsi üçün “antiretrovirus - ARV” adlanan və insanın immunçatışmazlığı virusunun çoxalmasının qarşısını alan spesifik virusəleyhinə preparatlar istifadə olunur. Bu preparatlar HİV reseptorlarını və fermentlərini blokada edərək, virusun çoxalmasına mane olurlar. ARV-preparatları ilə müalicəyə “antiretrovirus terapiyası” (ARV-terapiya) deyilir. ARV-terapiya HİV-infeksiyasından tam sağalmanı təmin etməsə də, virusun kəskin surətdə azalmasına səbəb olur. Müxtəlif ARV-preparatlar virusun müxtəlif çoxalma mərhələlərinə təsir edirlər. Təsir mexanizmindən asılı olaraq antiretrovirus preparatları bir neçə sinfə bölünürlər: əks transkriptazanın inhibitorları (nukleozid inhibitorları –ƏTNİ və qeyri-nukleozid, (yaxud nukleotid inhibitorları -ƏTQNİ), proteaza inhibitorları (Pİ) və qovuşma inhibitorları. ”İnhibitor” sözünün mənası “ləngidən”,”dayandıran” deməkdir. Müxtəlif antiretrovirus preparatlarının klinik sınağı göstərmişdir ki, bir neçə ARV preparatlarla kombinə olumuş terapiya monoterapiyaya nisbətən daha effektlidir. Buna görə də, adətən, müxtəlif sinifdən olan bir necə antiretrovirus preparat eyni zamanda tətbiq olunur. Bu zaman həmçinin müalicəyə qarşı rezistentliyin (davamlılığın) inkişaf labüdlüyü azalır. Çox vaxt iki ƏTNİ və bir ƏTQNİ və ya iki ƏTNİ və bir Pİ kombinasiyasınadan istifadə olunur. Bəzi hallarda üç ƏTNİ kombinasiyası da mümkündür. Adətən, spesifik terapiya xəstəliyin klinik əlamətləri və ya müvafiq immun status (CD4+ hüceyrələrin sayının qanın 1 millilitrində 350-dən az olması) və yüksək virus yükü (qanın 1 millilitrində 100000 kopiyadan artıq) olduqda tətbiq edilir. ARVT yalnız mütəxəssisin təyini, həkimin nəzarəti altında protokol və göstərişlərə ciddi əməl olunmaqla aparılmalıdır. Dərmanların qəbul rejiminin pozulması bu preparatlara qarşı resistentliyin yaranmasına və onların təsirinin dayanmasına gətirib çıxara bilər. Bundan əlavə, ARV preparatların qəbulu zamanı yanaşı effeklər müşahidə oluna bilər. Dəmanların düzgün kombinasiyası həkim tərəfindən seçilməlidir. Preparatların təsirinin nəticəsində müalicənin ilk aylarında virus yükü kəskin surətdə azalır, hətta müəyyən edilməyən miqdara qədər. Uzun müddətli və düzgün aparılan müalicə zamanı immun status göstəriciləri yaxşılaşır və CD4+limfositlərin sayı artır. HİV-lə yaşayan insanlar müntəzəm olaraq mütəxəssis müayinəsindən keçməlidirlər. Bununla oppotunistik infeksiyaların profilaktika və müalicəsının vaxtında aparılmasına, ehtiyac olarsa, ARV-terapiyanın başlanmasına imkan yaranır. Müayinələrin dövrülüyü ÜST tövsiyyələrinə əsasən pasiyentin səhhətindən asılı olaraq həkim tərəfindən müəyyən edilir. Profilaktika HİV-infeksiyasının profilaktikası onunla mübarizədə ən vacib vasitədir. Bütün dünyada alimlər HİV-ə qarşı vaksinin hazırlanması istiqamətində çalışırlar. Bəzi ümidverici nəticələrə baxmayaraq, vaksinin kəşfi haqqında danışmaq hələ tezdir. Bununla əlaqədar olaraq AİDS-in profilaktikası hər bir insanın şəxsi işi olmalıdır. HİV-infeksiyasının profilaktikasının ən vacib istiqaməti HİV-in vertikal ötürülməsinin profilaktikasıdır. Buraya HİV-infeksiyalı qadınların hamiləlik zamanı uşağın infeksiyalaşma riskini azalmasına yönəlmiş profilaktik müalicəsi, qeysəriyə kəsiyi vasitəsi ilə doğuşlar, HİV-infeksiyalı anadan doğulmuş uşağın süniqidalandırılması aiddir. Uşaqların infeksiyalaşmasının profilaktikasına hamilə qadınların, həmçinin nigaha daxil olanarın və ya dünyaya uşaq gətirməyə hazırlaşanların HİV-ə könüllü testləşdirilməsini aid etmək olar. Cinsi yolla yoluxmanın profilaktikası xüsusilə vacibdir. Buraya qənclərlə maarifləndirmə işi aiddir ki, bu zaman onlara AİDS və cinsi yolla ötürülən digər infeksiyalardan müdafiə olunmaq üçün prezervativdən istifadənin vacibliyi açıqlanır, eləcə də, HİV-in ötürülməsi yolları və yoluxmadan necə qorunmaq imkanları barədə dəyərli məlumatlar verilir. HİV-in qanla otürülməsinin profilaktikasına gəldikdə, xüsusən üzərində qan izləri qala bilən tualet əşyalarından (ülgüç, manikür qayçıları və.s) istifadə zamanı gigiyena qaydalarına əməl edilməsi, tibbi alətlərinin mütləq sterilləşdirilməsi, eləcə də donor qanının HİV-ə yoxlanılması vacibdir. HİV-in qanla ötürülməsinin profilaktikasında inyeksion narkotik istifadəçiləri arasında HİV-infeksiyasının profilaktikası xüsusi yer tutur, çünki onların yoluxması qeyri-steril alətlə narkotikin yeridilməsi zamanı baş verir. Bütün bu profilaktik tədbirlər sağlam həyat tərzinin təbliği, narkotiklərdən və şoxsaylı təsadüfi cinsi əlaqəlırdən imtina, daimi partnyora qayğı ilə müşahidə olunmalıdır. HİV-infeksiyasının profilaktikasında mətbuatda, radio və televiziyada aparılan “sosial reklam” vacib yer tutur. HİV-ə yoluxmadan qaçmaq, yoluxmuş insanı müalicə etməkdən qat-qat asandır. Mənbə: aids.az ВИЧ Что это такое? ВИЧ-инфекция — это медленно прогрессирующее вирусное заболевание иммунной системы, приводящее к ослаблению иммунной защиты от опухолей и инфекций. Стадия ВИЧ-инфекции, при которой из-за снижения иммунитета у человека появляются вторичные инфекционные или опухолевые заболевания, называется синдромом приобретенного иммунодефицита (СПИД). Первые сообщения о ВИЧ-инфекции и СПИДе появились в начале 80-х годов ХХ века. Сейчас эти названия известны даже ребенку. Такая всемирная информационная кампания стала следствием того, что болезнь распространяется в геометрической прогрессии, лекарство от нее до сих пор не найдено, и единственный способ сдержать ее распространение — научить людей избегать заражения смертельным вирусом. К настоящему времени известно, что этот вирус родом из Западной Африки, определена его природа и структура, исследованы пути передачи и жизнеспособность вируса, однако пока все это так и не привело к созданию по-настоящему эффективного лекарства. Статистика распространения ВИЧ-инфекции ужасает — на данный момент в мире уже более 50 млн. человек инфицированы ВИЧ или больны СПИДом. Симптомы этого заболевания были впервые зарегистрированы в 1978 г. у нескольких пациентов в США и Швеции (у мужчин-гомосексуалов), а также в Танзании и на Гаити (у гетеросексуалов обоего пола). А в 1983 г. Люк Монтанье из Института Пастера (Франция) открыл вирус иммунодефицита человека (ВИЧ), который является причиной ВИЧ-инфекции. Отчего это бывает? Существует несколько путей заражения ВИЧ-инфекцией: незащищенный (без презерватива) половой акт (70-80 процентов); совместное использование шприцев, игл и другого инъекционного инструментария (5-10 процентов); переливание зараженной крови (5-10 процентов); передача вируса от ВИЧ-позитивной матери ребенку — во время беременности, родов и при кормлении грудью (5-10 процентов); использование нестерильного инструментария для татуировок и пирсинга; использование чужих бритвенных принадлежностей, зубных щеток с видимыми остатками крови (крайне редко). ВИЧ передается через кровь, сперму, влагалищные выделения и материнское молоко, при этом не существует опасности заражения через другие биологические материалы (такие как слюна, пот, слезы, моча и фекалии). Происходит это потому, что для заражения необходима некая минимальная концентрация вируса. Так, необходимое для заражения количество вируса содержится в капле крови, которая умещается на конце швейной иглы, а объем слюны, в котором будет содержаться такое же количество вируса, составит 4 литра. Что происходит? Как известно, вирусы не способны размножаться самостоятельно. Для воспроизведения им требуется живая клетка, в которую они встраивают свою генетическую информацию. После этого клетка начинает работать как «фабрика» по производству вирусов. В конце концов, истощившись, она погибает. Так вот, для своего размножения ВИЧ использует определенные клетки нашей иммунной системы (разновидность Т-лимфоцитов под названием хелперы). Именно это и объясняет столь высокую опасность ВИЧ — он поражает нашу защитную систему, заставляя ее работать на свое воспроизводство. Иммунитет ослабевает постепенно. Человек, живущий с ВИЧ, может выглядеть и чувствовать себя хорошо на протяжении многих лет и даже не знать, что он инфицирован. Однако вирус разрушает все больше клеток иммунной системы. Когда количество клеток снижается ниже критического уровня, человек становится уязвим для болезней, в том числе тех, к которым человек с нормальным иммунитетом невосприимчив. Диагноз СПИД обычно ставится спустя несколько лет после заражения ВИЧ, когда у человека развиваются одно или несколько серьезных заболеваний. Например, ранние признаки прогрессирования ВИЧ-инфекции, то есть усугубления иммунодефицита, включают: кандидоз (молочницу) полости рта и ЖКТ продолжительное повышение температуры тела ночную потливость понос похудание частые острые респираторные инфекции опоясывающий лишай (герпес) и др. Диагноз Период после заражения и до появления антител к ВИЧ в крови называется «периодом окна». Он длится 25 дней-3 месяца после заражения. После этого при помощи иммунофлюоресцентного анализа крови на ВИЧ-инфекцию, можно выявить антитела к вирусу. Анализ крови на ВИЧ можно сделать в любой больнице, в том числе и анонимно. При обнаружении в крови антител к ВИЧ результат обследования расценивается как положительный. Однако, это еще не окончательный ответ, поскольку полученный результат обязательно перепроверяется еще одним подтверждающим тестом. Только после получения повторного положительного результата врач сообщает человеку о наличии у него ВИЧ-инфекции. При этом результат обследования сообщается врачом обратившемуся человеку лично, и информация эта является строго конфиденциальной. По результатам анализа можно проконсультироваться с врачом-иммунологом или венерологом, который при необходимости назначит лечение. Лечение Лекарственные препараты, применяемые для лечения ВИЧ-инфекции не убивают вирус, а лишь блокируют его, нарушая процесс размножения ВИЧ и подавляя его активность. Снижение активности ВИЧ приводит к увеличению числа иммунных клеток. Одновременный прием трех или четырех лекарственных препаратов называют высокоэффективной антиретровирусной терапией, потому, что в результате такого лечения удается уменьшить содержание вируса в крови до неопределяемого уровня. Однако, это не значит, что человек полностью избавился от этого вируса, поскольку ВИЧ может находиться не только в крови, но и в лимфатических узлах, а также в других органах человека. Знание о своем положительном ВИЧ-статусе (т.е. о наличии вируса в крови) может помочь человеку вовремя получить медицинскую помощь, которая способна предотвратить серьезные и угрожающие жизни осложнения. При наличии ВИЧ некоторые инфекции, например, сифилис, должны лечиться по-другому. Также, будучи носителем ВИЧ, очень важно следить за иммунным статусом и другими показателями, что позволяет вовремя назначить необходимое противовирусное лечение, и предотвратить развитие СПИДа. Следует помнить, что человек, инфицированный ВИЧ, может прожить долгую жизнь. А чтобы эта жизнь не стала для него проклятием, сейчас в любом городе существуют психологические центры помощи ВИЧ-инфицированным людям, телефоны доверия, анонимные клиники. Dpz Профилактика Многие люди боятся заразиться ВИЧ при обычном бытовом контакте. На самом деле эти страхи необоснованны, и обычный контакт с людьми, живущими с ВИЧ/СПИД, абсолютно безопасен. Однако существует ряд факторов, увеличивающих риск заражения при половом контакте: Сопутствующие венерические заболевания (ЗППП) — их еще справедливо называют «воротами для вируса», поскольку они вызывают язвы или воспаление слизистой оболочки половых органов; Эрозия шейки матки у женщины — равно опасна и для мужчины и для женщины. Для женщины — поскольку эрозия служит «входными воротами» для вируса. Для мужчины — поскольку у ВИЧ-инфицированной женщины эрозия может привести к отслаиванию с шейки матки клеток, содержащих вирус; Анальные половые контакты значительно увеличивают риск заражения, поскольку высока вероятность микротравм слизистой оболочки ануса и прямой кишки. Чтобы избежать заражения ВИЧ необходимо соблюдать правила личной безопасности в интимной сфере. Взято с medportal.ru
Posted on: Fri, 29 Nov 2013 09:44:54 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015