เล่น “ผิดโหมดผิดสเกล” - TopicsExpress



          

เล่น “ผิดโหมดผิดสเกล” ได้ แต่ “ต้องถูกที่ถูกเวลา” (คำชี้แจง: บทความนี้เป็นการทดลองทางความคิดโดยประสบการณ์ของผมเท่านั้น ไม่อาจใช้อ้างอิงเชิงวิชาการได้) สิ่งที่เรามักพบเสมอในการเรียนการสอนใน Jazz Improvisation Class คือ การ Match คอร์ดด้วยสเกลหรือโหมดที่เหมาะสม ตัวอย่างเช่น เมื่อเรามองที่คอร์ด Dm7 เราก็มักจะบอกให้เล่น D Dorian Mode หรือเมื่อเรามองที่คอร์ด FMaj7 เราก็มักจะบอกให้เล่น F Ionian หรือ F Lydian เป็นต้น ก็ด้วยว่าทุกๆโน้ตของคอร์ดนั้น (Chord-Tones) นั้นถูก Supposed อยู่แล้วใน Mode นั้นก็เลยถูกนำมาใช้ในการ Improvisation ทุกอย่างก็ดูโอเค ฟังดูดีอีกต่างหาก แต่ผมว่ายังมีวิธีการอื่นๆในการใช้ Modes อยู่นะ เราน่าจะมาลองคิดดูเล่นๆ ตัวอย่างเช่นถ้าเราอยากจะใช้ "Wrong" Mode บนคอร์ดที่กำหนดให้นี้ ก็ต้องรู้จักตรวจสอบว่ามันจะเกิดอะไรขึ้น? ตัวอย่าง เรามักคิดว่า Dorian Mode นี้เป็นสเกลที่เล่นบนคอร์ด Minor 7th ก็ถูกต้องแล้วครับ แต่ ผมอยากให้เรามาขยายขอบเขตความคิดในแนวกว้างดูบ้าง โดยเล่นมันบนคอร์ด Dominant 7th ดังนั้น สำหรับคอร์ด G7 ตอนนี้เรามาลองใช้ G Dorian: G, A, Bb, C, D, E, F. และโน้ตที่ได้: R, 9, #9, 11, P5, 13, m7 ทั้งหมดนี้เราต้องรู้จักการให้เหตุผลด้วย เผื่อว่าจะได้โต้แย้งกับพวกนักทฤษฎีได้ เช่นในโน้ต Bb ว่าเป็น #9 (A#) แทนที่จะพูดว่า Minor 3rd และก็พูดว่าสเกลนี้ไม่ได้มี 3rd ก็ให้เหตุผลง่ายๆได้นิ คือผมพยายามจะหาเหตุผลมารองรับอะไรที่เราเล่นนะครับ ^_^ บางคนอาจงง เฮ้ย! มัน “ผิด” จากหลักสูตรนะเนี้ย คือผมว่าถ้าเรายอมรับในความจริงว่าทั้ง 4 Chord-Tones นั้นจริงๆอาจไม่จำเป็นต้องมีใน Mode ที่เราเลือกเล่นในคอร์ดที่กำหนด ทำไมเราต้องไปซีเรียสกับการที่เราจะขยายทางเลือกในการเล่นของเรา ก็เมื่อสิ่งที่ได้มันก็เป็นโน้ต "Outside" หรือ Colors ที่เพิ่มในไลน์ของเรา ผมขอยกตัวอย่าง "Wrong" Modes ที่ผมคิดว่าน่าจะสามารถเล่นบนคอร์ด G Dominant 7th ได้: G Dorian (R, 9, #9, 11, P5, 13, m7) G Phrygian (R, b9, #9, 11, P5, b13, m7) G Aeolian (R, 9, #9, 11, P5, b13, m7) G Locrian (R, b9, #9, 11, b5, b13, m7) ทั้ง 4 Modes นั้นทั้งหมดก็ถูก Generated มาจาก Major Scale ธรรมดาใช่ไหมครับ เมือเราตระหนักว่า เราสามารถที่จะใช้บางโหมดที่ถูก Generate มาจาก Parent Scales อื่นๆ คุณก็จะเห็นอะไรแว๊บๆว่า มันยังมี Options มากมายที่เราจะนำมาใช้ได้นี่นาจริงไหม ดูเหมือนมีกฎในการเลือก Mode ที่จะใช้เล่นบนคอร์ด Dominant 7th ว่า Mode นั้นจำเป็นต้องมี m7 ในนั้นด้วย ใช่ไหมครับหือ นั่นก็หมายความว่าเจ้าพวก m7, m7 (b5), dim7, and sus7 Modes ทั้งหมดนั้นมันก็เล่นได้ไม่ใช่เหรอเนี้ย หูย นับกันไม่หวาดไม่ไหวเลยวุ้ย มาดูตัวอย่าง “Wrong Mode” ที่ผมชอบเล่นนะ Phrygian #6 (R, b9, #9, 11, P5, 13, m7) Locrian #2 (R, 9, #9, 11, b5, b13, m7) Locrian #6 (R, b9, #9, 11, b5, 13, m7) แล้วอันนี้เป็นตัวอย่างของ "Wrong" Modes ที่เราสามารถเล่นบนคอร์ด D Minor 7th ได้: D Dorian #7 (หรือ D Melodic Minor) (R, 9, m3, 11, P5, 13, M7) D Aeorian #7 (หรือ D Harmonic Minor) (R, 9, m3, 11, P5, b13, M7) D Lydian-Minor (R, 9, m3, #11, P5, 13, M7) ทีนี้เราก็อาจมีการตั้งกฎใหม่ของเราว่า เราอาจยอมรับโน้ต M7 ในตำแหน่งของ m7 ได้ และจริงๆมันเป็น Tension Note ที่สวยงามที่ Against บนคอร์ด Minor 7th ใดๆ เรายังอาจทดลองเล่น m7(b5) Modes ด้วยการ Against คอร์ด m7 ปกติได้ด้วย เจ้า b5 นั้นก็คือ Alteration ของ 5th นั่นก็ว่ากันไป ทีนี้ชักจะสนุกใช่ใหม่ครับ อาจมีคำถามต่อว่า แล้วมันมี "Wrong" Modes ที่ใช้เล่นบนคอร์ด C Major 7th ไหมครับ? แหม...มีสิ มันขึ้นกับเรานะ C Dorian #7 (หรือ C Melodic Minor) (R, 9, #9, 11, P5, 13, M7) C Aeolian #7 (หรือ C Harmonic Minor) (R, 9, #9, 11, P5, b13, M7) C Lydian-Minor (R, 9, #9, #11, P5, 13, M7) สำหรับอันนี้ผมก็ยอมรับว่า Wrong Mode ทั้ง 3 นั้นอาจต้องใช้อย่างระมัดระวัง คุณอย่าได้ Expect ว่ามันจะให้ Strong Resolution บนคอร์ด IMaj7 ด้วย Modes เหล่านี้นะ ด้วยซาวด์ของมัน "Outside" สุดๆ ก็เพราะที่ผมเสนอมานั้นไม่มี M3 เลย โอว...ตายห่า ในสถานการณ์ที่ดีสำหรับการเล่น "Wrong" Modes ส่วนมากเราจะเล่นบนคอร์ด Dominant 7th คือเราสามารถให้เหตุผลได้ว่าในแต่ละโน้ตนั้นมัน against กับคอร์ด Dominant อย่างไร ประเด็นตรงนี้คือว่าในโน้ตนั้นๆมันถูกจัด (Organized) (โดยมันต้องได้รับการยอมรับจากหูของเรา) เมื่อมันถูกแสดงในฐานะของ Mode นั้นๆว่ามันมาจาก Parent Scales อะไร สรุป ในที่สุดแล้ว หูของคุณนั่นเองที่จะ Set the Limits ว่าคุณจะเล่นได้แค่ไหนอย่างไร โดยคุณ “ต้อง” ได้ยินเสียงนั้นๆมาก่อน อืม...แล้วนี่เรากำลังสร้าง “Khon Kaen Sound” ที่เป็นลักษณะเฉพาะของเราเอง ปะทะกับ “New York Sound” ไหมเนี้ย 555 เอิ๊กกก
Posted on: Sat, 24 Aug 2013 06:05:42 +0000

Trending Topics



Recently Viewed Topics




© 2015