ကြ်န္ေတာ္ဟာ ဓာတုေဗဒ ပညာရွင္တေယာက္ မဟုတ္ပါ ။ အေတြ႕အၾကံဳရယ္ ဖတ္ရွုေလ႕လာခဲ႕ဘူးတာေတြနဲ႔ သ်ွာရွည္မလို႕ပါ။ တခ်ိဳ႕ၾကားၿပီးေကာင္း ၾကားၿပီးၾကပါၿပီ။ မန္းကလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးရဲ႕ ထုပ္လုပ္တဲ႔ စားဆီ ကိုစားသံုးရန္သင္႕ မသင္႕ ဝင္ေရာက္စစ္ေဆးမွုလုပ္တဲ႔ အေၾကာင္းပါ။ ဒီကိစၥကိုဝင္ၿပီး ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ပထမဦးဆံုး စားသုံးဆီ (edible oil / cooking oil ) ဆိုတာကို နည္းနည္း နားလည္ထားဖို႔ လိုပါမယ္။ စားသံုးဆီ ဆိုတာ အဆီ အက္စစ္ (fatty acid) တမ်ိဳးလို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီ အဆီအက္စစ္မွာ (၁) ျပည္႕ဝအဆီအက္စစ္ ( Saturated Fatty Acid ) နဲ႔ (၂) မျပည္႕ဝဆီအက္စစ္ ( Unsaturated Fatty Acid) ဆိုၿပီး နွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။ ( ပိုလီ နဲ႕ မိုနို / Polysaturated & Monosaturated / ဆိုျပီး ေနာက္ထပ္ နွစ္မ်ိဳး ရိွပါေသးတယ္။ သို႕ေသာ္ ဒီစာစုမွ ေျပ႕ဝ နဲ႔ မေျပ႕ဝ ကိစၥရပ္ ကိုသာအဓိကထား တင္ျပလိုပါတယ္။ ) သာမန္ အပူခ်ိန္ နဲ႔ ဖိအား ( Normal Temperature & Pressure / NTP ) မွာ မျပည္႕ဝဆီကို အရည္ အျဖစ္ေတြ႕နိုင္ၿပီး ျပည္႕ဝဆီကိုေတာ႕ အခဲ/အပ်စ္ ျဖင္႕သာေတြ႕ရတတ္ပါသတဲ႕။ ဒီေနရာမွာ ျပည္႕ဝျခင္း မျပည္႕ဝျခင္း ဟာ အရည္အခဲျဖစ္ျခင္း မျဖစ္ျခင္း နဲ႕ တိုက္ရိုက္ မသက္ဆိုင္ဘူး ဆိုတာကို သီးျခားနားလည္ေပးပါ။ နိုင္ငံတကာေစ်းကြက္ထဲမွာ မျပည္႕ဝဆီ ကို အခဲျပဳလုပ္ ေရာင္းခ်တာေတြရိွေနလို႕ပါ။ က်န္းမာေရး ရွုေဒါင္႔ကၾကည္႕ရင္ မျပည္႕ဝဆီ သာလူမ်ား စားသံုးရန္သင္႔တယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ ( စားသံုးရန္သင္႔တယ္ လို႔ ဆိုလိုတာပါ စားလို႔ မရဘူးလို႔ မေျပာပါ) သို႔ေပမယ္႔ ကြ်န္ေတာ္တို႕ေန႔စဥ္ စားသံုးေနတဲ႕ ဆီေတြ( ဥပမာ။ ပဲဆီ နွမ္းဆီ စားအုန္းဆီ ) ထဲမွာ ျပည္႕ဝဆီေရာ မျပည္႕ဝဆီပါ သူ႔အခ်ိဳး နဲ႔သူ ပါေနပါတယ္။ ဆီ တမ်ိဳးနဲ႔ တမ်ိဳးေတာ႔ ပါဝင္မွုအခ်ိဳး မတူပါ။ မူလ ဆီထြက္သီးနွံရဲ႕ ရုပ္ဂံုသတၱိ - ေရဓါတ္ပါဝင္မွု- ေကာင္းမြန္ေအာင္ျမင္မွု ေတြေပၚမူတည္ၿပီး ထုတ္လုပ္ရရိွလာတဲ႕ ဆီဟာ အေရာင္ အနံ အရသာ ကြာျခားတတ္ပါတယ္။ ပဲဆီ အျခင္းျခင္း နွမ္းဆီ အျခင္းျခင္း အေရာင္ အနံ အရသာ မတူညီမွုမ်ိဳးကိုေျပာလိုတာပါ။ လူအမ်ားစု စားသံုးမွုမ်ားတဲ႕ ပဲဆီ နွမ္းဆီ နဲ႔ ျပည္ပနိုင္ငံမ်ား မွ အမ်ားအားျဖင္႔တင္သြင္းတဲ႔ စားအုံးဆီ (မွတ္ခ်က္ ။ မူလနိုင္ငံ က်န္းမာေရးဌာနမွ စားသံုးရန္ သတ္မွတ္စစ္ေဆးျပီး ဆီ / စားအံုးဆီ အသီးသည္ အခြံမွလည္းဆီထြက္၏ အခြံဆီသည္ စားသံုးရန္မသင္႕ စက္မွုကုန္ၾကမ္း အျဖစ္သာသံုးၾကသည္ဆိုပါသည္။) တို႕တြင္ ျပည္႔ဝဆီ ပါဝင္မွု မ်ားနိွုင္းရွင္ပါက အရမ္းမကြာဟု ဆိုပါသည္။ ဆိုလိုျခင္သည္မွာ ျပည္႕ဝဆီ ေၾကာင္႕ လူ၏က်န္းမာေရး ထိခိုက္နိုင္မွုသည္ ေဖၚျပပါ ဆီသံုးမ်ိဳးတြင္ ထူးျခားစြာ ကြာဟမွုမရိွ ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။ လိုအပ္သည္ထက္ ဆီကိုပို၍ စားသံုးျခင္း | ဆီကိုအပူခ်ိန္ျမင္႔ျမင္႕ေပး၍ စားသံုးျခင္းမ်ား သည္က်န္းမာေရးကိုထိခိုက္နိုင္ပါသည္။ စားသံုးဆီတြင္ မျပည္႔ဝဆီ ပါဝင္မွုနွုံးမ်ားျပီး ျပည္႕ဝဆီပါဝင္မွုနည္းပါသည္။ ဆီကိုအပူခ်ိန္ျမင္႔ေပးျခင္း နွင္႕ အခ်ိန္ၾကာျမင္႔စြာ သိုေလွာင္ထားေသာအခါ ဆီ၏ ဓာတုေဗဒျဖစ္စဥ္မ်ား ေျပာင္းလည္းျပီး ပ်က္စီးမွုမ်ား ျဖစ္ေပၚကာ ျပည္႕ဝဆီပါဝင္မွုနွုံး ျမင္႔တက္လာတတ္ပါသျဖင္႕ ယင္းဆီမ်ိဳးကို စားသံုးရန္မသင္႕ ဟုဆိုရပါမည္။ သို႕ေသာ္ ဆီတြင္ပါဝင္ေသာ အဟာရဓါတ္ မ်ားသည္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေန႔စဥ္ စားေသာက္ေနေသာ မည္သည္႔ စားစရာပါမွ ဆီကဲ႕သို႔ လြယ္ကူစြာ မရ နိုင္ပါသျဖင္႕ ဆီသည္ မျဖစ္မေန စားရမည္႕ အစားအစာ(Essential Food) တမ်ိဳးလည္း ျဖစ္သည္ကို သတိျပဳ ရပါမည္။ မည္သို႕ပင္ျဖစ္ေစ သန္႔ရွင္း လပ္ဆပ္၍ က်န္းမာေရးနွင္႔ ညီညြတ္ မ်ွတေသာ ဆီေကာင္းဆီသန္႔ ကိုသာ စြမ္းနိုင္သ၍ ေရြးခ်ယ္ စားသံုးသင္႕ပါသည္။ ယင္းကဲ႔သို႔ေသာ ဆီမ်ိဳးကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ မည္သို႕ ေရြးခ်ယ္ၾကပါမည္နည္း? ဆရာၾကီး ဆရာဝန္တင္ေရႊ ၏ စားအုန္းဆီနွင္႔ စားသံုးဆီ | ဆရာမႀကီး ေဒါက္တာေဒၚျမင္႔ျမင္႔ခင္ ၏ ျမန္မာ႔အစာ နွင္႔ အာဟာရ စသည္႔ စာအုပ္မ်ားတြင္ ေျပ႕စံုစြာ ဘက္မလိုက္ဘဲ ေရးသားရွင္းလင္းထားသည္ ကိုေလ႔လာနိုင္ပါသည္။ ထို႔ အျပင္ MRTV-4 ရုပ္သံလိုင္း ပညာရွင္ႀကီးမ်ာနွင္႕ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခမ္း တစ္ခုတြင္ ပညာရွင္ႀကီး တစ္ဦးမွ ေဆြးေႏြးတင္ျပထားသည္ကို ၾကည္႕ရွႈမွတ္သားနိုင္ပါသည္။ စားသံုးဆီ၏ အရည္အေသြး ကို တိမ္ခိုးမွတ္ (Cloud Point) ျဖင္႕တိုင္းတာသတ္မွတ္ေလ႔ရိွပါသည္။ မည္သည္႕ အပူခ်ိန္တြင္ စတင္ေနာက္ၾကည္႕ေၾကာင္း တိုင္းတာျခင္းျဖစ္ ျပီး ယင္းအပူခ်ိန္ အမွတ္ကို တိမ္ခိုးမွတ္ (CP) ဟုေခၚျခင္းျဖစ္ပါသည္။ CP နိမ္႕ေလ အရည္အေသြး ေကာင္းေလ ဟုေယဘုယအားျဖင္႕ ယူဆနိုင္ပါသည္ ဟုဆိုပါသည္။ ဆီအမ်ိဳးအစား အလိုက္ CP အမွတ္ မ်ားရိွပါသည္။ ေျမပဲဆီတြင္ ( 12.8°C) စားအုန္းဆီတြင္( 8°C) မွ (10°C) အတြင္း ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ လက္ေတြ႕တိုင္းတာ ေသာအခါ ေဖၚျပပါ အပူခ်ိန္ထက္ ေလ်ွာ႕နည္းပါက ေကာင္းေသာဆီဟုသတ္မွတ္နိုင္ျပီး ျမင္႕ေနပါက ညံ႕ဟုေျပာနိုင္ပါသည္။ ဥပမာ။ ပဲဆီ ေကာင္း ပဲဆီညံ႕ ခြဲျခား နိုင္ျခင္းမ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ ဆီ၏ အပူခ်ိန္ (40°C) တြင္ ဆီသားအေရာင္ၾကည္လင္ ေတာက္ပမႈ ရိွ မရိွ ၾကည္႕ရႈစစ္ေဆး ျခင္းနည္းမ်ိဳး နွင္႔လည္း တိုင္းတာၾကသည္လည္းရိွပါသည္။ အက္စစ္ဓါတ္ (free fatty acid) ပါဝင္မႈ တိုင္းတာစစ္ေဆးျခင္း (FFA) ျပဳလုပ္၍ စာသံုးရန္ သင္႕မသင္႕ ခြဲျခားနိုင္ပါသည္။ သာမန္အားျဖင္႕ လ်ာေပၚတင္ၾကည္႕ျပီး ရွတတ အခ်ဥ္ဓါတ္ ပါဝင္မႈမ်ားေနပါ (FFA)ျမင္႔ပါ၍ စားသံုးရန္ မသင္႕ဟုဆိုပါသည္။ ( Free Fatty Acid ဓါတ္သည္ ဓါတ္တိုးဆန္႔က်င္ ပစၥည္း Antioxident မ်ားျဖစ္ေပၚေစတတ္ျခင္း | ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ေပၚေစ တတ္ေသာ ပစၥည္း တမ်ိဳးျဖစ္ျခင္း စေသာ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစနိုင္ေသာ ပစၥည္း တမ်ိဳး ျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ သို႕ေသာ္ WHO ၏ သုေတသန စမ္းသပ္ခ်က္မ်ားအရ စားသံုးဆီအမ်ားစုတြင္ Free Fatty Acid ပါဝင္မႈသည္ ၂ ရာခိုင္ႏႈံးခန္႕သာရိွသည္ ဟုဆိုပါသည္။) ေဖၚျပပါနည္းမ်ားအျပင္ ဓါတ္ခြဲခမ္းမ်ားတြင္ စမ္းသပ္စစ္ေဆးေသာနည္းမ်ားလည္းရိွပါသည္။ ဥပမာ။ အိုင္အိုဒင္းတန္ဘိုး တိုင္းတာ စစ္ေဆးျခင္း(Iodine Value / I.V) မေျပ႕ဝဆီပါဝင္မႈ (Insaturation) တိုင္းတာျခင္း P.V (Peroxide Value)တိုင္းတာျခင္း မေျပ႕ဝဆီပါဝင္မႈ မ်ား၍ ဆီတာရွည္ အထားမခံျခင္း ျဖစ္မႈတိုင္းတာျခင္း ဆီ၏ ဆပ္ျပာျဖစ္ကိန္း ( Saponification Value) တိုင္းတာျခင္း ဆီ ပ်က္/မပ်က္ တိုင္းတာျခင္း ( Rancidity) ဆီ အရည္ေပ်ာ္မွတ္ ( Melting Point) တိုင္းတာျခင္း စသည္ျဖင္႕ FDA ကဲ႔သို႕ အစားအေသာက္နွင္႕ ေဆးဝါးမ်ားကို ေစာင္႕ၾကပ္စစ္ေဆးေရး ဓါတ္ခြဲခန္းႀကီးမ်ားတြင္ တိုင္းတာစစ္ေဆးနိုင္ပါသည္။ ဆီထြက္သီးနွံမ်ား မွ ၾကိတ္ခြဲထုတ္လုပ္ ရရိွေသာ ဆီ (Vegetable Oil) မ်ားကို သဘာဝ အတိုင္း သံုးစြဲမႈ ရိွသလို အေရာင္ အနံ အရသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလည္း (Edible Oil Refineing) ထုတ္လုပ္ သံုးစြဲၾကသည္လည္းရိွပါသည္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံ မွာ အမ်ားအားျဖင္႕ သဘာဝအiတိုင္း သံုးစြဲၾကတာမ်ားပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ ဆီမ်ားကေတာ႔ သူ႕ရဲ႕ သဘာဝ အေရာင္ အနံ အရသာ ဟာ လူအမ်ားႏွစ္သက္ျခင္း မရွိ တဲ႔ အတြက္ ျပဳျပင္သံုးစြဲေလ႕ရိွၾကပါတယ္။ ဥပမာ။ ဝါေစ႔ဆီ | ပဲပုတ္ေစ႔ဆီ(ပဲပိစပ္ဆီ)။ ဒီလိုျပဳျပင္ရာမွာ -ရုပ္ဂုဏ္သတၱိျပဳျပင္ျခင္း(Physical Refineing ) -ဓါတ္ဂုဏ္သတၱိျပဳျပင္ျခင္း(Chemical Refineing ) ဆိုျပီး အဆင္႔ဆင္႔ လုပ္ေဆာင္ၾကရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ႏိုင္ငံမွာ ယခင္က စားသံုးဆီ သန္႕စင္တဲ႔စက္ရုံႀကီးေတြဟာ နိုင္ငံေတာ္ပိုင္ သာရိွခဲ႔ပါတယ္္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ႔ နိုင္ငံသား ပုဂၢလိကပိုင္ စက္ရုံေတြရွိေနပါျပီ။ ဆီကို သန္႔စင္တဲ႔ အခါမွာ နိုင္ငံအခ်ိဳ႕မွာ ေရွးယခင္ကတည္းက ရိုးရာနည္းလမ္းေတြ အသံုးျပဳခဲ႔ၾကတယ္လို႕ဆိုပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာလည္း ဒီနည္းလမ္းေတြ ေရွးယခင္ကတည္းက အသံုးျပဳခဲ႔ သလို ယခုအခ်ိန္ထိလည္း အသံုးျပဳဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္မွီ နည္းပညာ|စက္ကkရိယာ နဲ႔ ထုတ္လုပ္တဲ႔ ဆီရဲ႕ အရည္အေသြး ကိုမမွီေပမဲ႕ ေလာေလာဆယ္ေတာ႕အသံုးဝင္ဆဲပါ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ စားေသjာက္ေနတဲ႔ ပဲေၾကာ္|နွစ္ျပန္ေၾကာ္ ကို ေၾကာ္တဲ႔ အခါမွာ ဒီရိုးရာနည္းနဲ႔ သန္စင္ထုတ္လုပ္ထားတဲ႔ ဝါေစ႔ဆီကို အမ်ားစု အသံုးျပဳေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ j ကမ႓ာ႔နိုင္ငံ အမ်ားစုမွာ လက္ရိွအခိ်န္ထိ အသံုးျပဳေနတဲ႔ စားသံုးဆီ သန္႔စင္တဲ႔ ေခတ္မီွနည္းပညာရဲ႕ အေျခခံ အခ်က္ေတြကို နဲနဲ ေျပာပါရေစ။ ဆီထြက္သီးႏွံ ကိုနည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး နဲ႔ ႀကိတ္ခြဲ|ေဖ်ာ္ထုတ္ျပီး စားသံုးဆီၾကမ္းကို ရယူၾကပါတယ္။ ( ကြ်န္ေတာ္တို႔နိုင္ငံမွာ လြန္ျဖင္႕ဖိညွစ္ထုတ္ယူျခင္း(Expelor Method) ကိုအသံုးမ်ားပါတယ္။ ဒီလိုရရိွလာတဲ႔ ဆီၾကမ္းေတြကို အေျခာက္ခံျခင္း (Dehydration)| အနယ္အမႈံမ်ား စစ္ထုတ္ျခင္း (Filter Press) ပထမဦးဆံုးျပဳလုပ္ေလ႕ရိွပါတယ္။ ဒုတိယအဆင္႔ကေတာ႕ Naturalization လို႔ေခၚတဲ႔ သဘာဝမ်ွေျချပဳလုပ္ျခင္းပါ ။ ဆီဟာ အဆီအက္စစ္ျဖစ္လို႕ အေျခအေန အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင္႕ ျမင္႕တက္ေနတဲ႕ အက္စစ္ပမာဏ (Acid Value) ကို ဆိုဒီယမ္ဟိုက္ဒေရာဆိုက္ (NaOH) လို႕ေခၚတဲ႔ ေကာ႔စတစ္ဆိုဒါ ကိုအသံုးျပဳျပီး ေလ်ွာ႕ခ်ရပါတယ္။ (ဒီအဆင္႔မွာတင္ဘဲ ဆီအခ်ိဳ႕ အေရာင္အေသြး လွပလာတတ္လို႕ ေရာင္းတန္းဝင္ေနတာေတြ ရိွပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရိုးရာနည္းပညာ တနည္းဟာ ဒီအဆင္႕ နဲ႔ ဆင္တူပါတယ္။) ဒီလိုဓါတ္ျပဳေစျပီးတဲ႕ေနာက္ က်န္ရစ္တံဲ႔ ဆီထဲမွာ မလိုလားအပ္တဲ႔ ဓါတ္ေတြမပါေအာင္ ဆီကို ေရျဖင္႔ေဆးျခင္း (Water Washing) ျပဳလုပ္ရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ဆင္႕ကေတာ႕ Bleaching အေရာင္ခြ်တ္ျခင္းပါ။ ဒီအဆင္႔မွာ လိုအပ္တဲ႔ အပူခ်ိန္ထိေရာက္ေအာင္ေပးျပီး ဓါတ္ၾကြကာဗြန္(Activated Carbon) အကူအညီနဲ႔ အေရာင္ခြ်တ္ေျမမႈန္႕(Bleaching Earth ) ကိုအသံုးျပဳျပီး ဆီကိုအေရာင္ခြ်တ္ရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဆီကိုအေရာင္ခြ်တ္ျပီးလို႕ လိုအပ္ရင္ ဖိအားသံုးစစ္ထုပ္ျခင္း(Filter Press) လုပ္တာတို႕ ေရေလ်ွာ္ျခင္း(Washing)တို႕ လုပ္ရပါေသးတယ္။ ေနာက္ဆံုးအဆင္႕ကေတာ႕ အနံခြ်တ္ျခင္း(Deodorization)လုပ္တာပါ။ နည္းပညာ ကေတာ႕ မခက္ခဲေပမယ္႔ အဆင္႔မီွေကာင္းမြန္တဲ႕ ပစၥည္းကရိယာ အကူအညီ လိုအပ္တဲ႔ အဆင္႔ပါ။ ေလမဲ႕ေနတဲ႕အခ်ိန္ မွာ ဆီအပူခ်ိန္ကို၂၀၀ ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ခန္႕ ဝင္းက်င္ထိေရာက္ေအာင္ ေပးျပီး ေရေႏြးေငြ႕နဲ႔ တိုက္ရိုက္မႈတ္သြင္းျပီး ေဆာင္ရြက္ရတာပါ။ ဒီေနရာမွာ ဆီတမ်ိဳးနဲ႕တမ်ိဳး | အေရအေသြးကြာဟခ်က္ ေတြေပၚမူတည္ျပီး အပူခ်ိန္ နဲ႕ လုပ္ေဆာင္တဲ႔ ၾကာခ်ိန္ကြာခ်ားခ်က္ေတြရိွျပီး အတန္ငယ္ရႈပ္ေထြးမႈရိွ ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ဆီေတြမွာ သဘာဝမ်ွေခ်(Naturalization) မလုပ္မီွ Degumming လို႕ေခၚတဲ႕ အက်ိအခြ်ဲ ဖယ္ထုပ္ျခင္းလုပ္ရတာေတြ ရိွတတ္ပါေသးတယ္။ ေတာ္ေတာ္နားရႈပ္သြားျပီထင္ပါရဲ႕။ ကြ်န္ေတာ္ဆိုလိုခ်င္တဲ႔ အခ်က္က စားသံုးဆီကို သန္႕စင္ျပီး (Refine)သံုးၾကတာ ကမ႓ာနိုင္ငံ အေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရိွတယ္ဆိုတာပါဘဲ။ နိုင္ငံရပ္ျခားက ကြ်န္ေတာ္တို႕ မွာယူတင္သြင္း စားသံုးေနတဲ႕ စားအုန္းဆီ နဲ႕ ပဲပိစပ္ဆီ တို႕ဟာ ျပဳျပင္သန္႕စင္ထား ဆီအမ်ိဳး အစား (Refined Oil) ေတြပါ။ ကြ်န္ေတာ္ေဖၚျပခဲ႔တဲ႔ နည္းေတြနဲ႕ အသံုးျပဴ ထုပ္လုပ္ထားတာပါ။ အင္တာနက္ေပၚ မွာ ရွာေဖြေလ႕လာနိုင္ပါတယ္။ ထိုနည္းတူ ကြ်န္ေတာ္တို႕နိုင္ငံ ရိုးရာနည္းေတြနဲ႕ သန္႕စင္ထုတ္လုပ္တဲ႔ဆီေတြကလည္း Refine Oil ပါဘဲဗ်ာ။ စနစ္က်တဲ႔ သန္႔စင္မႈနည္းစဥ္ နဲ႔ အဆင္႔မွီကရိယာေတြ မသံုးနိုင္တာဘဲရိွတာပါ။ တခ်ိဳ႕ ကေျပာၾကပါတယ္ ေကာ႕စတစ္သံုးလို႕တဲ႕။ ကြ်န္ေတာ္ေဖၚျပခဲ႕တဲ႔ အျခားနိုင္ငံ နဲ႕ ျပည္တြင္းက ဆီသန္႕စက္ရုံႀကီးေတြမွာလဲ ဒီေကာ႕စတစ္ဘဲသံုးတာပါဘဲ။ စက္ရုံၾကီးေတြမွာသံုးတဲ႔ ေကာ႔စတစ္ျပင္းအားဟာ ၁၂ ရာခိုင္နႈံးကေန ၁၅ ရာခိုင္ႏႈံးေလာက္ထိ ရိွပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕နိင္ငံက ရိုးရာနည္းလမ္း တခုကိုအသံုးျပဳသူ ေတြ ရဲ႕ ေကာ႕စတစ္ေဖ်ာ္စပ္တဲ႔ျပင္းဟာ ၂ ရာခိုင္နႈံး မွ ၄ ရာခိုင္နႈံး အတြင္းသာ ရိွပါတယ္။ ( ဒီထက္ပိုလို႕လည္းမရပါ | နည္းပညာ အားနည္းခ်က္ေၾကာင္႕ အနယ္/ဆပ္ျပာ ေတြ ပိုျဖစ္၍ တြက္ေျခမကိုက္ေတာ႔ပါ) ဒီအဆင္႕ စက္ရုံႀကီးေတြမွာ ဗဟိုခြာအားစနစ္သံုးကရိယာ Sprator နွင္႔ Dehydration နည္းပညာမ်ားသံုးျပီး သန္႔စင္ မႈလုပ္ၾကပါတယ္။ ရိုးရာနည္းမွာေတာ႔ ေနပူပူမွာ ၃ ရက္ခန္႕ေနလွမ္း ျပီး စစ္ခပ္တဲ႕နည္းနဲ႕ သန္႕စင္ပါတယ္ ။ ထို႔အတြက္ ေခတ္မီွနည္းက အခ်ိန္တိုအတြင္း ဆီပမာဏ အေျမာက္အမ်ား ထုပ္ယူလို႕ရနိုင္ျပီး ရိုးရာနည္းကေတာ႔ အခ်ိန္ ရက္ခ်ီၾကာျပီး ရလာတဲ႕ ဆီပမာဏနည္းပါတယ္။ သန္႕စင္စြာဖယ္ထုတ္နိုင္မႈကို နိႈင္းယွဥ္ရာမွာလည္း ဓါတုေဗဒ ျဖစ္စဥ္ေျပာင္းလည္းမႈေတြႏိႈင္းယွဥ္တဲ႔အခါ - ေခတ္မီွနည္းက ဒီအဆင္႔မွာ အပူခ်ိန္ 90°C မွ 120°C အထိျမင္႕တင္အသံုးျပဳျပီး - ရိုးရာနည္းကေတာ႕ အပူခ်ိန္ 60°C မွ 70°C အတြင္းသာ သံုးတဲ႕အတြက္ ရိုးရာနည္းက ဆီပ်က္စီးမႈ ပိုသက္သာပါတယ္။ အယ္ကာလီ(Alkali) ထဲမွာ အျပင္းဆံုး ဆိုတဲ႔ ေကာ႔စတစ္ (NaOH / PH= 14) ကို အသံုးျပဳျပီး သန္႔စင္မႈလုပ္တဲ႔ အခါမွာလည္း ရိုးရာနည္းက ေကာ႕စတစ္ပမာဏ ေရာ ျပင္းအားပါ ေလ်ွ႕နည္းပါတယ္။ ရိုးရာနည္းရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကေတာ႕ ေနပူခ်ိန္ မွာ ၃ ရက္နီးပါး ထားရတဲ႕ အတြက္ ဓါတ္တိုးျဖစ္စဥ္ (Oxidation) ေတြ ျဖစ္ေပၚတတ္တာပါဘဲ။ ဒီအတြက္ အေပၚယံ ဆီမ်က္နွာျပင္ အနည္း ငယ္ခန္႕ ပ်က္စီးနိုင္ျပီး တာရွည္ အထားမခံတဲ႕ ကိစၥ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ျပည္ပကတင္သြင္းတဲ႕ သန္႕စင္ထုတ္လုပ္ထားတဲ႕ဆီ ( Refined Oil ) မ်ားကို ကြ်န္ေတာ္တို႕ နိုင္ငံ တနံတလ်ွား ခ်က္ျပဳတ္ေၾကာ္ေလွာ္ သံုးစြဲၾကပါတယ္။ ျပည္တြင္းျဖစ္ ရိုးရာနည္းပညာနဲ႕ ထုတ္လုပ္ထားတဲ႕ ဆီ (Traditional Refined Oil ) ကိုေတာ႔ ပဲေၾကာ္လုပ္ငန္း ကဲ႔သို႕ေသာ လုပ္ငန္းသံုးဆီ အျဖစ္သာ အသံုးမ်ားပါတယ္။ အနည္းငယ္မ်ွေလာက္သာ ခ်က္ျပဳက္တဲ႕ေနရာမွာ သံုးၾကပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ နိုင္ငံသား စားသံုးဆီ ထုတ္လုပ္ ေရာင္းခ်သူ လုပ္ငန္းရွင္ တခ်ိဳ႕ဟာ အခုဆိုလ်ွင္ ေခတ္မီွ နည္းပညာ/ စက္ကရိယာ ေတြနဲ႕ ထုတ္လုပ္လာနိုင္ေနၾကျပီျဖစ္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္ အရင္းအႏွီး နည္းပါးေသာ ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္ငယ္မ်ား အတြက္ကေတာ႕ မတည္ရင္းနွီးစရိတ္ သက္သာေသာ ရိုးရာနည္းလမ္းကို သာဆက္လက္အသံုးျပဳ ေနရဦးမွာပါ။ အထက္က ကြ်န္ေတာ္ ရွင္းလင္း တင္ျပခဲ႕ ရိုးရာနည္းနဲ႕ စားသံုးဆီ သန္႔စင္တဲ႕ လုပ္ငန္း(Traditional Edible Refinely Method) ကို ကြ်န္ေတာ္တို႕နိုင္ငံရဲ႕ ေဒသအႏွံအျပားမွာရိွတဲ႔ ဝါေစ႔ဆီ ႀကိတ္စက္အားလံုးနီးပါးမွာ ယေန႕အခ်ိန္ထိ အသံုးျပဳေနစဲပါ။ ကြ်န္ေတာ္႕ အျမင္ကိုေျပာရလ်ွင္ -နည္းပညာ မလြဲမွားပါ စနစ္မက်ျခင္းကိုသာ အပစ္ေျပာနိုင္ ပါမည္။ -ထုပ္လုပ္သည္႕နည္းစဥ္ တေလ်ွာက္လံုး မူလဆီသားကိုပ်က္စီး၍ က်န္မာေရးကို ထိခိုက္ေစနိုင္ေသာ မည္သည္႕ ဓါတ္ေျပာင္းလဲမႈကိုမ်ွ အသံုးမျပဴပါ။ ေကာ႕စတစ္ အသံုးျပဳမႈတြင္လည္း ေဘးအႏၲရယ္ ျဖစ္ေစနိုင္ေသာ ပမာဏ နွင္႕ ျပင္းအား ေအာက္ အမ်ားႀကီး ေလ်ွာနည္းပါသည္။ ရိုးရာနည္းျဖင္႕ စားသံုးဆီ(Edible Oil) ကို သန္႕စင္ထုတ္လုပ္ေသာ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အမ်ားအားျဖင္႕ ဝါေစ႔ဆီ Cotton seeds Oil ကို အသံုးျပဳၾကပါသည္။ ဝါေစ႔ဆီ၏ ပင္ကိုသဘာဝ သည္ နီညိုရင္႕ အေရာင္ ရိွၿပီး အနည္းငယ္ျပစ္ခႊ်ဲ ပါသည္။ သဘာဝ အရသာတြင္လည္း ေဂၚစီေပါလ္ ( Gossypol ) ဟုေခၚေသာ စားသံုး၍မနွစ္ျမိွ႕ဖြယ္ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ ဓါတ္တမ်ိဳး ေၾကာင္႕ အနည္းငယ္စပ္လွ်ားလ်ွား ရိွပါသည္။ ထို႕ေၾကာင္႕ ဝါေစ႔ဆီကို သဘာဝ တိုင္း သံုးစြဲမႈနည္းၿပီး ျပဳျပင္ သန္႔စင္ သံုးစြဲေနၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုကဲ႕သို႕ ဝါေစ႔ဆီကို ျပဳျပင္သန္႕စင္ သည္႕လုပ္ငန္းကို ကြ်န္ေတာ္တို႔နိုင္ငံရိွ ဝါေစ႔ဆီႀကိတ္စက္ရုံ အေတာ္မ်ားမ်ား တြင္လုပ္ကိုင္ၾကပါသည္။ သို႕ေသာ္ လူအမ်ားစု နွစ္သက္နိုင္ေသာ ဝါၾကည္ေမႊး အဆင္႔ေရာက္ေအာင္ ထုတ္လုပ္နိုင္သူ မရိွသေလာက္ပင္ နည္းပါးပါသည္။ ယေန႔ အခ်ိန္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ နိုင္ငံ တြင္ ျပည္ပမွ တင္သြင္းေသာ စားသံုးဆီ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေရာင္းခ်မႈ အလြန္တြင္ၾကယ္ ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ ထိုနည္းတူ ကြ်န္ေတာ္တို႕ နိုင္ငံရိွ ဆီလုပ္ငန္းရွင္ အခ်ိဳ႕သည္ ျပည္ပမွ မွာယူေသာ ဆီမ်ားကဲ႕သို႕ ျပည္တြင္း ဆီမ်ားကိုသန္႕စင္နိုင္ရန္ ႀကိဳး စားေနၾကျပီျဖစ္ပါသည္။ အဆက္အသြယ္ နွင္႕ အရင္းအနီွး တတ္နိုင္လ်ွင္ တတ္နိုင္သေလာက္ ျပည္ပနိုင္ငံမ်ားနွင္႕ ဆက္သြယ္ျခင္း ျပည္တြင္းရိွ တည္ရိွၿပီး ဆီသန္႕စက္ရုံႀကီးမ်ားနွင္႔ ဆက္သြယ္ အကူအညီ ရယူျခင္း ျပည္တြင္းရိွ ဓါတုေဗဒ အင္ဂ်င္နီယာ( Chemical Engineer) | ဓါတုေဗဒပညာရွင္ ( Chemist) မ်ားနွင္႕ ဆက္သြယ္ အကူအညီ ရယူျခင္းမ်ားျပဳလုပ္ ေနၾကပါသည္။ ထိုသို႕ ႀကိဳးပန္း၍ စြန္႕ဦးတီထြင္လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားထဲတြင္ မႏၲေလးျမိဳ႕ စက္မႈဇံု(၂) မွ လုပ္ငန္းရွင္တဦးလည္းပါဝင္ပါသည္။ သူသည္ အခ်ိန္ အေတာ္ၾကာ ရင္းႏွီး လုပ္ကိုင္လာခဲ႕ၿပီး ယခုအခ်ိန္တြင္ အဆင္႕ တခုထိ ေအာင္ျမင္ခဲ႔ပါသည္။ ျပည္ပမွ တင္သြင္းေသာ စားသံုးဆီ၏ အရည္ အေသြးကို မမီွ ေသးေသာ္လည္း ျပည္တြင္းစားသံုးသူ နွစ္သက္နိုင္ေသာ အရည္အေသြး တခုထိေရာက္ေအာင္ တီထြင္ထုတ္ လုပ္နိုင္ေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ ေစ်းကြက္ အနည္းငယ္လည္းရ ႐ိွေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ စကားႀကီး စကားၾကယ္ ေျပာျခင္ပါသည္။ ေခတ္မွီ တိုးတက္ေသာ နိုင္ငံေတာ္သစ္ တည္ေဆာက္ေနပါေသာ ယေန႔ ကြ်န္ေတာ္တို႕ နိုင္ငံတြင္ လူတိုင္း လူတိုင္း မိမိၾကရာ ေနရာမွႀကိဳးပန္း ေနၾကပါလ်ွင္ မေကာင္းပါ၏ေလာ။ သို႕ ပါေသာ္လည္း စိတ္မေကာင္းစရာ ျဖစ္ရပ္တို႕သည္ ျဖစ္ေပၚလာခဲ႕ပါၿပီ။ ေန႕စဥ္သတင္းစာ တစ္ေစာင္တြင္ စားသံုးဆီအတု ဟုယူစရေသာ ဆိုတဲ႕ စာသားပါ ရာဇဝတ္မႈခင္း ဆန္ဆန္ ေရးသားထားေသာသတင္း ပါလာျခင္းပါ။ စားသံုးဆီအတု ဟူေသာ စကားလံုးႀကီးႀကီးျဖင္႕ ဖိနိွပ္ လိုက္ပါသည္။ စားသံုးဆီအတု ဆိုသည္႕ အမႈအခင္းမ်ိဳး ကြ်န္ေတာ္တို႕နိုင္ငံ တြင္ၾကားဖူးပါသလား ? ။ အတုဆိုပါလ်ွင္ အျခားမွတ္ပံုတင္ အမွတ္ တံဆိပ္ တစ္ခုခုကို တုပ ထုတ္လုပ္ျခင္းကိုဆိုပါသလား ? ။ စားသံုးဆီ မဟုတ္ပါဘဲ စားသံုးဆီ အစစ္ကဲ႕သို႕ စားလို႕ရေအာင္ ထုတ္လုပ္ထားေသာ စားသံုးဆီအတု ဟုဆိုလိုပါသလား ?။ မည္သို႕ တိုင္ၾကားလာသည္ျဖစ္ေစ မည္သို႕ သတင္းေပးပို႕လာသည္ျဖစ္ေစ ဒီကိစၥ မ်ိဳးသည္ တတ္သိ ပညာရွင္မ်ား ဓါတ္ခြဲခမ္း မ်ားမွသာ ခြဲျခား အဆံုးျဖတ္ ေပးနိုင္မည္႕ ကိစၥရပ္မ်ိဳးသာျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို႕ေသာကိစၥရပ္မ်ိဳးျဖစ္ပါလ်ွက္ မစူးစမ္း မဆင္ခ်င္ဘဲ တာဝန္ရိွသူတစ္ဦး အေနျဖင္႕ ဒီလိုထုပ္ေဖၚသည္႕ ကိစၥမွာ အလြန္ စိတ္မေကာင္းစရာျဖစ္ပါသည္။ စြန္႔ဦးတီထြင္သည္႕ လူ တစ္ဦး သည္ အခ်ိန္ |ေငြ |အရႈးတစ္ေယာက္ ကဲ႕သို႕ အမနာပ အေျပာအဆို ခံရမႈ မ်ားစြာကို ရင္ဆိုင္ ရသည္ခ်ည္းျဖစ္ပါသည္။ သူႀကိဳးစားမႈ ရလဒ္ သူေကာင္းစြာမခံစား ရေသးတဲ႕ အခ်ိန္မွာဘဲ သူ သည္ မစူးစမ္း မဆင္ခ်င္ေသာ ျဖစ္စဥ္မ်ားေအာက္ တြင္ လဲၾက အရႈံးေပး ရျခင္းမ်ိဳးသည္ ျဖစ္သင္႕ပါ၏ေလာ။ စြန္ဦးတီထြင္လိုေသာ နိုးၾကားတက္ၾကြေသာ ျမန္မာ႕ လူငယ္ လုပ္ငန္းရွင္ တို႕ အတြက္ ဒီလို မစူးစမ္း မဆင္ခ်င္သည္႕ ျဖစ္ရပ္မ်ားသည္ အဟန္႕ အတားျဖစ္ေစခဲ႕ပါၿပီ။ သို႕ပါ၍ ၁၄ - ၇ - ၂၀၁၃ ရက္ေန႕ထုတ္ မႏၲေလး ေန႕စဥ္ သတင္းစာပါ သတင္းေဆာင္းပါးအား သည္စာစုျဖင္႕ ကန္႕ကြက္ ရႈံ႕ခ် လိုက္ ပါသည္ ခင္ဗ်ား။ ။ ksl
Posted on: Wed, 07 Aug 2013 14:42:59 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015