De consument dat zijn we allemaal Rasta ligt wakker! In de hedendaagse wereld wordt heel veel gewicht gelegd bij de consument. Als je sommige bedrijven moet geloven hangt hun hele beleid af van de wil van de consument. Na het instorten van een kledingfabriek in Bangladesh hoorde en las ik wederom overal het populaire argument ‘de consument wil nu eenmaal niet méér betalen voor zijn producten’. Het argument wordt vaker gerecycled dan de gemiddelde statiegeldfles. Het gebrek aan duurzame energie ligt aan de consument, die niet voor groene energie wil betalen; het voortbestaan en zelfs uitbreiden van mega-varkensstallen komt door de consument die goedkoop vlees wil; en dus, de omstandigheden in kledingfabrieken zijn het gevolg van de consument die de kleding liefst gratis wil. Net zoals het befaamde ‘volk’ vraag ik me af of ‘de consument’ wel bestaat, of slechts een marketingtool is. Ik herken me in ieder geval niet in die consument, noch de vrienden en familie waar ik het mee besproken heb. Een voorbeeld: in een krantenartikel las ik onlangs dat er maar 50 cent per kledingstuk extra voor nodig was om de arbeiders in Bangladesh een fatsoenlijk salaris en dito omstandigheden te bieden. De oplossingen om dit te bereiken (‘fooien’bakjes op de balie) vond ik onzinnig (zolang het denkpatroon van de bedrijven niet verandert, zet dat geen zoden aan de dijk) maar het zette me wel aan het denken over de zogeheten macht van de consument. Ik zou er geen enkele moeite mee hebben om voor een spijkerbroek € 50,45 te betalen, in plaats van € 49,95, en ik denk velen met mij. Je zou het nog verder kunnen trekken en zeggen dat van die 40 euro winst per spijkerbroek die bedrijven zelf ook al eens 50 cent hadden kunnen uittrekken voor betere omstandigheden. Maar dan is, volgens goed Hollands begrip, de ondernemer een dief van zijn eigen portemonnee. Je gaat natuurlijk niet vrijwillig een beetje de omstandigheden van mensen verbeteren, die daar niet eens om vragen. Het probleem is volgens mij dat bedrijven geen enkele baat hebben bij die 50 cent extra, omdat hun broek er duurder van wordt zonder een cent extra winst op te leveren, winst voor het bedrijf natuurlijk, de winst voor de arbeider zal ze een zorg zijn. De consument heeft er in dit geval helemaal geen invloed op, ‘eerlijke’ kleding bestaat bijna niet, maar krijgt toch de schuld in de schoenen geschoven. Het is wel zo handig als bedrijf als je op die manier alle kritiek van je af kunt schuiven. Zeker als het alom gerespecteerd wordt en keurig wordt herkauwd door de media. Ik ben bang dat het niet zo werkt als een verkoper in een willekeurig bedrijf tegen zijn baas zegt: ‘het is niet mijn schuld maar die van de consument, ik kan er niets aan doen dat hij niet wil kopen’. Dan ben je geen goede verkoper en vlieg je de laan uit, simpel. Ondertussen voel ik me ietwat schizofreen, aan de ene kant ben ik als consument een mondig, kritisch persoon die vooral niet over zich laat lopen en weet waar zij recht op heeft. Van mij wordt verwacht dat ik dagelijks honderden beslissingen neem over aan te schaffen producten en diensten, zorgvuldig alle opties beschouw en een afgewogen beslissing neem. Maar als ik als diezelfde consument kritische vragen begin te stellen en bijvoorbeeld duidelijkheid en transparantie (echte transparantie, niet te verwarren met het creatief gebruikte ‘we laten een klein stukje zien zodat ze tevreden zijn’) verlang, gaat een ander register open. Dan doen bedrijven er bijna van alles aan om te zorgen dat de consument essentiële informatie wordt onthouden, vaak onder het motto dat de consument er alleen maar door in de war zou raken. Wat zijn die consumenten nou? Domme volgzame types of weldenkende onafhankelijke mensen? Consumenten zouden met hun wispelturigheid bedrijven kunnen maken en breken. Ik heb er nooit iets van gemerkt, kan geen voorbeeld verzinnen van een bedrijf dat door consumenten om zeep is geholpen. Hooguit een merknaam (de beruchte Buckler-affaire, maar eerlijk is eerlijk dat was ook gewoon een slecht product) die verdwenen is na publieke bemoeienis. En als we werkelijk zo’n macht hadden, zijn we dan collectief zo slecht dat het ons niet verdomd dat mensen in die omstandigheden werken? Dat we werkelijk alles accepteren om maar een paar eurootjes goedkoper uit te zijn? Ik weiger dat te geloven, al was het maar vanwege mijn eigen geestelijke gezondheid. Rasta
Posted on: Tue, 30 Jul 2013 16:05:06 +0000
Trending Topics
Recently Viewed Topics
© 2015